Öksürük Nedenleri ve Antibiyotik Kullanımı Hakkında Bilgiler

Öksürük Nedir ve Nedenleri

Öksürük, solunum yollarındaki tahriş veya enfeksiyonlara karşı vücudun verdiği doğal bir tepkidir. Genellikle soğuk algınlığı, grip, alerjiler ve astım gibi durumlar, öksürüğün en yaygın nedenleri arasında yer alır. Son zamanlarda artış gösteren influenza gibi viral enfeksiyonlar, öksürüğe yol açan önemli etkenlerdendir. Bu hastalıklar, hastalar üzerinde kalıcı bir öksürük bırakmasıyla bilinir. Peki, bu geçmeyen öksürüğün altında yatan neden nedir ve nasıl geçebilir? Antibiyotik kullanımı bu durumda etkili midir? Tüm bu soruları Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Muhammed Emin Akkoyunlu’ya yönelttiğimizde, konuya dair önemli açıklamalar yaptı.

Antibiyotik Kullanımının Yan Etkileri

Prof. Dr. Akkoyunlu, “Öksürük, özellikle grip sonrası sıkça karşılaşılan bir durumdur ve bu öksürüğün her zaman enfeksiyona bağlı olmadığını belirtmek önemlidir. Grip sonrası öksürüğün başlıca nedenleri arasında bronşların aşırı duyarlılığı yer almaktadır. Enfeksiyon, solunum yollarının iç mukozasını zedeler ve bu durum sinir uçlarının açığa çıkmasına yol açar. Bu da, dişin çürüdüğü zaman hissettiğimiz ağrıya benzer bir gıcık öksürüğüne sebep olur. Dolayısıyla, grip sonrası oluşan öksürüklerin büyük bir kısmı, bronşların aşırı hassasiyetinden kaynaklanır. Bu tür durumlarda antibiyotik kullanmanın hiçbir faydası yoktur. Hatta bu tür ilaçlar, potansiyel bir enfeksiyonu engellemek yerine direnç kazanmalarına yol açabilir.” dedi.

Öksürüğün Diğer Nedenleri

Akkoyunlu, grip sonrası öksürüğün başka nedenlere de bağlı olabileceğini söyledi: “Bazen enfeksiyon sonrası akciğerlerde hasar meydana gelebilir. Bu durum, temizlenme sırasında oluşan balgamın atılması için gerekli öksürüklere yol açar. Burada da antibiyotik kullanmaya gerek yoktur. Üst solunum yollarındaki mukozaların aşırı hareketliliği, sinüzit ve geniz akıntısına bağlı öksürükleri de tetikleyebilir. Yine bu durumlarda antibiyotik kullanımı önerilmez.”

Antibiyotik Kullanımı Gereken Durumlar

Uzman, antibiyotik kullanımı gereken durumları da açıkladı: “Uzamış enfeksiyonlara bağlı olarak, ikinci bir enfeksiyon geliştiğinde öksürük meydana gelebilir. Bu durumda antibiyotik kullanmak gerekir. Burada önemli olan, balgamın varlığı ve rengidir. Eğer balgam sarı veya yeşil renkteyse, enfeksiyon var demektir ve antibiyotik kullanımı önerilir.”

Balgamın Önemi

Prof. Dr. Akkoyunlu, balgamın oluşumu ve öksürükle ilişkisini vurguladı: “Balgamın nasıl oluştuğu ve öksürüğün kaynağını bilmek önemlidir. Eğer akciğerdeki hasarın temizlenmesi sırasında ortaya çıkan bir balgam söz konusuysa, bu bazen 3-6 haftaya kadar uzayabilir ve bunun kesilmesini istemiyoruz. Ancak enfeksiyon kaynaklı bir balgam varsa, o zaman onun atılması gereklidir; aksi takdirde zatürre gibi daha ciddi sorunlara yol açabilir.” dedi.

Uzun Süreli Öksürüğün Nedenleri

Son zamanlarda artış gösteren influenza sonrası geçmeyen öksürük, pek çok kişinin gündeminde. Bu durumu sorduğumuzda Akkoyunlu, “Viral enfeksiyonlar sonrası akciğerde hassaslaşma meydana gelir. Sinüzit veya geniz akıntısına bağlı öksürükler, genellikle akşam saatlerinde veya sabahları daha belirgin hale gelir. Burada, bronş hiperreaktivitesi ve aşırı duyarlılık en sık görülen durumlar arasında yer alıyor.” dedi.

Ne Zaman Doktora Başvurmalı?

Akkoyunlu, öksürük durumunda doktora başvurulması gerekip gerekmediği konusunda da önemli bilgiler verdi: “Grip sırasında, eğer 1-2 gün içinde ateş yükselmiyor ve sadece öksürük, kas ağrısı gibi belirtiler varsa doktora başvurmaya gerek yok. Ancak ateş 2 günden fazla sürüyorsa ve ek belirtiler varsa, bu durumda mutlaka doktora gidilmelidir.” dedi.

Bahar Alerjisi ve Enfeksiyon Ayırt Etme

Bahar aylarının gelmesiyle birlikte, enfeksiyonel öksürük ve alerjik öksürükler arasındaki ayrım da önem kazanıyor. Prof. Akkoyunlu, “Bahar alerjisi, genellikle hapşırık ve burun akıntısıyla kendini gösterirken, enfeksiyonlar daha uzun süreli ve sürekli öksürükle ortaya çıkabilir. Burada dikkat edilmesi gereken, balgamın rengi ve ek semptomların varlığıdır.” diyerek sözlerini tamamladı.

Alerjik ve Enfeksiyonel Öksürük Arasındaki Farklar

Alerjik öksürük genellikle ataklar halinde meydana gelirken, enfeksiyon kaynaklı öksürük daha sürekli bir şekilde kendini gösterir. Akkoyunlu, “Alerjik öksürükte balgam genellikle şeffaf olup, enfeksiyon durumunda balgam sarı veya yeşil renkte olur. Ek semptomlar da enfeksiyonun varlığını gösterir.” şeklinde açıkladı.