Unutkanlık ve Demans: Tehlike Çanlarının Çalması

Unutkanlığın Günlük Yaşamdaki Yeri ve Tehlikeleri

Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Alparslan Şahin, unutkanlığın sadece sıradan bir belirti olmadığını, eğer fark edilmezse ciddi sağlık risklerine yol açabileceğini açıkladı. Şahin, “Herkes ufak tefek unutkanlıklar yaşayabilir, bu normal bir durumdur. Ancak, bu durum günlük yaşamı olumsuz etkilemeye başladıysa veya çevremizdeki yakınlarımız bu konuda uyarıyorsa, mutlaka zaman geçirmeden bir nöroloji uzmanına başvurulmalı” şeklinde uyarıda bulundu.

Yaşla Birlikte Gelen Unutkanlık ve Yanlış Algılar

“Yaşlılarda unutkanlığın normal olduğu düşüncesi yaygın olsa da, bu yanlış bir yaklaşımdır” diyen Şahin, demans, Alzheimer ve Parkinson hastalıkları üzerinde uzun yıllardır araştırmalar yaptığına vurgu yaptı. Günümüzde, yaşlı bireylerde görülen unutkanlıkların, aslında ciddi bir hastalık belirtisi olabileceğine dikkat çekerek, “Bu hastalıkların erken teşhisi ve tedavisi ile yaşam kalitesi artırılabilir” dedi.

İlaç Kullanımında Dikkat ve Süreklilik

“Tanı almış hastaların sadece %30-40’ı düzenli ilaç kullanımına riayet ediyor. Bu ise, tedavinin etkinliğini olumsuz yönde etkiliyor” diyen Şahin, özellikle Alzheimer tedavisinde kullanılan ilaçların ömür boyu kullanılması zorunluluğuna dikkat çekti. İlaçların kesilmesi halinde, hastalığın ilerlemesinin hızlanabileceğine vurgu yaptı.

Korunma Yolları ve Yaşam Tarzı Değişiklikleri

“Demansa karşı %100 etkili bir koruyucu henüz bulunmamaktadır” diyen Prof. Şahin, “Ancak, sosyal yaşantıya katılmak, düzenli kitap okumak, yazmak ve hobiler edinmek, sağlıklı beslenmek ve kronik hastalıkların kontrol altında tutulması gibi önlemler önemli ölçüde koruyucu olabilir” şeklinde ekledi. Ayrıca, hipertansiyon ve diyabet gibi hastalıkların doğru yönetiminin de demans riskini azaltmada kritik rol oynadığını belirtti.

Yeni Nesil Alzheimer İlaçları ve Geleceğe Umut

ABD’de FDA onayı alan yeni Alzheimer ilaçlarının, hastalığın patogenezine yönelik geliştirildiğine işaret eden Şahin, “Ancak, hayvan deneylerindeki olumlu sonuçlar, insanlarda yalnızca %30 oranında başarı gösterdi. Türkiye’de ise bu alanda çalışmalar devam ediyor ve onay sürecini yakından takip ediyoruz” ifadelerini kullandı.

Aktif Yaşam ve Beyin Sağlığının Güçlendirilmesi

“Kalbe iyi gelen her şey, aslında beynimize de iyi gelir” diyen Şahin, “Akdeniz tipi beslenmek, kolesterol seviyesini düşüren gıdalar tüketmek, düzenli spor yapmak, sosyal ortamlarda bulunmak ve kültürel etkinliklere katılmak, beynin sağlıklı kalmasına katkıda bulunur” şeklinde önerilerde bulundu. Ancak bunların, 60’lı yaşlardan önce edinilmesi gerektiğinin altını çizdi.

Popüler Takviyelerin Gerçek Etkisi ve Genetik Faktörler

Omega 3, ginkgo biloba, ceviz ve çeşitli baharatlar gibi takviyelerin, Alzheimer’a karşı anlamlı bir fayda sağlamadığı bilimsel çalışmalarla ortaya konmuştur. Prof. Şahin, “Bu maddelerle yapılan araştırmalar, beklenenin çok altında sonuçlar verdi ve bu takviyelerin koruyucu etkisi sınırlı kaldı” dedi.

Genetik ve Ailevi Riskler

Alzheimer hastalığında genetik faktörlerin rolü üzerine açıklamalarda bulunan Şahin, “Ailede Alzheimer hastası olan bireylerde risk iki kat artar. Genetik yatkınlığın oranı ise %3-5 civarındadır. Ancak, özellikle ilk derece yakınlarda hastalık var ise, dikkatli olunmalı ve düzenli kontrol yapılmalıdır” diye ekledi.

Unutkanlık ve Demans Arasındaki Farklar

“Her unutkanlık demans başlangıcı değildir, fakat her unutkanlık dikkatle değerlendirilmelidir” diyen Şahin, erken tanının önemli olduğunu vurguladı. “İlk adım, hekime başvurmaktır ve detaylı inceleme ile doğru tanı konabilir”.

Yaşam Tarzı ve Riske Etkisi

Son olarak, “Kronik uykusuzluk, kötü beslenme alışkanlıkları ve zararlı yaşam biçimleri, doğrudan demansa neden olmasalar da risk faktörünü artırır” uyarısında bulunan Şahin, yaşam tarzının hastalığın seyri üzerinde belirleyici olduğunu sözlerine ekledi.