Renklerin inanılmaz dansı: Kuzey Işıkları

Gökyüzünde renklerin ve yıldızların dans ettiği karlı bir masal burası… Gerçek olamayacak kadar güzel bir doğa olayı olduğu için bu zamana kadar gördüğüm bütün fotoğraflarda hep bir mübalağa var sanıyordum… Ta ki, çıplak gözle izlediğim ana kadar. Hayal ettiğimden daha net, büyüleyici ve nefes kesici. Kuzey Işıkları, Aurora Borealis, adını Şafak Tanrıçası Aurora’dan alıyor. Fakat bence gökyüzündeki bu ışık gösterisinin en çarpıcı isimlerinden birisi de ‘ruhların dansı’, benim içinse renklerin dansı!

Fotoğraflar: Bülent Hacıömeroğlu

Herkesin ölmeden önce yapılacaklar listesinde
Kuzey Işıkları’nı izlemek, sadece benim değil, pek çok kişinin ölmeden önce yapılacaklar listesinde. Bizim ne zaman, nereye, nasıl gideriz henüz hiçbir fikrimiz yokken global bir markanın uluslararası bir projesi için aldığımız davetle hayallerin çok ötesinde bir yere gittik. Kendimi çocukken dergiden kesip resmini panoma astığım ‘cam igloo’nun içinde ışıkların altında buldum.

Bu görsel şöleni izlemek için sadece gitmek yeterli değil. Doğru zamanda, doğru yerde ve doğru ekipmanlarla hazır olmak gerekiyor. Sonrasında yapmanız gerekenler: kendini bol karın içine bırakıp (Eksi 30 derecede kendinizi en sıcak tutacağınız yerlerden biriymiş) yıldızların altında gökyüzünde dans eden yeşil, mor ve kızıl tonlarını hayatın boyunca unutmamak üzere izlemek…

Nasıl ve nerede oluşur?
Daha yaygın kullanımı Kuzey Işıkları ama aslında bu doğa olayına Kutup Işıkları demek daha doğru olur çünkü sadece Kuzey değil Güney Kutbu’nda da gerçekleşiyor. Güneşten gelen yüklü parçacıkların dünyanın manyetik alanıyla etkileşimi sonucu ortaya çıkan doğal ışımalar, manyetik kutuplarda ve kutuplara yakın alanlarda Auroralar oluşmasına sebep oluyor.

Ancak Güney Kutbu’nda Antarktika’da izlemek isterseniz; gidiş daha zor, konaklama seçenekleri daha kısıtlı ve -70 derecede hayat çok daha zor olduğu için genelde Kuzey tercih ediliyor ve sıklıkla Kuzey Işıkları olarak anılıyor.

Ne zaman görünür
Kuzey Işıkları, sadece kış aylarında ortaya çıkıyor gibi düşünülüyor ama aslında sanılanın aksine tüm yıl boyunca oluşan ışıkları biz ancak kışın görebiliyoruz çünkü kutuplara yaklaştıkça yazın 24 saate varan gündüzlerde ışıkları göremiyoruz.

Gecelerin uzun olmasından dolayı aralık ve ocak en çok tercih edilen aylar ama aslında ekinoks zamanları (23 Eylül ve 21 Mart) manyetik alandan ötürü aktivitenin en yüksek olduğu ve en muazzam manzaraları görebileceğiniz zamanlar.

Nasıl görülür
Seyahatinizi bu tarihlere göre planladınız ve gidebildiğiniz kadar kuzeye gittiniz, fakat planları yapıp, her şeyi ayarlayıp, gidip de görememek var.

Işıkları net bir şekilde görebilmek için önce Aurora aktivitesi, sonra gökyüzünün net göründüğü iyi bir hava ve şehir ışıklarından uzakta hayatınızda belki hiç görmediğiniz kadar çok yıldızı bir arada görebildiğiniz kadar karanlık bir alan bulmanız gerekiyor.

O yüzden aynı zamanda aynı yerde bulunduğumuz insanlar ertesi gün ‘ışıklar niye yoktu!’ diye yakınırken biz gece boyunca ışıkların altında mest olmuştuk. Bu sebeple, oraya kadar gittim artık ışıklar da ayağıma gelsin diye beklemeyin, şehir ışıklarından uzaklaşıp kuzey ışıklarının keyfini sürün.

Aurora durumu
Tıpkı hava durumu gibi Aurora durumunu da uygulamalardan ve internet sitelerinden o gün bulunduğunuz yere ve saatine bakabilirsiniz. Tabii ki, bunlar tahmin olup, anlık değişimi çok yüksek olan doğa olayları olduğu için gözü kapalı güvenemezsiniz ama en azından daha hazırlıklı olmanıza yardımcı oluyor.

Açıkçası ben bazı uygulamaları oradayken indirdim ve çok sıklıkla kullandım. Işıkların ne hızda yaklaştığını, hangi bölgeler üzerinden geçtiğini ve yoğunluğunu telefondan takip etmek bile çok keyifliydi ve çoğu zaman o günün nasıl geçeceği hakkında bize hep doğru fikirler vermiş oldu.

Fotoğraflar nasıl çekilir?
Ve gelelim o muhteşem fotoğraflara! Her ne kadar boş verelim fotoğrafı ben beynime de kalbime de işledim bu görüntüyü desem de tabii ki bu hatırayı kalıcı hale getirebilmek bambaşka.

Ancak gecenin kör karanlığında o fotoğrafı herhangi bir makineyle veya cep telefonuyla çekmek çok mümkün değil. O yüzden bunun için de hazırlıklı olmak gerekiyor. Genel hatlarıyla biraz bahsedeyim…

Makine: Manuel modda kullanılabilen, enstantane, diyafram ve ISO ayarlarına müdahale edebildiğiniz bir makine şart. Tabii ki daha basit ayarları olan bir makineyle de ışıkları görebilirsiniz, ama istediğiniz görüntüyü elde edemeyebilirsiniz.

Lens: ne kadar geniş açı o kadar iyi ve eğer sabit lens ise diyaframı daha çok açabileceği için daha da iyi olacaktır.

Tripod: lensten de önemlisi tripod. Uzun pozlamada nefesinizi tutsanız dahi 8 saniye üzerinde hareketsiz kalamayacağınız için tripod görüntü kalitesini çok değiştiriyor. Çoğu kişi bu sebepten, fotoğraf makinesinin tepesindeki tuşa basarken olabilecek titretme ihtimalini bile ortadan kaldırmak için uzaktan kumandayla çekiyor.

Sonuç olarak iyi makineyle, tripodun üstünde (eğer bizim gibi yoksa yanınızda, tabağın çanağın üzerinde) sabit bir yere koyup Aurora’nın durumuna göre 8-12 saniye civarında uzun pozlamada çekerseniz zifiri karanlıkta bile mavi gökyüzünü, yıldızları ve en önemlisi ışıkları çok net bir şekilde çekebilirsiniz. Nefesinizi tutmak şartıyla siz bile ışıkların altında poz verebilirsiniz!

Ne kadar kuzey ve ne kadar soğuk o kadar iyi! Kaç kat giydiğinizden bağımsız üşüyeceksiniz ama siz yine de sıkı giyinip, karın içinde hareketsiz kalmamaya özen gösterin ve yanınızda özellikle ayak altına yapıştırılan ısıtıcılardan almayı unutmayın.

Yazının başında bahsettiğim gibi biz Finlandiya’ya gittik ve şansımıza Kuzey Işıkları’nı görmek için en ideal yerlerden birisiymiş. Sonuçta bizim seçim şansımız yoktu ama ulaşım ve konaklamaya dair her şey en güzel şekilde ayarlanmış ve bütün detaylar düşünülmüştü.

Ulaşımı İstanbul – Helsinki 3.5 saat uçtuktan sonra iç hat İvalo’ya iki saat daha kuzeye uçup Saariselka şehrine gidebilirsiniz.

Şehir içinde oteller olduğu gibi şehir merkezinden biraz daha uzakta ahşap evlerde veya cam igloo’larda kalıp uyuduğunuz yerden de kuzey ışıklarını izleyebilirsiniz.

Hâlâ yazarken bile heyecanlanıyor, ne kadar yazsam da odanın içinde ilk gördüğümüz andaki heyecanımızı, kalp çarpıntısını ve sevincimizi anlatmaya yetecek kelimeler bulamıyorum.

Umarım bu yazı gitmek isteyen herkesin hayalini daha da kuvvetlendirir ve günü geldiğinde işine yarar.

Burada yaşadığım şeyleri asla unutmayacağım, işte size bir dakikada Kuzey Işıkları….