Xanthos: Likya’nın Kalbinde Savaşa Direnen Efsane ve Anıtsal Yapılar

Xanthos Antik Kenti, Kaş’ın kıyısında uzanan ve UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan bir merkez olarak tarih boyunca direnişi simgelemiştir. Konumu sayesinde kültür turizmi için büyük potansiyele sahip olan kent, geçtiğimiz yıl yaklaşık 50 bin ziyaretçi ağırlamış; bu rakamın kısa sürede üç katına çıkması öngörülüyor.

Xanthos, ovaya hükmeden iki tepe üzerinde konumlanır ve 1950’lerde Fransızlar tarafından başlatılan kazılar, bugün Atatürk Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Kasapoğlu’nun başında olduğu bir ekip tarafından sürdürülmektedir. Tarih boyunca Likya Birliği’nin merkezi olarak işlev gören kent, Patara, Myra, Pınara, Olympos ve Tlos ile üç oy hakkına sahip olan önemli bir kilit nokta olarak kabul edilir.

Birlik içinde başkentin işlevini üstlenmesi nedeniyle Likya’nın idari merkezi olarak görülen Xanthos, dikme anıt mezarları, antik tiyatrosu, ana caddesi ve kaya mezarlarıyla öne çıkar. Kalıntılar kadar savaşlarla ilgili anlatılar ve hüzünlü bir geçmiş de ziyaretçileri geçmişe doğru büyülü bir yolculuğa çıkarır.

Kuşatmalara karşı özgürlük için direnç olarak anılan Xanthos, Herodot’un anlatılarından hareketle, esareti kabul etmeyenlerin şehri olarak bilinir. Ziyaretçiler, bağımsızlık ve özgürlük için mücadele eden bu topluluğun efsanevi öyküsüyle karşılaşır.

“LİKYA UYGARLIĞI’NIN TAM ANLAMIYLA HİSSEDİLDİĞİ BİR KENT” sözleri, kazı başkanı Kasapoğlu’nun da ifade ettiği gibi, Xanthos’un ziyaretçilere geçmişin canlı bir sahnesini sunduğunu gösterir. Sarpedon’un Troia Savaşı’ndaki fedakârlığına dair anlatı, kentin mitolojik ve tarihi zenginliğini pekiştirir; kaynaklarda şu unutulmaz anı yer alır: “Ta uzaklardan geldim… karımı ve çocuğumu orada bıraktım; Likya halkını savaşa sürüyorum, ama ben de en önde olacağım.”

Kuşatma Anları ve Anıtlar Kasapoğlu, Xanthos’un kuşatma altında kaldığı iki süreçte halkın direnmeye devam ettiğini ve son ana kadar savaşmayı sürdürdüğünü vurgular; ancak yenilginin eşiğinde, geride kalan kadın ve çocuklar için en ağır kararların alındığını anlatır. “Anıtsal Yapılar, Saygı ile Korunmuş” ifadesiyle, Roma ve Doğu Roma dönemlerinde bile bu kültürel dokunun korunmasına özen gösterildiğini belirtir. Xanthos, Likya’nın erken döneminden son evreye kadar tüm kültürel zenginliği içinde barındıran ve ziyaretçilere bu zenginliği hissettiren nadir kentlerden biridir.

Kaynak: Ensonhaber