Bağımsız Yapabilirim: Hafif Zihinsel Engellİ Kızlar İçin Öz Bakım ve Hijyen Eğitim Uygulaması

Konya’da hafif düzey zihinsel engelli kız çocuklarının ergenlik sürecindeki öz bakım ve hijyen becerilerini desteklemek amacıyla mobil uygulama üzerinden eğitim veren bir proje hayata geçirildi. Bu çalışmada, bağımsız hijyen yönetimini hedefleyen ve oyunlaştırılmış öğrenme modülleri içeren Bağımsız Yapabilirim adlı uygulama öne çıkıyor.

Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Ebelik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hacer Alan Dikmen’in yürütücülüğünde geliştirilen uygulama, hijyen eğitimi ile öz bakım davranışlarını oyunlar aracılığıyla pekiştiriyor. Proje kapsamında hem eğitim videoları hem de oyun videoları sunuluyor; çocuklar eğlenceli içeriklerle öğrenirken günlük rutinlerini bağımsız olarak sürdürmeye yönlendiriliyor.

Projenin amacı, literatürdeki boşlukları doldurmak ve ergenlik dönemindeki hafif düzey zihinsel engelli kız öğrencilerin ihtiyaçlarına odaklanmaktır. Doç. Dr. Dikmen, anne ve öğretmenlerin eşlik ettiği süreçte bu tür bir mobil eğitim aracının o güne kadar çok sınırlı sayıda mevcut olduğunu belirtti. “Direkt ihtiyaca odaklandık ve bir çözüm geliştirdik” ifadesiyle hareketin temel dinamiklerini özetledi.

Çalışmada, kadın sağlığı hemşireliği ve ebelik ile özel eğitim ve yazılım mühendisliği disiplinlerinin ortak çalışmasıyla bir ekip tarafından ilerleniyor. Projede araştırmacı olarak yer alan Prof. Dr. Hakan Sarı ve mühendislik ekibiyle birlikte, uygulamanın geliştirme süreci yürütülüyor. Uygulama aynı zamanda günlük hayatta hijyen alışkanlıklarını annelere bağımlı olmadan kazandırmayı hedefliyor.

Pilot çalışmada 41 kız öğrenci ve annesi deney grubuna dahil edildi. Öğrencilerin okullardaki öğretmenleri de uygulamayı indirerek süreçte yer aldı. İlk izlenimler olumlu olup, öğrenciler hem videoları hem de oyunları ilgiyle takip ediyor. Uygulama şu anda açık mağazada yayında bulunuyor.

İlk bulgular, mobil uygulama geliştirme süreçlerinin maliyetli olabileceğini gösteriyor. Proje TÜBİTAK tarafından destekleniyor ve bu destek, ölçeklenebilir bir eğitim aracı olarak uygulanabilirliğini güçlendiriyor.