Aşırı Sıcaklarda Vücut Isısı ve Alınması Gereken Önlemler

Biruni Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Dr. Öğr. Üyesi Tarık Mecit’ten Uyarılar

Biruni Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Dr. Öğr. Üyesi Tarık Mecit, özellikle yaz aylarında artan sıcaklıklar nedeniyle vücut ısısının tehlikeli seviyelere ulaşabileceğine dikkat çekti. Gerekli önlemler alınmadığında, bu durumların ciddi sağlık riskleriyle karşı karşıya kalınmasına yol açabileceğini vurguladı.

Vücudun Sıcaklığa Verdiği Tepki ve Fizyolojik Mekanizmalar

Mecit, insanların vücudunun, aşırı sıcaklarda damarları genişleterek terleme yoluyla kendini soğutmaya çalıştığını belirtti. Yaz aylarında, güneşin yoğun ışığı fark edilmeden vücutta ciddi bir fizyolojik yük oluşturduğunu ifade etti. Uzun süre güneş altında kalmanın yalnızca güneş yanıklarına değil, aynı zamanda ağır ısı ve sıvı-elektrolit dengesizliklerine de neden olabileceğine dikkat çekti.

Isı Çarpması ve Sıcak Çarpması Arasındaki Farklar

Dr. Mecit, ısı bitkinliği durumunda aşırı terleme ile birlikte sıvı ve tuz kaybı yaşanarak, baş dönmesi, halsizlik ve kas krampları gibi belirtilerin ortaya çıkabildiğini açıkladı. Isı çarpması ise daha ciddi bir tablo olup, acil müdahale edilmediğinde kişinin vücut savunma mekanizmalarının çalışmayı durdurduğunu ve terlemenin kesildiğini söyledi. Bu durumda, bilinç bulanıklığı, koma ve hatta ölüm riski söz konusu olabiliyor. Mecit, “Eğer önlemler alınmazsa, vücut ısısı tehlikeli seviyelere çıkarak hayati riskleri beraberinde getirir” dedi.

Sıvı ve Elektrolit Kaybının Önemi

Terleme ile sadece su değil, aynı zamanda sodyum ve potasyum gibi hayati elektrolitlerin de kaybedildiğini belirten Mecit, bu durumun kalp ritmi, kas fonksiyonları ve böbrek faaliyetleri üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceğine dikkat çekti. Bu nedenle, suyun yanı sıra maden suyu, ayran gibi elektrolit içeren içeceklerin tüketilmesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca, yoğun terlemenin olduğu durumlarda tuzlu gıdalar veya oral rehidrasyon çözeltileri kullanımının faydalı olabileceğini sözlerine ekledi.

Özellikle Risk Altındaki Gruplar

Tarık Mecit, çocuklar, yaşlılar ve kronik hastalığı olan bireylernin sıcak havalara karşı daha hassas olduğunu belirtti. Bu bireylerin, güneşin en dik açıyla geldiği 10.00-16.00 saatleri arasında dışarıda uzun süre kalmamaları, gölgede zaman geçirmeleri, hafif ve hava geçirgen giysiler tercih etmeleri ve düzenli olarak su ve elektrolit içeren içecekler tüketmeleri gerektiğine vurgu yaptı.

Yaşlılar ve Kronik Hastalar İçin Özel Uyarılar

Yaşlı bireylerin damar genişlemesi ve terleme mekanizmalarının zayıfladığını, kalp ve böbrek rezervlerinin azaldığını anlatan Mecit, bu nedenle susuz kalma risklerinin yüksek olduğunu ve yalnız yaşayanların daha sık kontrol edilmesi gerektiğini belirtti. Ayrıca, kronik hastalıklar (örneğin kalp yetmezliği, hipertansiyon, diyabet, böbrek hastalıkları) olan kişilerin sıvı-elektrolit dengesizliklerine karşı daha dikkatli olmaları gerektiğini vurguladı.

Sıcak Havalarda Alınması Gereken Önlemler

• Güneşin en dik olduğu saatlerde dışarı çıkmaktan kaçının (10.00-16.00)
• Hafif ve hava geçirgen giysiler tercih edin
• Yeterli miktarda su ve elektrolit içeren içecekler tüketin
• Baş dönmesi, halsizlik veya kas krampları gibi belirtileri fark ederseniz, hemen sağlık kuruluşuna başvurun
• Risk grubundaki bireyleri düzenli olarak kontrol edin ve serin ortamlarda tutun

Tarık Mecit, özellikle sıcak havalarda bilinçli hareket edilmesi gerektiğinin altını çizerek, sağlığın korunması için bu önerilere uyulmasını tavsiye etti.