İstanbul Tıp Fakültesi’nden Şekerli İçecekler Hakkında Uyarılar

İstanbul Tıp Fakültesi’nden Uyarılar: Şekerli İçeceklerin Tehlikeleri

İstanbul Tıp Fakültesi Endokrin ve Metabolizma Bilim Dalı‘ndan Uzman Doktor Hümeyra Rekalı Şahin, sıcak yaz günlerinde serinlemek amacıyla tüketilen gazlı içecekler, şurup ilaveli kahveler ve meyve aromalı içeceklerin aşırı şeker içermesi nedeniyle ciddi sağlık riskleri oluşturduğuna dikkat çekiyor. Şahin, “Özellikle şekerli içecekler, karın bölgesindeki yağlanmayı artırarak metabolik sendrom, diyabet, kalp hastalıkları ve felç gibi ciddi sağlık problemlerine yol açabiliyor. Sürekli kanda insülin salgılanmasına neden olarak insülin direncine ve diyabete zemin hazırlıyor. Diyabet ise uzun vadede gözlerimize, kalbimize ve böbreklerimize zarar verebiliyor” şeklinde uyarılarda bulundu.

Birçok hastalığın tetikleyicisi olan şekerli içeceklerin aşırı tüketimine karşı Türk Böbrek Vakfı harekete geçti. Vakıf, sağlıklı içecek tarifleri sunmak ve halkı aşırı şekerli içeceklerin yol açabileceği hastalıklara karşı bilgilendirmek amacıyla bir mutfak etkinliği düzenledi. Etkinlikte, Türk Böbrek Vakfı Başkanı Timur Erk ev sahipliği yaparken, TBV Diyetisyeni Gökçen Efe Aydın sağlıklı serinletici içecek tariflerini uygulamalı olarak anlattı. Uzman Doktor Hümeyra Rekalı Şahin ise aşırı şekerli içeceklerin sağlık üzerinde yarattığı olumsuz etkileri paylaştı.

Obezite ile Mücadelede Erken Adımlar Atmak Şart

Etkinliğin düzenlenme amacını açıklayan Türk Böbrek Vakfı Başkanı Timur Erk, “Eğer bir ülkenin nüfusu 85 milyon ise ve 10 yıl önceki verilere göre 3 milyon civarında ciddi obez birey varsa, bunun yüzde 60’ının 18 yaş ve altındaki çocuklardan oluştuğunu düşünürsek, bu konuya sahip çıkmak zorundayız. Çocuk obezitesi her yıl yüzde 8-10 oranında artıyorsa, geleceğimiz büyük bir tehlike ile karşı karşıya demektir. Obezite ile çocuk yaşta mücadele etmek gerekiyor. Bu nedenle böyle bir etkinlik düzenledik” dedi.

Farkındalık Yaratmak İçin Etkinlikler Düzenleniyor

Şeker tüketimi ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Erk, “Obeziteyi tetikleyen faktörlerden biri gazlı içeceklerdir. Bu içecekler yüksek miktarda şeker içeriyor. Dünya Sağlık Örgütü, günlük 50 gram şeker alımının yeterli olduğunu belirtiyor; bu da yaklaşık 13 küp şekere denk geliyor. Türkiye’de ise bu miktarın tam üç katı şeker tüketiliyorsa, ciddi bir sorun var demektir. Farkındalık oluşturmak amacıyla bu tür etkinlikleri düzenlemeye devam edeceğiz” şeklinde konuştu.

Sıfır Şekerli İçecekler de Tehlikeli Olabilir

Sıfır şeker olarak pazarlanan içeceklerin içinde tatlandırıcılar bulunduğunu vurgulayan Erk, “Örneğin, elimde tuttuğum sıfır şekerli limonata, aslında içinde kimyasal tatlandırıcılar barındırıyor. Aspartam ve benzeri maddeler içerebiliyor. Bu tür tatlandırıcılar, uzun vadede kanserojen etki yaratabilir ve metabolizmayı olumsuz etkileyebilir. Sonuç olarak, bu içecekler zararlı olabilir. Kamuoyu olarak bu duruma aldanıyoruz, çünkü içinde şeker yok diye düşünüyoruz. Ancak çocuklarımıza bu tür içecekleri verirken aspartam gibi tatlandırıcıları sağlıklı bir seçenek gibi sunmuş oluyoruz” dedi.

Şekerli İçeceklerin Sağlık Üzerindeki Olumsuz Etkileri

Uzman Doktor Hümeyra Rekalı Şahin, fazla şeker tüketiminin yol açabileceği sağlık sorunlarını şu şekilde özetledi: “100 mililitrede 11 miligramdan fazla şeker varsa, bunları şekerli içecekler olarak adlandırıyoruz. Dünya Sağlık Örgütü, günlük şeker alımını toplam kalorinin yüzde 10’unun, mümkünse yüzde 5’inin altında tutmayı öneriyor. Bu da günde 25 gramdan az şeker tüketimi demektir. Ancak bir gazlı içecek, genellikle 30 gram kadar şeker içeriyor. Yüksek şekerli içecekler, özellikle gençler arasında yaygın olarak kullanılıyor. Bu içecekler diş çürüklerine, tip 2 diyabete, kilo alımına, obeziteye, karın yağlanmasına ve nihayetinde kalp damar hastalıklarına yol açabiliyor” dedi.

Aynı zamanda bu tarz içeceklerin beyindeki dopamin merkezini etkileyerek mutluluk hissi sağladığını belirten Uzman Doktor Şahin, “Çocuklar ve gençler, şekerli gıdalar tükettikçe daha mutlu hissediyor ve bu durum bir bağımlılığa dönüşebiliyor. Şekerli içecekler tüketildikçe, beyin ödül merkezi uyarılarak daha fazla şeker arayışına giriyor. Bu, bir kısır döngüye dönüşüyor ve obezite gibi sağlık sorunlarına sebep oluyor” diye ekledi.

İnsülin Direnci ve Diyabet Riski

Uzman Doktor Şahin, şekerli içeceklerin karın bölgesindeki yağlanmayı artırarak metabolik sendrom, diyabet ve kalp hastalıklarına yol açabileceğini belirtti. “Sürekli kanda insülin salgılanması, insülin direncine ve dolayısıyla diyabete neden olabiliyor. Diyabet, uzun vadede gözlerimize, kalbimize ve böbreklerimize zarar verebiliyor. Bu durum, çocuklar için de benzer riskler taşımaktadır” ifadelerini kullandı.

Ev Yapımı Sağlıklı İçecek Alternatifleri

Türk Böbrek Vakfı Diyetisyeni Gökçen Efe Aydın, gençlerin şekerli içecekleri yoğun olarak tükettiğini belirterek, “Bu içecekler, karamel ve şeker şurupları gibi maddeler nedeniyle vücuda zarar verebilir. Şekerli içecekler yerine evde yapılan, şeker ilave edilmemiş soğuk kahvelerin tercih edilmesi daha sağlıklı bir seçenek olacaktır” dedi.

Aydın, fazla şekerin kan şekerini hızla yükselterek ilerideki dönemlerde çeşitli sağlık sorunlarına yol açabileceğini vurguladı: “Aşırı şeker tüketimi, ani açlık hissi yaratabilir ve bu da kilo alımına neden olabilir. Bu nedenle, aşırı şeker içeren içecekler yerine evde hazırladığımız sağlıklı içecekleri tercih etmeliyiz. Örneğin, limonatayı bal ile yaparak daha doğal ve lezzetli bir alternatif oluşturabiliriz. Dışarıdan alınan içecekler genellikle basit şeker içerirken, ev yapımı içecekler vitamin ve mineral açısından daha zengin ve katkı maddesi içermemektedir” şeklinde konuştu.

Aydın, ev yapımı içeceklerin istenildiği kadar tüketilebileceği anlamına gelmediğini belirterek, “Her ne kadar ev yapımı içecekler sağlıklı olsa da, yine de belli bir miktarda tüketilmesi gerekmektedir. Dünya Sağlık Örgütü, günlük şeker alımını 25 gram ile sınırlandırmamızı öneriyor. Dolayısıyla, günde 1-2 bardak ev yapımı içecek tüketmek yeterli olacaktır; bu miktarın üzerine çıkmamaya özen göstermeliyiz” dedi.

Kaynak: Demirören Haber Ajansı / Sağlık