Türkiye’de Müze ve Ören Yerlerinde Gelir ve Ziyaretçi Artışı: 2020-2024 Dönemi Değerlendirmesi
Türkiye’de müze ve ören yerlerinde 2020-2024 dönemi gelir ve ziyaretçi artışını analiz eden kapsamlı değerlendirme.
Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı müze ve ören yerlerinden elde edilen gelirler, 2020-2024 yıllarını kapsayan beş yıllık dönemde toplam 9 milyar 432 milyon 586 bin 329 liraya ulaştı. Yeni müzelerin açılması, MüzeKart uygulaması ve teknolojik yatırımlar ile gece müzeciliğinin yaygınlaşması, Türkiye’de müze ve ören yerlerinde hareketliliğin her yıl artmasına yol açtı.
AA muhabirinin TÜİK verilerinden derlediği bilgilere göre, ülkedeki müze sayısı 2024 yılında 636’ya, toplam ziyaretçi sayısı ise 61 milyon 687 bin 726’ya çıktı. Artan bu hareketlilik, 2020-2024 dönemi boyunca ücretli ziyaretlerden elde edilen toplam gelirin 9 milyar lirayı aşmasına neden oldu.
Salgın etkileri ve sonrası gelişmeler Kovid-19 salgınının etkileri 2020 ve 2021’de ziyaret sayıları ve gelirlerde belirgin düşüşe yol açtı. 2019’da 744 milyon 235 bin 981 lira olarak hesaplanan gelirler, 2020’de 169 milyon 308 bin 387 liraya geriledi. 2021’de gelirler 362 milyon 270 bin 93 liraya yükselse de salgın öncesi dönemi yakalayamadı. Pandemi sonrası toparlanma ile 2022’de gelirler 1 milyar 76 milyon 7 bin 587 liraya çıktı. 2023’te toplam gelirler 2 milyar 666 milyon 691 bin 663 liraya ulaştı; 2024 yılında ise 5 milyar 158 milyon 308 bin 599 liraya çıktı.
Beş yıllık dönemdeki toplam gelir 2020-2024 arasını kapsayan dönemde 9 milyar 432 milyon 586 bin 329 lira olarak kayda geçti. Bu süreçte müze ve ören yerlerine ilişkin ziyaretlerden elde edilen gelirin artışında, yeni mekânların faaliyete geçmesi ve dijital kart uygulamalarının yaygınlaşmasının yanı sıra ziyaretçi sayısındaki yükseliş etkili oldu.
MüzeKart satışları da önemli ölçüde artış gösterdi. 2020 yılında 758 bin 509 adet kart satılırken bu rakam 2024 yılında 5 milyon 964 bin 575’e ulaştı. Beş yıllık toplamda ise 15 milyon 667 bin 007 adet MüzeKart satışı gerçekleşti. Aşağıdaki tabloda 2020-2024 yılları için elde edilen gelirler ve MüzeKart satış sayıları özetlenmektedir:
- 2020: Gelir 169.308.387 lira; MüzeKart Satış 758.509
- 2021: Gelir 362.270.093 lira; MüzeKart Satış 1.799.388
- 2022: Gelir 1.076.007.587 lira; MüzeKart Satış 2.930.232
- 2023: Gelir 2.666.691.663 lira; MüzeKart Satış 4.214.303
- 2024: Gelir 5.158.308.599 lira; MüzeKart Satış 5.964.575
Toplamda 9.432.586.329 liralık gelir ve 15.667.007 adet MüzeKart satışı kayda geçti. Kaynak: AA / Mertkan Oruç – Ekonomi