Türkiye’de Artan Orman Yangınlarının Sonrası Restorasyon Çalışmaları ve Uzmanlardan Uyarılar

Türkiye’nin orman yangınları sonrası ekosistemlerin yeniden canlandırılması için alınması gereken önlemler

Son dönemde Türkiye’nin birçok bölgesinde artan orman yangınları, hem doğanın tahrip olmasına hem de yaban hayatının büyük ölçüde zarar görmesine neden olmaktadır. Uzmanlar, bu yangınların ardından gerçekleştirilecek restorasyon çalışmalarının önemine dikkat çekerek, doğru ve sürdürülebilir yöntemlerin izlenmesi gerektiğini vurgulamaktadır.

Uzmanlardan önemli değerlendirmeler ve uyarılar

İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Orman Fakültesi’nden Prof. Dr. Alper Çolak, yangın sonrası yeniden ormanların doğal yapısına kavuşması için sabır ve özenli çalışmalar gerektiğini belirtti. Çolak, “Türkiye’de eskiden var olan palamut meşesi ormanları artık yok denecek kadar az. Selvi ve meşe gibi yerli türler, uygun koşullar sağlanmadığı sürece tekrar doğada kendiliğinden yetişemez. Bu nedenle, restorasyon çalışmalarında türlerin karışımına ve ekosisteme uygun şekilde dikime özen gösterilmelidir” dedi.

Çolak, ayrıca, “Selvi ormanlarının durumu da kritik seviyededir. Muğla bölgesinde az da olsa kalan selvi alanlarından tohum alınarak yeni fidanlar üretilebilir. Ancak, doğayı kendi haline bırakmak yeterli değil; bilinçli ve planlı müdahalelerle, ekosistemin eski sağlığına kavuşması sağlanmalı” ifadelerini kullandı.

Her bölgeye özgü, yerel ihtiyaçlara uygun planlamalar yapılmalı

İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Orman Fakültesi’nden Prof. Dr. Kenan Ok, Türkiye’nin orman planlamasının 1973 yılında tamamlandığını hatırlatarak, “Her ormana, adeta bir bireye özen gösterir gibi, farklı yaklaşımlar geliştirilmelidir. Bazı ormanlar odun üretimine yönelik iken, bazıları su kaynaklarının korunması veya biyolojik çeşitliliğin artırılması amacıyla yönetilir. Yangın sonrası ise, bu denge bozulduğundan, yeniden düzenleme yaparken, ormanın önceki amaç ve özellikleri dikkate alınmalı” dedi.

Prof. Dr. Ok, ayrıca, “Hızlı ve plansız ağaçlandırma girişimleri yerine, bölgeye özel, ekosistemin doğal yapısına uygun, sürdürülebilir çözümler geliştirilmelidir” şeklinde görüş belirtti.

Yerli ve az rastlanan türlere dikkat edilmesi

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nden Prof. Dr. Ahmet Uludağ ise, yangın sonrası ekosistemi korumak ve biyolojik çeşitliliği artırmak adına, yerli türlerin tercih edilmesi gerektiğini belirtti. Uludağ, “Şehirlerde ve bal ormanı projelerinde sıkça kullanılan yalancı akasya ve kokar ağaç gibi yabancı türler, zamanla doğal dengenin bozulmasına neden olabilir. Bu türler, yangın sonrası hızla yayılıp yerli bitki örtüsünü baskılayabilir. Bu nedenle, yerli ve adaptasyon kabiliyeti yüksek türlerin seçilmesi, ekosistemin sağlıklı bir şekilde yeniden şekillenmesine katkı sağlar” diye ekledi.

Sonuç ve öneriler

Uzmanlar, yangın sonrası restorasyon çalışmalarında sabır, planlama ve bölgeye özgü yaklaşımların esas alınması gerektiği konusunda hemfikir. Doğal dengenin korunması ve ekosistemin tekrar eski haline dönebilmesi için, bilinçli ve stratejik müdahaleler yapılmalı. Ayrıca, yerli ve bölgeye uygun türlerin kullanımı, sürdürülebilir orman yönetimi için temel öncelik olmalıdır.