Temiz içme suyuna erişimi en düşük ülkeler

Küresel krizlerin en ciddi ve gözle görünmeyen yüzü, dünya genelinde yüz milyonlarca insanın temel yaşam kaynağı olan temiz içme suyuna ulaşamaması gerçeğidir. Dünya nüfusunun yaklaşık üçte biri, hâlâ güvenli ve sağlıklı su kaynaklarına erişim sağlayamamaktadır. Bu insanların büyük bir bölümü, temel sağlık ve yaşam haklarından mahrum kalırken, bazı bölgelerde ise su temini ciddi altyapı sorunları ve ekonomik yetersizlikler nedeniyle büyük bir kriz haline dönüşmüş durumda.

İçme suyu sorunları, yalnızca sağlık alanını ilgilendiren bir mesele olmaktan çıkmış, aynı zamanda göç, yoksulluk ve toplumsal istikrarsızlık gibi geniş çaplı krizleri tetikleyen temel etkenler arasında yer almaktadır. Dünya genelinde suya erişim konusunda yaşanan eşitsizlik, iklim değişikliğinin etkileriyle daha da derinleşmekte ve bu durum, özellikle kırsal ve çatışma bölgelerinde yaşayan milyonlarca insanın yaşamını zorlaştırmaktadır.

Temiz İçme Suyuna Erişimi En Düşük Ülkeler

• Nijer: Nijer’de özellikle kırsal alanlarda suya erişim oranı oldukça düşüktür. Şehir merkezlerinde içme suyu hizmetlerine erişim nispeten daha yüksek olsa da, ülke genelinde yaklaşık %31–32’lik bir nüfus, temiz içme suyundan mahrum kalmaktadır.
• Güney Sudan: Ülkede devam eden iç savaş ve çatışmalar, altyapının neredeyse tamamen çökmesine neden olmuştur. Bu durum, birçok insanın kirli yüzey sularına başvurmasına ve su kaynaklarının sağlıksız kullanılmasına yol açmaktadır.
• Afganistan: Bölgede bulunan borulu su sistemleri olmakla beraber, güvenlik sorunları, siyasi istikrarsızlık ve bakım eksiklikleri nedeniyle bu sistemler yeterince aktif olamamaktadır. Nüfusun büyük bir kesimi, güvenli ve sağlıklı suya ulaşmakta güçlük çekmektedir.
• Kenia: Yaklaşık %37 oranında nüfus, güvenli içme suyuna erişememektedir. Kırsal bölgelerde bu oran daha da yüksektir. Ekonomik su kıtlığı ve altyapı yatırımlarının yetersizliği, temel sorunlar arasında yer almaktadır.
• Çad ve Etiyopya: Her iki ülkede de hem fiziksel su kıtlığı hem de altyapı yetersizlikleri ciddi derecede mevcuttur. Çad’da nüfusun %45-50’si, Etiyopya’da ise %42-50 civarında bir kesim, güvenli içme suyundan mahrum kalmaktadır.
• Haiti: Temiz içme suyu erişimi şehirlerde %78 iken, kırsal alanlarda bu oran %49’a kadar düşmektedir. Altyapı sorunları, ekonomik krizler ve doğal afetler, su hizmetlerinin kesintiye uğramasına neden olmaktadır.
• Papua Yeni Gine: Yaklaşık %60 oranında nüfus, güvenli içme suyuna ulaşamamaktadır. Ülkenin dağlık yapısı ve geniş kırsal alanlar, su altyapısının yaygınlaşmasını önemli ölçüde zorlaştırmaktadır.

Temel Nedenler ve Sorunlar

• Altyapı Eksikliği: Pek çok ülkede, su şebekeleri kurmak veya mevcut sistemleri yenilemek için yeterli finansal ve teknik kaynağa erişim bulunmamaktadır.
• İklim Değişikliği ve Kuraklık: Özellikle Afrika’nın iç bölgeleri ve Orta Doğu’da, artan sıcaklıklar ve kuraklıklar, yeraltı ve yüzey su kaynaklarının hızla azalmasına yol açmaktadır.
• Çatışmalar ve Göç: Yemen, Güney Sudan ve Afganistan gibi çatışma bölgelerinde, su altyapısı ciddi şekilde zarar görmüş ve nüfus hareketleri, planlamaları güçleştirmektedir.
• Yoksulluk ve Ekonomik Kısıtlamalar: Su kaynakları mevcut olsa da, yoksulluk ve yetersiz yatırımlar nedeniyle, bu kaynaklara ulaşım oldukça zorluk arz etmektedir.

Temiz Suya Erişimin İnsan Hakkı Olması Gerekliliği

Temiz ve güvenli içme suyu, temel bir insan hakkıdır ve bunun sağlanması, sadece sağlık değil, aynı zamanda insani gelişmenin en temel unsurlarından biridir. Ancak, dünya genelinde milyonlarca insan, bu hakkın farkında dahi olmadan, suya ulaşım konusunda büyük bir eşitsizlikle karşı karşıyadır. Bu durum, küresel kalkınma hedeflerinin gerçekleştirilebilmesi ve sürdürülebilir bir yaşamın sağlanabilmesi için ciddi bir engel teşkil etmektedir.