Lala Şahin Paşa Medresesi’nde Yapılan Yanlış Restorasyon ve Tepkiler

Lala Şahin Paşa Medresesi’nin Durumu

İnsanlık tarihinin izlerini taşıyan tarihi yapılar, kültürel mirasın en önemli parçaları arasında yer alır. Ancak bu eserler, zamanla yanlış müdahaleler ve ihmaller sonucu zarar görebilir. Bursa’da, Osmanlı döneminin ilk anıt eserlerinden biri olan Lala Şahin Paşa Medresesi de benzer sorunlarla karşı karşıya kalmıştır. 1339 yılında inşa edilen bu medrese, günümüzde Çocuk Kütüphanesi olarak kullanılmaktadır. Fakat, drenaj sisteminin betonla kapatılması sebebiyle medrese duvarlarında rutubet oluşmuş ve yapının bazı bölümleri dökülmeye başlamıştır.

Tarihi Yapıya Tuvalet ve Mutfak Eklendi

Medresede, 23 Aralık 2006 tarihinde 2059 sayılı Bursa Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararıyla restorasyon çalışmaları yapılmıştır. Bu restorasyon sürecinde, dışarıda bulunan bir tuvalet olmasına rağmen, medresenin içine hem tuvalet hem de mutfak inşa edilmiştir.

Tepkilere Neden Oldu

Bursa Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından verilen kararda, mutfak ve tuvaletin açıkça belirtilmemesi, restorasyon ve tesisat önerilerine izin verilmesine rağmen iç mekâna tuvalet inşa edilmesi, vatandaşlar ve bölge sakinleri arasında büyük bir tepkiyle karşılanmıştır. Bursa Eski Eserleri Sevenler Kurumu üyesi ve Gönüllü Çevre Müfettişi Ali Turan, bu konuda 2007 yılında ‘Yürütmenin Durdurulması ve İptali’ davasını Bursa Bölge İdare Mahkemesi’ne açmıştır. Turan, davanın kısmen kabul, kısmen ret olması üzerine Danıştay’a da başvurmuştur.

Mahkemeden Olumlu Sonuç Alamadı

Süreci temyize taşıyan Turan, karar düzeltmesi talebinde de bir sonuç alamamıştır. Ardından, davayı Anayasa Mahkemesi’ne taşımıştır. Ne yazık ki, medresenin içine tuvalet inşa edilmesinin önüne geçilememiştir. Anayasa Mahkemesi’nin olumsuz karar vermesi üzerine Turan, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne dava açma hakkının doğduğunu belirtmiş, ancak bunun manevi inanç ve anlayışına uymadığı için bu hakkını kullanmaktan çekinmiştir.

“Bir An Önce Bu Yanlıştan Dönülmeli”

Lala Şahin Paşa Medresesi’nin Roma, Bizans ve Osmanlı dönemine ait izler taşıdığını vurgulayan Ali Turan, rahmetli hocası Kâzım Baykal’ın ‘ıslak zemin değil, rutubetin dahi eski esere zarar verdiği’ ifadelerini hatırlatmıştır. Turan, “Bu hukuksuzluğun 2004 yılından beri takipçisiyim. Medresedeki iç alanın 8 bölümünden 2’si tuvalet ve mutfağa harcanmıştır. Bu, basit bir tesisat olayı değildir. İdare Mahkemesi’nin reddi üzerine davayı Anayasa Mahkemesi’ne götürdüm. Ancak bir sonuç alamadım. Bu medrese Bursa’daki ilk Türk eseridir. Bu eser hepimizin, bir an önce bu yanlıştan dönülmeli ve medrese 8 odalı asıl haline çevrilmelidir.” şeklinde konuşmuştur.

“Bursa’nın İlk Anıt Eseri Yıkılırsa Şaşırmayın”

Sesini duyurmaya çalışan Turan, “Tarihi yapıya yapılanlar bir hainliktir. Tesisat adı altında tuvalet ve mutfak yaptılar. Aslına uygun olarak çalışma yapılmadı. Osmanlı’nın ilk anıt eserini haritaya çevirmişler. Bursa’nın fethinin ardından tarihe geçmiş ilk anıt eseridir. Buraya 1 çivi bile çakılamaz. Binanın içerisine yapılan tuvalet ve mutfak sebebiyle duvarlarında rutubetlenme başladı. Belki de bu sebepten dolayı bu bina yıkılacak. Bir gün, Bursa’nın ilk anıt eseri yıkılırsa şaşırmayın. Medresenin bitişiğinde bulunan Lala Şahin Paşa Vakfı’na ait alanlar, mülkiyet sahibi olan Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından kamulaştırılıp oralara 1 değil, 11 tuvalet ve mutfak yapılabilir. Bu konularla ilgili hem Bursa Vakıflar Bölge Müdürlüğü’ne, hem de Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile Bursa Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü’ne ihbarda bulundum. İçeride gerekli incelemeler yapıldı. Ancak çıkan karar ve raporlar bugün kadar bize verilmedi.” şeklinde ifade etmiştir.

“Tuvalet ve Mutfak Kaldırılsın”

Yapılanları ecdada ihanet olarak nitelendiren Turan, “Bu vebâlden kurtulmak gerekiyor. Alınan Kurul kararının şaibeli bir karar olduğuna inanıyorum. Çünkü kararda tesisat önerilerinin uygun olduğu yazıyor, ancak tuvalet ve mutfak eklenmedi. Medrese, aslına uygun olarak titizlikle ele alınmalı. Bugüne kadar alınan kararlar şaibelidir. Tesisat kelimesine sığınarak tuvalet ve mutfak inşa ettiler. Bunların bir an önce kaldırılmasını istiyoruz.” şeklinde bir çağrıda bulunmuştur.

Kaynak: İhlas Haber Ajansı (İHA)
Kaynak: Ensonhaber