Türk Öğrenci, Günlük Koronavirüs Vaka Sayısını Tahmin Eden Algoritma Geliştirdi

Türkiye bir süredir, Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan günlük koronavirüs tablosunu konuşuyor. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın kafa karıştıran açıklamaları sonrasında patlak veren tartışma, günlerdir de bir sonuca bağlanabilmiş durumda değil. Ancak Ahmet Emir isimli bilgisayar mühendisliği öğrencisi, bu konuya ışık tutacak bir algoritma geliştirdi. Dünya genelindeki sayı ve oranları kıyaslayan bu algoritma, günlük aktif vaka sayısını tahmin edebiliyor.

Geliştirdiği algoritma ile ilgili açıklamalarda bulunan Emir, salgın başlangıcında Erasmus programı kapsamında Berlin’de olduğunu, bu süreçte tüm verileri şeffaf bir şekilde öğrendiklerini söylüyor. Türkiye’ye geldikten sonra sabit kalan sayılar nedeniyle şüpheye düştüğünü belirten Emir, Sağlık Bakanı Koca’nın test vaka oranıyla ilgili açıklamalarından faydalanarak bir algoritma oluşturduğunu ifade etti.

Emir’in oluşturduğu algoritma, iki farklı senaryo üzerinden çalışıyor. Bu senaryolardan bir tanesi Fahrettin Koca‘nın açıkladığı pozitif test oranına, diğeri ise diğer ülkelerin verilerini baz alıyor. Algoritma, bu senaryolar doğrultusunda “günlük yeni pozitif vaka” ve “aktif pozitif vaka sayısı” tahminleri yapıyor. Bu bağlamda ilk senaryo, pozitif test oranını sabit yüzde 10 alarak, Fahrettin Koca’nın açıkladığı gibi çalışıyor.

Şimdi sizlerle birlikte, bu algoritmayı bir örnekle anlayalım. Sağlık Bakanlığı, 19 Ekim Pazartesi günü açıkladığı verilerde 2026 kişinin “hasta” olduğunu duyurmuştu. Bu da şu anlama geliyordu; “Pazartesi günü için COVID-19 testi pozitif çıkıp, belirti gösteren vatandaş sayısı 2026”. Algoritma, Bakan Koca’nın açıklamaları doğrultusunda o gün için testi pozitif çıkan kişi sayısını 11 bin 624 olarak belirledi. İkinci, yani dünya genelindeki oranlara bu o gün için tespit edilen pozitif test sayısı ise 20 bin 537’ydi. Yani algoritmanın tahmini, gerçeklerin çok daha ötesindeydi.

Algoritma, Türkiye’de koronavirüs taşımakta olan vatandaşların sayısını da ortaya koyuyor. Algoritma bu sayıyı belirlemek için, ilk etapta son 14 gündeki test sonucu pozitif çıkan hiçbir bireyi iyileşmemiş olarak kabul ediyor. 14-28 gün aralığındaki pozitif bireyleri de kademeli olarak iyileşmiş olarak kabul eden algoritma, 28 gün öncesinin vakalarını tamamen iyileşmiş sayıyor. Bu koşullar üzerinden iki senaryoyu da uygulayan algoritma, gerçeğin çok daha ötesinde sonuçlara ulaşıyor.

Sağlık Bakanlığı’nın verilerine baktığımızda bugün Türkiye’de, iyileşenler haricinde 44 bin 92 belirti gösteren vaka var. Ancak algoritma, yukarıdaki koşulları ilk senaryoya uyguladığında 236 bin 762, ikinci senaryoya uyguladığında ise 369 bin 681 vakanın olduğunu söylüyor. Algoritmanın sonuçları, önümüzdeki günlerde bir numaralı gündem maddemiz olacakmış gibi görünüyor.

Emir, konuyla ilgili yaptığı açıklamalarda pandemiyle mücadelenin bir numaralı şartının karşılıklı güven olduğunu söylüyor. Özellikle de veri sayısı gibi kritik bir durumun tartışmaya açılmasının güven zedeleyici olduğunu söyleyen mühendislik öğrencisi, bu algoritmanın Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamalara etki etmesi durumunda mutlu olacağını ifade ediyor.

Bu arada, oluşturulan algoritmanın halka açık olduğunu belirtmek gerekiyor. Algoritmadan elde edilen veriler her gün, Corona Vaka Tahmin Botu olarak isimlendirilen bir Twitter hesabı üzerinden paylaşıyor. Eğer bu Twitter hesabına ulaşıp, tahminsel verileri görmek isterseniz, burada bulunan bağlantıyı kullanabilirsiniz.