Portakal Kabuğundan Doğal Ambalaj: Plastik Kullanımıyla Mücadelede Yeni Bir Adım

İzmir Ekonomi Üniversitesi’nden bir ekip, plastik kullanımını azaltma amacıyla portakal kabuklarından hareketle yenilikçi bir ambalaj geliştirdi. Projede Gıda Mühendisliği Bölümü Başkanı Prof. Dr. Nazan Turhan, Endüstriyel Tasarım Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Bengisu ve Gıda Mühendisliği öğretim elemanı Zehranur Tekin ile Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi Doktora öğrencisi Burcu Akdağ Çağlar yer aldı. Altı yıl süren çalışmalar, kurutulmuş portakal kabuklarının çevreye duyarlı, biyolojik olarak çözünebilir maddelerle karıştırılmasıyla başlayıp, dondurulmuş karışımın darbeye dayanıklı bir doğal ambalaja dönüştürülmesini içerdi.

Ambalaj Sistemi ve Ambalaj Malzemesi Üretim Yöntemi başlığı altında Türk Patent ve Marka Kurumu’na yapılan başvuru, geliştirilen ürünün patent almasını sağladı. Ürünün, meyve ve et gibi ürünlerin raf ömrünü uzattığı belirtiliyor. Bu doğal ambalajın çevre dostu olması, gıda endüstrisinde taze meyve ve sebzeler ile balık ve et gibi işlenmemiş ürünlerin ambalajında kullanım potansiyeli taşıdığını gösteriyor.

Çalışmaların amacı plastiklere alternatif olacak şekilde doğal, çözülebilir bir malzeme elde etmek. Araştırmacılar, portakal kabuğu dışında selüloz ve nişasta içeren diğer kabuklardan da aynı etkiyi elde edilebileceğini belirtiyorlar. Ürünlerin raf ömrünü uzatmanın ötesinde, bu malzemenin otellerde kap olarak da değerlendirilebileceği ifade ediliyor. Dondurarak kurutma yöntemiyle elde edilen yapı, sert bir dayanıklılığa sahip ve dış yüzey zarar görmeden darbe dayanabiliyor. Çalışmaların sonuçları, özellikle çilek gibi hassas meyvelerde daha uzun süreli koruma sağlıyor ve elde edilen ambalajın yaklaşık iki kat daha uzun ömür sunabildiğini gösteriyor.

Gelecek hedefleri ise doğaya atılan plastik ambalajları azaltmak. Prof. Dr. Murat Bengisu, çalışmaların patent başvuruları ile ilerlediğini ve Avrupa Birliği patenti sürecinin de devam ettiğini paylaşıyor. Portakal kabuğu bazlı ambalajın doğada plastiğe göre daha hızlı çözüneceğini söyleyen Bengisu, ambalajın petrol türevi bileşenler içermediğini vurguluyor. Zehranur Tekin ise geliştirilen ürünün köpük bir yapıda olduğunu ve darbe aldığında dış yüzeyinin zarar görmediğini belirtti. Uzun süreli çalışmaların olumlu sonuçlar verdiğini ifade eden Tekin, portakal kabuğu dışında elma gibi diğer kabuklu meyveler için de benzer çalışmaların sürdüğünü dile getirdi.