Türkiye’deki İlk Ulusal Televizyon Yayını, 55 Yıl Önce Bugün Gerçekleşti: İşte İlk Yayın ve Hikayesi [Video]

Türkiye, televizyon dünyasına bu teknolojinin popülerleşmesinden birkaç yıl sonra giriş yapmayı başardı. 31 Ocak 1968 tarihi de Türkiye için büyük bir öneme sahip.

Türkiye’de Türkiye Radyo Televizyon Kurumu’nun (TRT) ilk televizyon yayını, 31 Ocak 1968’te gerçekleşti. Gelin, deneme yayını olarak gerçekleşen yayının hikâyesine bakalım.

Türkiye’de televizyon tarihinin başladığı o anlar:

İlk yayın hakkında bilmeniz gerekenler:

Türkiye’nin ilk deneme yayını, Ankara’da Mithatpaşa Stüdyosu’nda başladı. İlki yaklaşık 1,5 saat süren deneme yayınlarının süresi ilerleyen günlerde giderek artırıldı. Yayınlar, önce haftada üç gün üçer saat olarak devam etti. Bir yıl sonra ise haftada 4 gün yayın yapılmaya başladı.

Yayın, TRT’nin ilk spikeri Nuran Devres’in sözleriyle başladı. Tabii bu yayın, sonraki 10 yılı aşkın süre boyunca olacağı gibi siyah beyaz idi. Türkiye, renkli televizyona geçişini 1980’lerde kısmen gerçekleştirdi.

Nuran Dervis, yaşadığı o anlar için şöyle bir açıklama yapmıştı:

“Acayip bir heyecan. Heyecandan öte bir şey. Yani yapacağım da ne biliyor musunuz? Orada 3 tane cümle söyleyeceğim. O 3 cümleyi ben haftalarca ezberledim, ya unutursam korkusuyla.”

Nuran Dervis’in anonsuyla başlayan ilk yayın, “Başlarken” konuşması ve “Türk Devrim Tarihi” adlı kısa belgeselin yayınlanmasıyla devam etti. Yayın, yeniden spiker Nuran Dervis’in konuşmasıyla kapanır. Kapanış anonsunun ardından önce Türk Bayrağı dalgalanır, ardından İstiklâl Marşı okunur.

Tabii yayın pürüzsüz geçmedi:

Yayın boyunca ekip, iki farklı hatayla da karşılaşmıştı. Her iki arıza sırasında ekranda “dur” işareti yapan bir polis karikatürü ile “Lütfen Bekleyiniz” yazısı belirir.

TRT’nin yayını, teknik olarak Türkiye’nin ilk yayını değildi:

TRT’nin ilk yayını ulusal olması nedeniyle Türkiye’de ilk yayın olarak anılsa da aslında bir ilk değildi. Türkiye’deki asıl ilk televizyon yayını, TRT’den 16 yıl önce İstanbul Teknik Üniversitesi televizyonu tarafından yapılır.

1952 yılında İTÜ TV’de gerçekleşen yayın, bugünün Yabancı Diller Yüksekokulu olarak anılan Maçka’daki binasında yapılır. Yayın, Philips’in 1. 100 watt güçle amatör vericileri araçlığıyla gerçekleştirilir. İTÜ’nün yayınında kullanılan kamera ve stüdyo, günümüzde halen mufafaza edilmekte:

Kaynaklar: 1, 2, 3, 4