Sıcak Havalarda Obruklarda Saklanan Doğal Buzdolapları ve Kış Hayatı

Sıcak havalara rağmen yaylaya çıkan ve obruklarda sakladıkları gıdalarla kış aylarını geçiren halkımız

Yaz aylarını Antalya’nın Akseki ilçesinde bulunan 1900 metre yükseklikteki Çimi Yaylası’nda geçiren yöre halkı, doğal soğuk hava depoları olarak kullanılan obrukları, kış mevsiminde de yaşam alanı haline getiriyor. Bu doğal oluşumlar, sıcak havalarda adeta birer buzluk görevi görüyor ve bölgedeki insanlar tarafından gıda saklama ve muhafaza amacıyla kullanılıyor.

Barakalarda Kış Aylarına Kadar Yaşam ve Obrukların İşlevi

Yaylada kalıp kış aylarını burada geçirenler, karın yoğun olduğu dönemlerde bile obrukların içlerindeki serinliği sayesinde taze gıdalarını bozulmadan saklayabiliyor. Bu doğal depolama alanları, özellikle hayvancılıkla uğraşanlar için büyük bir kolaylık sağlıyor. Bölgede yaşayanlar, yaylaya hayvanlarını otlatmaya giderken, çeşitli süt ürünlerini ve etleri obruklarda muhafaza ediyor ve böylece kış aylarında ihtiyaçlarını karşılıyorlar.

“80 HANEDE YAŞAYAN İNSANLARIMIZ, SÜT ÜRÜNLERİNİ OBRUKTA SAKLAR”

Manavgat ilçesinden gelen 72 yaşındaki Hasan Arıcı, çocukluğundan beri her yaz bu yaylaya geldiğini ve obruğu, “soğuk hava deposu” gibi kullandıklarını belirtiyor. Peynir, yağ ve yoğurt gibi hayvansal ürünleri, doğal ortamda, obruklarda saklayarak uzun süre taze kalmasını sağlıyorlar. Arıcı, obruğun derinliğini ve kullanım şeklini detaylandırırken, “Burada sıcaklık sürekli sıfırın altında. Toros Dağları’nın zirvesinde, Çimi Yaylası’nda yaz aylarında 80 hanede yaşayan insanlar, süt ürünlerini bu doğal buzlukta saklar. Bu, adeta bir soğuk hava deposu gibidir” diyerek bölgenin benzersiz doğa yapısına dikkat çekiyor.

“Obruğun Derinliği ve Doğal Buzdolabı İşlevi”

Hasan Arıcı, obruğun yaklaşık olarak 80-85 metre derinliğinde olduğunu ve kayalıkların arasından dar bir girişle inildiğini anlatıyor. “Obruğa girişte, yaklaşık 40 metre derinliğe ulaşılır ve karlar mevsimsel olarak eski ve yeni olmak üzere karışabilir. Bazen kar az yağarsa, iç kısmına ulaşmak kolaydır. Bu doğal yapı, yazın ve kışın gıdaların tazeliğini koruyan bir buz dolabı görevi görür”.

“Kimse Kimsenin Peynirini, Yağını Çalmaz”

Arıcı, peynir ve yağların Mayıs ayından itibaren obruğa konulduğunu ve Ekim-Kasım aylarına kadar burada saklandığını belirtiyor. “Her aile kendi peynirini ve yağını işaretler. Kimse kimsenin malını çalmaz. Peynirler ve yağlar, burada saklı kalır ve lezzetleri tarif edilmez. Bu gelenek, atalarımızdan gelen ve nesiller boyu devam eden bir alışkanlıktır”.

“Bütün Bozulacak Gıdalar Burada Saklanır”

Arıcı, obruğun doğal buzdolabı işlevi gördüğünü vurgulayarak, “Yaz aylarında Antalya’daki sıcaklık 35-40 dereceyken, burası sıfırın altında kalır. Bu sayede peynir, yoğurt ve yağ gibi gıdalar bozulmadan uzun süre saklanabilir. Yaz aylarında burada saklanan ürünler, doğal soğuk hava sayesinde tazeliğini korur”.

“Tulum Peyniri Deriye Basılır ve Uzun Süre Saklanır”

Hasan Arıcı, tulum peynirinin en lezzetli ve geleneksel saklama yöntemini şöyle anlatıyor: “Tulum peyniri deriye basılır ve yaklaşık 3 ay kadar obrukta bekletilir. Daha sonra pazarlara götürülerek satılır. Eskiden atalarımız, peynirleri bu şekilde deri tulumlara basarlardı. Günümüzde ise plastik bidonlar kullanılıyor, ama tulum peyniri gerçekten çok daha farklı ve lezzetlidir”.

“Hayvanlardan Elde Edilen Süt Ürünleri, Yaylada Doğal Ortamda Muhafaza Ediliyor”

Mayıs ve Nisan aylarında, hava durumuna göre yaylaya çıkan Arıcı, keçi ve koyunlarından elde ettiği sütleri, “Yayıklarda yağ çıkartırız ve peynirleri burada saklarız. Ayrıca, derinliği 35-40 metreye ulaşan obruklarda, peynir ve yağlarımızı muhafaza ederiz. Bu ürünleri, birkaç ay sonra yayladan dönüp, piyasalara götürürüz”. Bölgede, hayvanların doğal ortamda beslenmesi ve ürünlerin geleneksel yöntemlerle saklanması, bölge halkının yaşam tarzının önemli bir parçasıdır.