Uzmanlar AYT sorularını yorumladı

Bahçeşehir Koleji Birim Başkanları YKS’nin ikinci oturumu olan AYT sorularını yorumladı. Uzmanlar müşterek görüntü olarak sınavın müfredata yerinde olduğunu düşünüyor.

Türk Dili ve Edebiyatı Birim Başkanı Tuğba Aktaş, 2020 AYT Türk Dili ve Edebiyatı testinde, geçen sene 3 adet kavrayış ve izah etme sorusu olduğunu bu yıl ise bu sayının 6’ya çıktığını söyleyerek, “18 Edebiyat sorusu ise ağırlıklı olarak 9, 10 ve 11. derslik kazanımlarından oluşmuştur. 12. sınıf kazanımından sadece Ilginç anlayışını sorgulayan 2 soru sorulmuştur. Şiirin ağırlıklı olduğu sınavda tek metin üzerinden aniden artı dönem, sanatçı ve eserin sorgulandığı sorular da vardır. Şiirlerde sözcüklerin Türkçesine yer verilmemesi öğrenciyi zorlayabilir fakat çoğunlukla tatmin edici alan bilgisi olan öğrencilerin rahatlıkla yapabileceği, orta güçlükte bir sınav olduğunu söyleyebiliriz” dedi.

2020 AYT Matematik sorularının orta güçlükte ve kazanımlara uygun bir şekilde hazırlandığını gösteren Matematik Birim Başkanı Taner Kayış, “Sınavda bu yıla özgü olarak AYT müfredatından çıkarılan Sınır – Türev ve İntegral konularının olmaması ve 9, 10. derslik kazanımlarından önceki yıllara göre daha artı sayıda soru sorulmuş olması sınavın ortalamasını arttıracaktır. Hem sınavda birkaç kazanımı içinde barındıran soru sayısının da az olması soruların yapılabilme oranını arttıracaktır.

Sınavda 26 adet Matematik sorusuna ve 14 adet Geometri (4 adet Trigonometri almak üzere) sorusuna yer verilmiştir. 9. derslik kazanımlarından 12 adet, 10. derslik kazanımlarından 12 adet, 11. derslik kazanımlarından 10 adet, 12. sınıf kazanımlarından 6 adet olmak üzere toplam 40 soru sorulmuştur. Daha önceki yıllarda soruların yoğunluğu 11 ve 12. derslik konularından olmaktaydı.

Geometri soruları ise modelleme ve jurnal hayatla ilişkilendirilen soruların yanında birkaç tane de kutup bilgiyi sorgulayan sorulardan oluşmaktadır. Bu sebeple bilgiyi kullanıp, yorumlayabilen öğrencilerin başarılı olabileceği orta güçlükteki sorulardan oluşmuştur” dedi.

Fizik Bölüm Başkanı Rafet Sayar, Fizik soruları için, “2020 YKS sınavının AYT fizik soruları da TYT’deki gibi konuyla ilgili kazanımların jurnal hayatla ilişkilendirildiği, öğrencilerin konu kazanımlarına dair hâkimiyetini ölçen ve bilginin yanında açıklama gerektiren sorulardan oluştuğu görülmüştür. Sınavın güçlük derecesi olarak orta güçlükte sorulardan oluşmuştur. Sınav geçen sene yapılan AYT Fizik sınavına ve MEB baştan testlerine benzer bir sınavdır. Sınavda 11 ve 12.Sınıf Fizik Öğretim Programlarından sorular sorulmuştur. Geçen sene 11.sınıf konularından 6 soru, 12 derslik sorularından 8 soru varken, bu sene sınava dahil edilmeyen 12.sınıf konularından nedeniyle 11.sınıflardan 9 soru ve 12 sınıf konularından 5 soru çıkmıştır. Pandemi sürecinden ve 12.sınıfta sınava dahil edilmeyen konulardan dolayı sınavın güçlük derecesi etkilenmemiş olup geçmiş yıllarda yapılan AYT Fizik sınavlarıyla benzer benzerlikteydi. Sınavda yalnızca 1 matematiksel operasyon sorusu olup, diğer 13 soru veri ve bilgiyi açıklama üzerine sorular hazırlanmıştır. Hikayeleştirilmiş yeni nesil soru tipi sınav içinde sorularda kullanılmıştır. Sınavda öğretim programı dışı ya da belirli kapsam dıştan soru bulunmamaktadır.
sonuç olarak MEB ders kitaplarındaki konulara başat, kazanımları tamamen özümsemiş, konuya dair varsa deneyini anlamış, düzenli ve tatmin edici sayıda soru çözen öğrencilerin yapabileceği bir sınav olmuştur” değerlendirmesinde bulundu.

“Kimya testi zorluk çekilebilecek, ayırt ediciliği yüksek sorulardan oluşmuştur”
13 adet ATY Kimya sorusunun dört tanesinin 12.sınıf, dokuz tanesin de 11.sınıf kimya kazanımlarını ölçmeye yönelik olduğunu gösteren Kimya Birim Başkanı Yasemin Bariz Çinkaya, “Sorular MEB kazanımlarına uygundur. Uzaktan eğitim sürecinde Milli Eğitim Bakanlığı’nın belirttiği gibi 12.sınıfın ikinci döneminde işlenen MEB öğretim programında bulunan ünitelerden herhangi bir soruya da yer verilmemiştir.
Cumartesi günü uygulanan TYT kimya sorularıyla kıyaslandığında öğrencilerin çözerken zorluk çekebileceği, ayırt ediciliği yüksek, ansızın çok kazanımı kapsayan, çözümü vakit bölge sorular da yer almaktadır. Bilhassa kimyanın yoğun konularının işlendiği ve öğrenciler kadar anlaşılması zorlama kazanımlarını içeren 11. sınıf ünitelerinden soru sayısının pozitif olması bu sonucu doğurmuştur. Görsel/grafik içeren soru tiplerine de yer verilmiştir, öğrencilerin bahşedilen grafiği okuma, görseli anlama ve işlemde uygun verileri uygun kullanım becerisi de ölçülmüştür. Bilhassa 11.sınıf öğretim programında bulunan kazanımlara hâkim, bu kazanımlara uygun fazla soru çeşidi ile tecrübe kazanmış, soruyu okur okumaz hangi çözüm yolunu kullanacağına hızlı karar verebilen öğrenciler kimyada yüksek netlere çıkabilecektir. Bunun yanı sıra pek çok öğrencinin kolaylıkla çözebileceği, veri/algılama düzeyinde kolay sorular da sınavın yaklaşık yüzde 40’ını oluşturmaktadır.

Uzaktan eğitim sürecinde MEB göre yayımlanan ya da yeni tür kimya soruları olarak nitelendirilen; uzun metinli, birdenbire pozitif kazanımı aynı soruda ölçen soru mevcuttur oysa adedi azdır. Sınavın geneline bakıldığında soruların metinleri kısa, açık ve anlaşılırdır. Sınavda alan dışı veya sürpriz soru diye nitelendirebileceğimiz soru/sorular mevcut değildir. 11.derslik “Kimyasal Tepkimlerde Sürat” ünitesinden gelen soru öğretim programında yer alan kazanıma uygundur, aynı sorular MEB kitaplarında da yer almaktadır ama soru köküyle seçenekler örtüşmemektedir. Soruda verilen tepkime denklemine bakarak seçenekleri kendi arasında kıyaslayan öğrenciler sorunun dürüst cevabına kolayca ulaşabilmişlerdir. 12.sınıf “Karbon Kimyasına Giriş” ünitesinden gelen soruda da, orbitallerin örtüşmesi hakkında adalet taşıyan 2 seçenekte ,orbitallerin türlerine ilişkin fazla net ifade kullanılmamıştır. Öğrenciler bu soruyu çözerken de çelişki yaşayabilirler” yorumlarında bulundu.

Biyoloji Bölüm Başkanı Melike Kılıç, Biyoloji soruları için şu değerlendirmede bulundu:
“Biyoloji testinde, 11.derslik öğretim programına ait, İnsan Fizyolojisi ünitesi konularından 6, Komünite Ekolojisi ve Popülasyon Ekolojisi konularından 1’er adet, 12. Sınıf öğretim programına ait ise Genden Proteine konusundan 3, Hücre Solunum ve Fotosentez konularından 1’er adet soru sorulmuştur. Sorular Orta Öğretim Programı kazanımlarına uygun, son derece sade ve anlaşılır bir dille kurgulanmış olup görsel içerikli sorular eksik sayıda seçim edilmiştir. 12.sınıfa ait sorular I. Dönem konuları ile sınırlandırılmıştır.
Testin, temel data ve algılama düzeyindeki soruların yanı sıra, ahenkli çalışan ve konuları tüm detayları ile özümseyen öğrencilerin çözebileceği nitelikte ayırt ediciliğe sahip soruları da içerdiği söylenebilir.”

“Tarih sorular açık ve net”
2020 AYT-1 Tarih sınavındaki soru dağılımının 2019 AYT-1’deki ile aynı doğrultuda sorulduğunu belirten Tarih Bölüm Başkanı Kahar Alkan, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Tarih AYT-1 9. derslik öğretim programından 4 soru; 10-11. derslik öğretim programından 1’er soru; 12. sınıf öğretim programından ise 4 soru sorulmuştur.
Sınavdaki 10 sorunun, 7’si kavrama düzeyindeki sorulardan oluşurken 3 soru çıkarım yapmayı gerektirmektedir. Sorular açık ve net olmakla birlikte öğretim programı kapsamı dışarıda bir soru bulunmamaktadır.

Tarih AYT-2 9.sınıf öğretim programından 2 soru; 10. sınıf öğretim programından 3 soru; 11. sınıf öğretim programından 2 soru; 12. sınıf öğretim programından ise 4 soru olarak oluşturulmuştur. Tarih AYT-2 sınavının belirleyici sorularının 12. derslik İnkılap Tarihi soruları olacağını anlatmak mümkündür.
Sınavdaki 11 sorunun, 7’si algılama ve dilekçe düzeyindeki sorulardan oluşurken 4 soru ise çıkarım yapmayı gerektiren sorulardan oluşmaktadır.

genelde Tarih AYT soruları değerlendirildiğinde; sınavın orta güçlükte sorulardan oluştuğu görülmektedir.”
Coğrafya testini değerlendiren Coğrafya Birim Başkanı Ümit Soykan, Coğrafya dersi soruları, Sosyal Bilimler-I ve Sosyal Bilimler-II testleri birlikte değerlendirildiğinde, düzey bazında 11. Derslik öğretim programı kazanımlarının 12. sınıf öğretim programı kazanımlarına kadar daha ağırlıkta olduğu görülmektedir. Bu şart uzakta öğretime geçilmesiyle birlikte 12. sınıf, 2. dönem kazanım/konularının YKS’ye dâhil edilmeyeceğinin Milli Eğitim Bakanlığı göre açıklanması doğrultusunda, sınavda bu kazanım/konuların yer almayışının sonucu olarak karşımıza çıkmıştır. Bu gelişme bununla birlikte öğrencilerin sorumlu olduğu kazanım/konu sayısını azaltarak onların lehine bir durum ortaya çıkarmıştır. Ünite bazında değerlendirildiğinde Beşeri Sistemler ve Küresel Ortam ünitelerinden kazanımları içeren soruların oransal olarak daha artı olduğu da görülmektedir.

Önceki yıllarda da olduğu gibi soruların bir kısmında haritalara yer verilmiş, bu anlamda harita bilgisine sahip olmanın öğrencilere sağlayacağı avantaj bir defa daha dikkat çekmiştir. Tablo ve grafik içeren sorulara ise bu sene yer verilmemiştir.

Soruların kurgusuna bakıldığında öğrencilerin çoğunlukla alışılmış oldukları kurguda olduğu, beklenmedik bir soru tarzıyla karşılaşılmadığı, güçlük düzeyine bakıldığında ise ahenkli olarak çalışan öğrencilerin rahatlıkla çözebileceği orta güçlükte, açık ve anlaşılır sorular olduğu söylenebilir” dedi.

“Felsefe grubunda genellikle bölge bilgisine karşın sorular hazır”
Felsefe grubu sorularını değerlendiren Felsefe Bölüm Başkanı Filiz Şimşek ise şu değerlendirmelerde bulundu:

“Felsefe sorularında 1 soru M.Ö. 6. yüzyıl – M.S. 2. asır felsefesi (Aristoteles), 1 soru 15. asır – 17. asır felsefesi (Spinoza), 1 soru 20. asır felsefesi (Nietzsche) ünitelerinden çıkmıştır. AYT Felsefe soruları ile TYT Felsefe soruları benzer tarzda olsa da bu sınavda TYT felsefe sorularından daha pozitif terimsel ifadelere yer verilmiştir (madde form ilişkisi, dört niçin…). Felsefe soruları öğrencilerin okuduğunu kavrama ve alan bilgisini ölçmeye yönelik olarak hazırlanmış, paragrafların içinde cevapların bulunabilmesi için küçük ipuçlarına da yer verilmiştir.

Psikoloji sorularında 1 soru Sosyal Psikoloji, 1 soru Psikoloji Bilimini Tanıyalım, 1 soru Psikolojinin Esas Süreçleri ünitelerinden çıkmıştır. Psikoloji soruları 2019 AYT sorularından daha kısa olsa da geçen yılki gibi öğrencilerin bölge bilgisini ölçen (yoruma yer vermeyen) sorulardan oluşturulmuştur.
Sosyoloji sorularında 1 soru Toplumsal Değişiklik ünitesinden çıkmıştır. Ama 2 soruyu; genel, aktüel konuların ve kavramların birleştirilmesi sebebi ile tek bir ünite içine yerleştirmek dürüst değildir. Sosyoloji soruları 2019 AYT soruları dek uzun olmasa da bir soru hariç (Toplumsal değişiklik) – paragraf (açıklama) sorularından oluşturulmuştur.

Mantık sorularında 2 soru Mantığa Giriş, 1 soru Klasik Mantık ünitelerinden gelmiştir. Psikoloji sorularında olduğu gibi alan bilgisine yönelik sorular hazırlanmıştır.

Din kültürü ve Etik Bilgisi dersinden muaf öğrencilerin çözmesi gereken Felsefe Grubu sorularında 1 soru M.Ö. 6. yüzyıl – M.S. 2. asır felsefesi (Sokrates), 1 soru 20. yüzyıl felsefesi (T. Kuhn), 1 soru Psikoloji Bilimini Tanıyalım, 1 soru Toplumsal Değişiklik, 1 soru Toplumsal Yapı, 1 soru Alışılmış Mantık ünitelerinden çıkmıştır. Sorular, herkesin çözmesinin gerekli olduğu sorularla aynı şekilde hazır orta güçlük seviyesinde sorulardır.”