Mpox Virüsü: Koronavirüs Sonrası Aşı Geliştirme Çalışmaları ve Küresel Önlemler

DHA İnsanlık, Koronavirüs Pandemisi Sonrası Virüslere Karşı Mücadelesini Ciddileştiriyor

Dünya genelinde zoonotik hastalıklar arasında dikkat çeken Mpox virüsü (Maymun Çiçeği), pandemik potansiyeliyle bilim camiasının önemli araştırma konularından biri haline geldi. Bu virüs, halk arasında sıklıkla “Maymun Çiçeği” olarak anılmakta ve giderek artan bir endişe kaynağı olmaktadır.

Çalışmalar Hızlandırılıyor

Türkiye ve İngiltere’den bilim insanları, Mpox virüsünün bulaşma dinamiklerini, bağışıklık sistemine etkilerini ve tedavi yöntemlerini inceleyerek mRNA teknolojisi ile yeni bir aşı geliştirme sürecini hızlandırmayı hedefliyor. Biruni Üniversitesi ve London Metropolitan University iş birliğiyle yürütülen bu çalışmada, virüsün mutasyon kabiliyeti, yayılma hızındaki değişiklikler ve bağışıklık sistemi üzerindeki etkileri analiz edilerek Mpox’a karşı yeni nesil bir aşı geliştirilmesi planlanıyor.

Makaleye, Biruni Araştırma Merkezi’nden Dr. Elif Sibel Aslan, Moleküler Biyolog Sajjad Eslamkhah, Dr. Cüneyd Yavaş, Dr. Nermin Akçalı, Dr. Lütfiye Karcıoğlu Batur, Dr. Asmaa Abuaisha, Moleküler Biyolog Erva Esma Yıldırım Uçarkuş, Prof. Dr. Mustafa Solak ve London Metropolitan University’den Prof. Dr. Kenneth N. White katkıda bulundu.

“mRNA Teknolojisi, Maymun Çiçeğine Karşı Umut Vadediyor”

Araştırmacılar, mRNA aşılarının Mpox’a karşı geliştirilmesinin büyük bir fırsat sunduğunu belirtiyor. Çalışmada, bağışıklık sistemini güçlü bir şekilde harekete geçirecek çoklu epitoplu yeni nesil aşıların geliştirilmesine yönelik veri analizi ve biyoinformatik tekniklerinin önemi vurgulanıyor. Makalede, Mpox’un genetik adaptasyon yeteneği nedeniyle aşının geniş bir koruma sağlayacak şekilde tasarlanması gerektiği ifade ediliyor.

Biruni Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi, Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümünden Dr. Elif Sibel Aslan, çalışmalarını şu şekilde açıklıyor: “Mpox’un yayılmasını engellemek ve yeni salgın dalgalarının önüne geçmek için aşı geliştirme sürecini hızlandırmamız gerekiyor. mRNA teknolojisi, virüsün mutasyonlarına karşı hızla adapte olabilecek bir çözüm sunuyor. mRNA teknolojisi, maymun çiçeğine karşı umut olabilir.”

“Afrika’daki Vaka Dinamiklerini Anlamamız Şart”

Araştırmada, Mpox virüsünün uzun yıllardır Afrika’nın belirli bölgelerinde endemik bir hastalık olarak bilinmesine rağmen, son yıllarda küresel yayılım göstermesi nedeniyle Afrika’daki vaka analizlerinin büyük önem taşıdığı vurgulanıyor. Bu kapsamda, Biruni Üniversitesi araştırmacıları, Mozambik Üniversitesi’ni ziyaret ederek saha çalışmalarını genişletmeyi planlıyor. Araştırmacılar, Afrika’daki araştırmaların, Mpox’un bulaşma yollarını ve virüsün bölgesel mutasyonlarını anlamaya yardımcı olacağını öne sürüyor.

Bu çalışmalar çerçevesinde; Mozambik’te Mpox’un genetik yapısının analiz edilmesi, yerel sağlık sistemlerinin mücadele yöntemlerinin ve yeni aşıların Afrika’daki uygulanabilirliğinin incelenmesi hedefleniyor. Prof. Dr. Kenneth N. White, “Mpox virüsüne karşı etkili bir aşı geliştirmek istiyorsak, virüsün en yaygın olduğu Afrika’daki vaka dinamiklerini anlamamız gerekiyor. Uluslararası iş birlikleri bu süreçte büyük rol oynuyor.”

“En Büyük Risk, Enfekte Kişilerle Doğrudan Temas”

Mpox virüsüyle ilgili toplumda dolaşan birçok yanlış bilgi olduğunu ifade eden Biruni Üniversitesi’nden Moleküler Biyolog Sajjad Eslamkhah, “Mevcut bilimsel verilere göre Mpox’un tuvalet gibi yüzeylerden bulaştığına dair kesin bir kanıt bulunmuyor. En büyük risk, enfekte kişilerle doğrudan temas edilmesi veya solunum damlacıkları yoluyla bulaşma.” diyerek, halkın bu konuda bilinçlendirilmesi gerektiğini vurguluyor.

Maymun Çiçeğine Karşı Küresel Önlemler Artıyor

Araştırmacılar, hazırladıkları makalede Mpox’un (Maymun Çiçeği) yayılmasını önlemek için aşağıdaki önerileri sunuyor:

• DSÖ’nün son değerlendirmelerine göre, Mpox’un Afrika’daki endemik bölgelerden başlayarak diğer kıtalara yayılma riski devam ediyor. Aşı ve tedavi araştırmalarının hızlandırılması kritik bir öncelik taşıyor.
• Aşılama programlarının hızlandırılması, virüsün bulaşma yollarına dair doğru bilgilerin yayılması, risk gruplarının korunması için erken teşhis çalışmalarının artırılması önemlidir.

Mpox salgınlarının artışı ve virüsün genetik adaptasyon yeteneği, yalnızca tıbbi açıdan değil, aynı zamanda küresel sağlık sistemlerinin dayanıklılığı açısından kaygı verici bir tablo çizmektedir. DSÖ’nün bu alanda yaptığı son değerlendirme, Afrika’daki endemik bölgelerden başlayarak diğer kıtalarda da yayılma riskinin devam ettiğine işaret etmektedir. Bu nedenle, aşı ve tedavi araştırmalarının hızlandırılması, sağlığın korunması açısından kritik bir öncelik olmalıdır.

Kaynak: Demirören Haber Ajansı (DHA)
Kaynak: Ensonhaber