Van Gölü Havzasında Kuraklık ve Baraj Göllerinde Yüzde 50’ye Varan Çekilme: Geleceğe Yönelik Tedbirler Şimdiden Şart

Van YYÜ Su Ürünleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, Van Gölü Havzası’nda hızla artan kuraklığın boyutlarını gündeme taşıdı. YağışlarınAr prevalent mevsim normallerinin altında kalması ve sıcaklıkların yüksek seyretmesiyle havzada su kayıplarının arttığını ifade etti. Meteoroloji’nin son kuraklık haritasında Van ili, yoğun kuraklık ve olağanüstü risk düzeylerinde işaret edildi.

Uydu görüntülerine dayanarak incelemeler yapan Akkuş, özellikle tarımsal sulamada kullanılan baraj göllerinin yüzey alanlarında belirgin küçülmeler gördüklerini söyledi. 2024 uydu verilerine bakıldığında, 2025’e göre bu baraj göllerinin yaklaşık yüzde 50’nin üzerinde azaltıldığı kaydedildi. Koçköprü Baraj Gölü, 2024 Ağustos’ta 5 kilometrekare olan yüzeyinin 2024 sonunda 2 kilometrekareye gerilediğini örnek gösterdi ve diğer baraj göllerinde benzer düşüşler yaşandığını belirtti.

En düşük kayaot yaklaşık 1 metre daha yaklaşırken, Van Gölü’nün yüzey rakımı, uzun yıllardır dikkatleyenlerin gündeminde. 1944’ten itibaren ölçülen yüzey rakımı, 1963’te en düşük noktaya indi ve o yıllarda 1646 metre olarak kaydedildi. 2025 itibarıyla ise 1647 metreye yaklaşmış durumda; bu da yeni bir kırılma noktasına işaret ediyor. Akkuş, yağışlar ve sıcaklıkların mevcut eğilimini sürdürmesi halinde 1963’tekine yakın bir rakıma düşüşün mümkün olabileceğini vurguladı.

İleriye dönük olarak alınması gereken tedbirler konusunda uyarıda bulunan bilim insanı, 2026 kış ve sonrasındaki aylarda havzanın yeterli yağış alamaması durumunda baraj göllerinin mevcut sudan da yoksun kalabileceğini söyledi. Böyle bir senaryoda, 3-5 yıl içinde bölgede su bulmanın giderek zorlaşabileceğini belirtti ve tarımsal üretimde desen değiştirmek gibi planların şimdiden uygulanması gerektiğine dikkat çekti.

Canlı dünyasının da bu kuraklıktan en çok etkilenen unsurlardan olduğunu ifade eden Akkuş, Van Gölü Havzası’nın biyolojik çeşitlilik açısından zengin bir ekosistem olduğuna vurgu yaptı. Gölde yaşayan balıklar, su kuşları ve flamingoların yaşam alanlarının, su seviyesi geri çekildikçe küçülmesi ve habitat kaybına sürüklendiği üzerinde durdu.

Kaynaklar: Demirören Haber Ajansı / Yaşam; Haberler.com