Türkiye’nin en uzun nehri Kızılırmak’ta balık ölümleri

Balık hastalıklarıyla ilgili çalışmalar yürüten Sivas Cumhuriyet Üniversitesi’nden (SCÜ) Doç. Dr. Hakan Işıdan, “Toplu balık ölümleri dediğimizde aklımıza gelecek belli başlı ihtimalleri; çözülmüş oksijen miktarının azlığı, zehirlenme ve hastalık sebepleri sayabiliriz” dedi.

İmranlı ilçesindeki Kızıldağ’ın güney yamaçlarından doğup; Sivas, Kayseri, Nevşehir, Kırşehir, Kırıkkale, Ankara, Çankırı, Çorum ve Samsun illerinden geçerek Karadeniz’e dökülen 1355 kilometrelik mesafesi ile Türkiye’nin en uzun nehri olan Kızılırmak’ta balık ölümleri yaşanıyor. Köklüce köyü yakınlarından geçen bölümlerinde nehir akıntısında sürüklenen balıklarda morluk ve şişkinlik olduğu görüldü. Bazı bölümlerde ise balıkların ağaçlara ve kayalıklarda takıldığı gözlendi.

Balık hastalıklarıyla ilgili çalışmalar yürüten Sivas Cumhuriyet Üniversitesi (SCÜ) Veteriner Fakültesi, Klinik Öncesi Bilimler Bölümü, Veterinerlik Viroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hakan Işıdan, “Toplu balık ölümleri dediğimizde aslında aklımıza gelecek belli başlı ihtimaller bulunuyor. Bunları sıralayacak olursak çözülmüş oksijen miktarının azlığı, zehirlenme ve hastalık sebepleri sayabiliriz. Fakat bildiğiniz gibi çok sıcak geçen bir yaz dönemini geride bırakıyoruz. Uzun süren bu kuru dönemde ırmakların tabii ki debileri de azaldı. Bu hem sıcağın etkisiyle sudaki çözülmüş oksijen seviyesindeki düşüşe sebep oluyor. Bu da balıklar için ölümcül olabiliyor. Azalan su debisi yine bakterilerin sıcakla beraber, bakteriyel üremeyi de arttırdığından dolayı hızlı, dramatik bir şekilde oksijen seviyesinde azalma oluyor ve bu oksijen yetersizliğine sebep oluyor. Dünyanın her yerinde bu sebeple her yıl yüzlerce, binlerce balık maalesef ölüyor. Diğer sebep zehirlenmeler olabilir. Zehirlenmeler de akut, ani, hızlı ölümlere sebep olabilir” diye konuştu.

SICAKLIK VE YAĞIŞ ETKİSİ

Yağmurların etkisini de anlatan Doç. Dr. Işıdan, “Uzun süren bu kuru dönemin ardından bildiğiniz gibi geçtiğimiz günlerde ülkemiz şiddetli yağışlar aldı. Sivas da bundan nasibini alan illerimizden oldu. Bu şiddetli yağışlar o kuru dönemin ardından topraktaki özellikle demir ve alüminyum gibi ağır metalleri çözüyor. Bu da balıkların yine solungaçlarından oksijeni alabilmelerini engelliyor. Doğal sebeplerden dolayı oluşan zehirlenmelerin temel sebeplerinden birisi de budur. Onun dışındaki ihtimaller çeşitli kimyasallar, fabrika atıkları, tabii ki zehirlenmelere sebep olabilir. Fakat bu her yıl yaşadığımız bu tür toplu balık ölümleri bize ilk olarak bu sebebi aklımıza getiriyor” ifadelerini kullandı.

DHA