Sığınak Yönetmeliğinde Güncelleme: Yeni Kriterler ve Uygulama Zorunlulukları

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı koordinasyonunda hazırlanan ve Resmi Gazete’de yayımlanan yeni sığınak yönetmeliği, nüfus artışı ve şehirleşme koşullarını göz önünde bulundurarak güncellendi. Yeni yapıların kapasitelerine göre sığınak yapımı zorunlu hâle geldi ve konutlar ile farklı konaklama tesislerinde yeni kriterler belirlendi.

Toplam bağımsız bölüm sayısı 10’un üzerinde olan konutlar, yatak sayısı 50’yi aşan yurt, koğuş ya da oteller gibi konaklama tesisleri; ayrıca yataklı sağlık tesisleri, engelli/yaşlı/çocuk bakım merkezleri ve benzeri alanlarda, emsal hesaplarına konu alanı 2 bin metrekareyi geçen imâlat ve sanayi tesislerinde de sığınak yapımı zorunlu kılındı. Resmi yapılardan emsal hesabına dahil alanı 1000 metrekare ve üzeri olan tüm yapılar için de sığınak zorunlu tutuldu.

Yeni yapılacak 5 bin kişi ve üzeri seyirci kapasitesine sahip açık ve kapalı spor tesislerinde sığınak ihtiyacı, seyirci kapasitesinin en az %3’ü oranında hesaplanacak şekilde belirlenmiştir. Eğitim yapılarında sığınak yapımı için ek şartlar devreye alınmıştır. Bina içindeki sığınakların tavanı en az 20 santimetre, duvarları ise en az 30 santimetre kalınlığında betonarme biçimde inşa edilmesi gerekmektedir.

Kamu binalarındaki sığınaklara ilave tedbirler Resmi binalar ile sağlık ve eğitim yapılarında, elektrik kesintisiz olarak en az 24 saat sürebilecek kapasitede jeneratör bulunması ve iletişim altyapısı için uydu telefonu/ acil durum Wi-Fi noktası ek olarak kurulması zorunludur. Ayrıca 100 metrekareden büyük sığınaklarda en az 2,30 metrekarelik mutfak nişi ve bir lavabo bulunması gereklidir. Sığınak içinde yangın söndürme cihazları ile temel sağlık ekipmanlarını içeren bir ilkyardım dolabı bulundurulması şarttır. Batarya destekli LED aydınlatma, sabit telefon, radyo ve haberleşme cihazları da sığınağa dahil edilerek iletişimin sürekliliğinin güvence altına alınmasına yönelik tedbirler uygulanacaktır.

Metro tünelleri ve millet bahçeleri Yeni metro hatları, planlama aşamasında genel sığınak vasfında projelendirilmelidir; mevcut tünellerde ise eksiklikler giderilerek sığınak özelliği kazandırılacaktır. Alışveriş merkezleri ile bölgesel ve genel otoparkların bodrum katlarında yer alan otoparklar, sığınak olarak kullanılabilir hâle getirilecek ve mevcut olanlar en geç 31 Aralık 2028’e kadar bu amaçla kullanılan hâle getirilecektir. Millet bahçelerinin 15.000 metrekare ve üzeri alanlarında, bahçe alanının yüzde 3’ünden az olmayacak biçimde girişler yeraltında genel sığınak işlevi görecektir. Ayrıca alışveriş merkezleri ya da kültür merkezlerinin bodrum katında sinema, tiyatro ve konferans salonu gibi alanlar sığınak olarak değerlendirilebilecektir.

Sığınaklar, kullanım amacıyla herkes için uygun olacak TSE standartlarına ve diğer mevzuata uygunluk, hareket kısıtlılığı olan kişilerin (yaşlılar, hamileler ve engelliler) kolayca erişebilmesi için zorunluluk hâline getirildi. Mevcut, yeni ve tadilatta olan sığınaklar için kayıtların ilgili idarelerce tutulup Valiliğe bildirilmesi gerekmekte ve Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın (AFAD) koordinasyonu kolaylaştırılmaktadır. Sığınaklar barış zamanı kullanımını mümkün kılacak şekilde korunmalı ve bakım sorumluluğu bina yöneticisine verilmelidir. Yer altı otoparkı bulunan yapıların sığınak tasarımı, bu özelliklere uygun olarak yapılırsa ayrıca sığınak şartı aranmayabilir. TRT’nin acil durumlarda kesintisiz yayın için gerekli altyapıyı sağlaması ve özel ya da genel nitelikte sığınakları işletmesi de yönetmelikte yer bulan maddeler arasındadır.

Geçici maddeyle ilgili düzenlemeler Yönetmelikteki geçici madde ile mevcut özel veya genel sığınakların en geç bir yıl içinde denetlenmesi ve kullanıma hazır olmadığı tespit edilenlerin mevzuata uygun hâle getirilmesi zorunluluğu öne çıkmaktadır. Bakanlık yetkilileri, sığınakların barış zamanı kullanımını garanti altına alırken acil durumlar için her an hazır durumda bulundurulması konusunda sorumluluğun bina yöneticilerinde olduğunu vurgulamıştır.

Milletimizin huzur ve güveni için atılan adımlar Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, sosyal medya üzerinden güncel ihtiyaç ve koşullara uygun olarak sığınak yönetmeliğinin yenilendiğini paylaştı. Mevcut sığınaklar için denetim şartı getirildiğini, ilave standartların uygulanacağını ve yeni yatırımlarda önemli koşulların belirlendiğini ifade etti. Millet bahçeleri, metro tünelleri gibi alanların sığınak hizmeti verecek şekilde düzenleneceğini belirtti. Bu adımların milletin güvenliğini artıracağına dikkat çekti.