Türkiye’de ‘Key Drop’ Platformlarına Yönelik Artan Endişeler ve Hukuki Değerlendirmeler

Yasal ve Hukuki Değerlendirmeler

Kırık, bu platformların temelinde şansa dayalı bir kazanç sistemi olduğunu ve bu durumun kumar kategorisine girdiğine işaret ederek, şu açıklamalarda bulundu:

• Bahis ve kumar arasındaki temel fark, bahislerde bir sonuca tahmin edilerek para yatırılırken, bu platformlarda sadece rastgele sonuçlar alınır ve bu durum kumar tanımına uyar.
• Ancak, birçok ülkede bu siteler yasal açıdan gri alanda yer almakta; çünkü bu sitelerde gerçek para yerine dijital veya oyun içi eşya kazanılmakta, bu da denetimlerin karmaşıklaşmasına neden olmaktadır.

Ekonomik ve Sosyal Riskler

Kırık, bu platformların kullanıcılar, özellikle de gençler üzerinde ciddi maddi ve psikolojik etkiler yaratabileceğine vurgu yaptı:

• Cari kar: Bu siteler, açılan kasaların içeriğinden çok daha fazla para toplamaktadır; örneğin, 10 dolarlık kasadan genellikle 2-3 dolarlık ürün çıkmakta, geri kalan tutar ise platformun karı olmaktadır.
• İzlenme ve harcama alışkanlıkları: Kullanıcılar, kredi kartı, PayPal, kripto para ve Steam cüzdan kodlarıyla para yatırır ve çoğu zaman çekim yerine, platformda kalmaya devam ederek daha fazla harcama yaparlar.

Gençlerde Bağımlılık ve Güvenlik Riskleri

Kırık, özellikle gençler arasında bu tarz platformların bağımlılık yapıcı etkilerine dikkat çekerek şu uyarılarda bulundu:

• Oyunlaştırılmış sistemler, renkli kutular, animasyonlar ve zaman sınırlı teklifler sayesinde dopamin salınımını teşvik etmekte, bu da kullanıcıların kontrolünü kaybetmesine neden olmaktadır.
• Özellikle 12-25 yaş arasındaki gençlerin bu sistemlere yönelmesi, bağımlılık riskini artırmakta ve gençlerin gelişim süreçleri üzerinde olumsuz etkiler yaratmaktadır.
• Bu platformların YouTube ve Twitch gibi yayıncılar tarafından sponsorlu içeriklerle tanıtılması, çocuk ve gençlerin ilgisini daha da çekmektedir. Bedava kasa kodları veya çekilişler gibi yöntemlerle, çocuklar ve gençler bu sitelere yönlendirilmekte ve denetimsizlik artmaktadır.

Aile ve Eğitim Kurumlarına Tavsiyeler

Prof. Dr. Kırık ve Kürşat Ergün şu önemli önerilerde bulunmaktadır:

• Çocukların oyun alışkanlıkları ve oynadıkları siteler yakından takip edilmeli, ebeveynler ve öğretmenler tarafından denetim sağlanmalı.
• Çocukların erişimi, ebeveyn denetimi yazılımları ve güvenli internet filtreleriyle sınırlandırılmalı.
• Okullarda dijital farkındalık eğitimleri verilmeli ve çocuklara bu platformların tehlikeleri anlatılmalı.
• Gençlerin oyun dışı farklı aktivitelere yönlendirilmesi sağlanmalı ve zaman yönetimi konusunda bilinçlendirilmelidir.

Yasal Durum ve Çözüm Önerileri

Ergün ise, bu platformlar ve ilgili faaliyetlerin yasa dışı bahis ve kumar suçları kapsamında değerlendirilebileceğine dikkat çekerek, şu önerilerde bulundu:

• Yasal mevzuat kapsamında, bu tür sistemlerin izinsiz ve yasa dışı faaliyetler olarak kabul edilmesi gerekmektedir.
• Çocukların ve gençlerin bu türden korunması adına, ailelerin ve eğitim kurumlarının bilinçlendirilmesi ve denetimlerin artırılması şarttır.
• İnternet ortamında bu tür platformların erişimi, güvenli internet ve teknik filtreler aracılığıyla engellenmeli ve denetime tabi tutulmalıdır.

Sonuç olarak, dijital teknolojilerin gelişmesiyle birlikte ortaya çıkan bu yeni nesil platformların, hem hukuki hem de sosyal açıdan dikkatle izlenmesi ve uygun düzenleyici önlemlerin alınması gerekmektedir. Aileler, eğitim kurumları ve ilgili kurumlar arasında işbirliği yapılarak, gençlerin güvenli ve sağlıklı dijital ortamlar içerisinde büyümesi sağlanmalıdır.