Türkiye’de Eğitim Nedeniyle İller Arası Göçler ve Son Durumlar

Türkiye’de Eğitim Amaçlı İller Arası Göçler ve Güncel Veriler

Son beş yılda, Türkiye genelinde eğitim gerekçesiyle iller arasında gerçekleşen göç eden kişi sayısı toplamda 2 milyon 405 bin 792 olarak kayıtlara geçti. Bu süreç, özellikle üniversite tercihleri ve yükseköğretim kurumlarının dağılımıyla yakından ilişkili olup, milyonlarca öğrenci ve ailesinin yaşam ve yer değiştirme tercihlerini şekillendirmektedir.

Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) sonrası tercih döneminde, öğrencilerin eğitim gördükleri illerden başka şehirlere göç etmesi, ilin cazibe merkezleri ve eğitim altyapısıyla doğrudan bağlantılıdır. Bu kapsamda, en çok göç alan iller arasında İstanbul, Ankara ve İzmir öne çıkmaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu’nın (TÜİK) verilerine göre, 2020 yılında 201 bin 178 kişi eğitim sebebiyle ikamet değişikliği yaparken, bu sayı 2021 yılında fark edilir şekilde artarak 686 bin 973 seviyesine ulaşmıştır.

İlerleyen yıllarda ise 2022 yılında 526 bin 8, 2023 yılında 512 bin 11 ve 2024 yılında 479 bin 622 kişi eğitim göçüne katılmıştır. Bu rakamlar, 2020-2024 yılları arasında toplamda 2 milyon 405 bin 792 kişinin eğitim amaçlı iller arası hareketlilik yaşadığını göstermektedir.

En Çok Göç Alan ve Göç Veren İller

Geçtiğimiz yıl, en fazla göç alan il İstanbul olmuştur. Mega kentte eğitim sebebiyle taşınan kişi sayısı 48 bin 636 iken, onu sırasıyla 32 bin 839 kişiyle Ankara, 19 bin 113 kişiyle İzmir, 13 bin 786 kişiyle Konya ve 11 bin 279 kişiyle Antalya takip etmektedir. Buna karşın, en az göç alan il ise Ardahan olup, burada 1.276 kişiyle sınırlı kalmıştır.

Öte yandan, eğitim göçü sadece göç alan illerle sınırlı kalmamış, göç veren iller de dikkate değerdir. İstanbul, hem en çok göç alan hem de en çok göç veren il konumundadır. Geçen yıl İstanbul’dan eğitim nedeniyle taşınan kişi sayısı 38 bin 882 iken, Ankara’dan 26 bin 643, Bursa’dan 16 bin 837, İzmir’den 16 bin 473 ve Konya’dan 13 bin 469 kişi başka illere göç etmiştir. En az göç veren il ise yine Tunceli olup, burada 1.077 kişi başka illere yönelmiştir.

Göçün Nüfus ve Ekonomiye Etkileri

Eğitim göçü, üniversitelerin bulunduğu illerin nüfus yapısı ve ekonomik dinamikleri üzerinde önemli etkiler yaratmaktadır. Büyükşehirlerdeki yükseköğretim kurumları, öğrenci akışıyla birlikte bu şehirleri sadece eğitim değil, aynı zamanda ekonomik ve kültürel açıdan da cazibe merkezine dönüştürmektedir. Bu göç hareketleri, bölgesel kalkınma ve şehirlerin gelişimi açısından da kritik bir rol oynamaktadır.