5G/6G ve Yapay Zeka ile Afet Yönetiminde Yenilikçi Çözümler

Depremlerin sık görüldüğü Türkiye’de, 5G/6G ve yapay zekanın afet anlarındaki hayati rolüne dair çalışma ve görüşler öne çıkıyor. 72 saat olarak adlandırılan altın saatler, arama-kurtarma süreçlerinin başarısını belirleyen kritik bir dönemeç olarak vurgulanıyor. Yetkili akademisyenler, afet anlarında kablosuz iletişim altyapısının yoğun trafik ve baz istasyonu kapasitesi nedeniyle zorlandığını belirtiyor.

Yeditepe Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Oğuz Bayat, yapay zeka destekli ağ yönetimi ve 5G/6G teknolojilerinin bu zorlukları aşmada kilit rol oynadığını ifade ediyor. URLLC (ultra güvenilir düşük gecikme) özelliği, yapay zeka ile entegre edildiğinde ve hassas konum tespitiyle birleştiğinde afet bölgelerinde iletişimin daha hızlı ve güvenilir hale geldiğini açıklıyor. Operatörlerin ağ alan trafik kapasitesini 4G ile karşılaştırıldığında önemli ölçüde artırabildiğini belirtiyor; ayrıca ağ planlamasında kullanılacak ağ dilimleme, yapay zeka destekli dinamik trafik çizelgeleme ve akıllı anten teknolojileriyle bölgesel ihtiyaçlara uygun ağlar kurulabileceğini söylüyor.

Bayat, “Dikey uygulama” olarak adlandırılan yapay zeka ağ araçları sayesinde değişken durumlara otonom müdahale imkanı elde edildiğini, bu sayede ağ kalitesinin artırılabildiğini belirtiyor. 1-10 milisaniye seviyelerindeki gecikme süreleriyle drone ve robotlar büyük hücre ağları üzerinden grup halinde yönetilebiliyor; bu da arama-kurtarma operasyonlarında araçların etkinliğini artırıyor ve enkaz altındaki kişilerin tespitini anlık olarak mümkün kılıyor.

Farklı ülkelerdeki pilot çalışmalar da bu teknolojilerin gerçek dünya uygulamalarını gösteriyor. Japonya ve Güney Kore’de deprem ve tsunami risklerine karşı düşük gecikmeli iletişim olanakları test ediliyor; drone tabanlı arama-kurtarma sistemleri ile akıllı sensör ağları üzerinde çalışmalar yürütülüyor. Çin’de 5G/6G destekli acil iletişim araçları geliştirilmiş ve deprem/sel gibi durumlarda hızlı kurulabilen mobil baz istasyonları kullanılıyor. Amerika’da FEMA ve bazı üniversiteler, enkaz altındaki kişileri tespit etmek için yapay zeka ile eğitilmiş sensörler ve robotları deniyor. Avrupa’da Horizon 2020 projeleri kapsamında yapay zeka ve robotik sistemler afet senaryolarında test ediliyor.

Geleceğin afet yönetimi için teknolojik çözümler, kriz anlarında toplumun direncini güçlendiriyor. 5G/6G tabanlı acil iletişim merkezleri, iletişim hatlarının çökme riskini en aza indirirken; akıllı şehir uygulamaları altyapıların otomatik olarak yeniden yönlendirilmesini sağlayabiliyor. Yapay zeka tabanlı simülasyonlar, riskleri önceden öngörmeye ve müdahale planlarını daha etkin bir şekilde hazırlamaya olanak tanıyor.

Kaynak: Demirören Haber Ajansı / TeknolojiKaynak: Haberler.com