Serebral Palsi Hastalığında Güncel Tedavi Yaklaşımları ve Cerrahi Yöntemler

Serebral Palsi Hastalığının Tanımı ve Yaygınlığı

Serebral palsi, dünya genelinde her bin doğumda yaklaşık iki bebekte görülen ve merkezi sinir sistemi üzerinde kalıcı etkiler bırakan ciddi bir nörolojik bozukluktur. Bu hastalık, genellikle doğum öncesi, sırasında veya sonrasında yaşanan komplikasyonlar nedeniyle ortaya çıkar. Beyin ve sinir sistemindeki hasar, çocukların hareket, kas kontrolü ve denge becerilerini olumsuz yönde etkiler.

Belirtiler ve Klinik Görüntüler

Serebral palsili çocuklar arasında klinik tablo oldukça geniş bir yelpazede seyredebilir. Hafif yürüme güçlükleri ve hafif kasılmalarla başlayıp, tamamen yatağa bağımlı hale gelmeye kadar değişiklik gösterebilir. En sık rastlanan sorunlardan biri, bacaklarda aşırı kasılma ve spastisite olup, bu durum hareket kabiliyetini önemli ölçüde kısıtlar.

Modern Tedavi Yöntemleri ve Cerrahi Yaklaşımlar

Fizik tedavi ve botulinum toksin enjeksiyonları, serebral palsili çocukların çoğu durumda yaşam kalitesini artırmak için ilk tercih edilen yöntemlerdir. Ancak, bazı durumlarda bu yaklaşımlar yeterli olmamaktadır. Bu noktada, cerrahi müdahaleler devreye girer. Selektif dorsal rizotomi olarak adlandırılan bu özel cerrahi teknik, çocukların aşırı kasılmalarını azaltmak ve hareket kabiliyetlerini artırmak amacıyla uygulanır.

Seçici Dorsal Rizotomi ve Uygulama Süreci

Bu cerrahi yöntemde, çocuklar genel anestezi altında tedavi edilir. Bel bölgesinde yaklaşık 2-3 cm’lik küçük kesiler yapılarak, mikro elektrofizyolojik yöntemlerle sorumlu sinir lifleri belirlenir. Daha sonra, bu sinir liflerinin yaklaşık %50’sine mikro düzeyde kontrollü kesiler uygulanır. Bu sayede, kasların aşırı kasılma durumu hafifletilerek, çocukların hareket kabiliyetleri önemli ölçüde gelişir.

Ameliyat Sonrası Süreç ve Rehabilitasyon

Operasyon sonrası hastalar genellikle 5-6 gün hastanede kalır. Bu süreçte, hızlı bir şekilde fizik tedavi programlarına başlanır. Kas hafızasının yeniden kazanılması ve uzun vadeli iyileşmenin sağlanması için yoğun ve düzenli fizik tedavi şarttır. Tedavi sürecinin başarıyla sonuçlanması, çocuğun yaşam kalitesinde anlamlı bir artışa yol açar.

Serebral Palsinin Nedenleri ve Risk Faktörleri

Serebral palsi genetik faktörler tarafından değil, çoğunlukla gebelik döneminde veya doğum sırasında yaşanan komplikasyonlar nedeniyle ortaya çıkar. Anne adayının enfeksiyon geçirmesi, erken doğum, düşük doğum ağırlığı ve doğum sırasında yaşanan oksijen yetersizliği gibi durumlar, hastalığın gelişimine zemin hazırlar. Ancak, bu faktörler her çocukta aynı derecede etkili olmayıp, hastalığın klinik görüntüsü kişiden kişiye farklılık gösterebilir.

Günümüzde, bu hastalığın erken teşhis edilmesi ve uygun tedavi planlarının uygulanmasıyla, serebral palsili çocukların yaşam kalitesi önemli ölçüde yükseltilmektedir. Çok disiplinli yaklaşım, hem cerrahi hem de konservatif tedavi yöntemleriyle, çocukların bağımsız yaşamlarını kazanmalarına büyük katkılar sağlanmaktadır.