Küresel iklim değişikliğinin yok edeceği 15 yer

Buzullar erimekte, orman yangınları her yeri küle çevirmekteyken, bilim insanları küresel iklim değişikliğinin öngörülenden çok daha hızlı bir şekilde gerçekleştiğini söyledi. Küresel iklim değişikliğinin etkileri dünyanın en güzel, en önemli, en popüler seyahat noktalarını; şehirleri, ormanları, mercanları, adaları yok olma tehlikesiyle de karşı karşıya bıraktı. İşte küresel iklim değişikliğinin yakın gelecekte dünya üzerinden sileceği 15 destinasyon…

Fotoğraflar: Alamy

1- Ölü Deniz – İsrail / Ürdün
İsrail ve Ürdün’e kıyıları olan Ortadoğu’daki Ölü Deniz, her yıl 1 metre küçülüyor. 2000’lerin başında bölgede yaşanan hızlı büyüme nedeniyle Ölü Deniz yüzey alanının üçte birini zaten kaybetmiş durumda. Bölgeye yapılan barajlar, yeni su hatları, su depolama alanları denize akan su miktarının doğal koşullarda olması gerekenin yüzde 5’i oranına düşmesine neden oldu.

Yoğun mineral rezervleri bulunan göl kozmetik şirketlerinin suistimali nedeniyle de küçülmekte. Ortadoğu’nun aşırı sıcakları nedeniyle normal koşullar altında kendini zor yenileyen Ölü Deniz, bu gidişatla 2050 yılında tamamen kuruyacak.

2- Alpler
Avrupa’daki sıradağlar çok uzun süredir kayakçıların tapınağı konumunda. Sekiz ülkeden geçen bu doğa harikası yamaçlar, tepeler, vadiler artan ortalama sıcaklıklar nedeniyle her geçen gün eriyor.

Kış sporları sezonu her yıl kısalıyor. Bölgedeki tesisler artık yılın geri kalanında yapılabilecek hizmetler sunmaya, yelpazelerini genişletmeye çalışıyorlar. SPA, at biniciliği, tenis bunlardan bazıları.

3-Büyük Set Resifi / Avustralya
Avustralya’nın Kuzeydoğu kıyılarında 2200 km’de büyük bir alanı kaplayan resif dünyanın en büyük organizması kabul ediliyor. Ancak geçtiğimiz yıllar içinde bu canlı devasa parçalar halinde ölmeye başladı.

Yükselen okyanus sıcaklıkları resifler üzerinde yaşayan mikroorganizmaların ölmesine neden oluyor, bu sürece ‘beyazlama’ deniyor. Son dönemde yapılan araştırmalara göre Büyük Set Resifi’nin yüzde 90’ı farklı seviyelerde ‘beyazlama’ yaşıyor.

4- Amazon Ormanları – Güney Amerika
Dünyanın en büyük yağmur ormanı olan Amazonlar Güney Amerika’nın yüzde 40’ını kaplıyor. Akıl almaz canlı çeşitliliğine sahip ormanlar iklim değişikliği ve doğrudan insan müdahalesiyle yok oluyor.

Aşırı kuraklık ağaçları öldürüyor, ölmeyenler de çok büyük oranda nem kaybettiği için orman yangınlarına davetiye çıkarıyor.

5- Venedik / İtalya
Büyüleyici sokaklarına Adriyatik Denizi sızan, romantik kanallarında gondollarla aklan gelen İtalya şehri Venedik de yok olma tehdidiyle karşı karşıya. Yükselen deniz seviyelerinin şehri sular altında bırakmasına santimler kaldı.

Aktivistler ileri teknoloji sel önleyici kapılara yatırım yapılması konusunda çalışıyorlar. Bu çalışmalar gerçeğe dönüştürülse de Venedik’in sular altında kalıp kalmayacağı kesin olarak bilinemiyor.

6- Rhone Vadisi – Fransa
Güney Fransa’daki bu vadi şarap üretimi için dünyanın sayılı yerlerinden. Kaliteli şarapları yanı sıra muhteşem doğal güzelliklere sahip bölgede bir şarap tadımından diğerine giderek, harika bağlar arasında bütün hafta sonunuzu geçirebilirsiniz.

Ancak vaktiniz kısıtlı. Yükselen sıcaklıklar üzümlerin gelişimini günden güne zorlaştırıyor. Şarap üreticileri daha kuzeydeki, serin bölgelere taşınıyorlar.

7- Key West – ABD
Florida’nın güneyinde bulunan, bir zamanlar Ernest Hemingway’in günlerini geçirdiği tropikal bölge 30 yıl içinde okyanus suları altında kalabilir.

Dünyanın en güzel dalış yerlerine, sahillerine sahip Key West’in en kalabalık caddelerinde sık sık sel baskınları yaşanmaya başladı bile.

8- Yamal Yarımadası – Rusya
Rusya’nın en kuzeydeki noktalarından biri olan bölge 1000 yıldan uzun süredir göçebe Nenetler’e ev sahipliği yapıyor. Donuk topraklarda, yıl boyu sıfırın altında sıcaklıklarda geyik güten Nenetler ısınan havanın riskleriyle karşı karşıya.

Hava durumu her geçen daha da tahmin edilemez hale geliyor. Hayvanların yaşam alanları ve besin kaynakları yok oluyor. Yüz yıllardır aşırı koşullarda hayatta kalan topluluk yakın gelecekte yaşamlarını idame etmekte zorluk çekmeye başlayacak.

9- Maldivler – Hint Okyanusu
Hint Okyanusu’nda binlerce ada topluluğundan oluşan Maldivler deniz seviyesine en yakın olan ülke.

Yıl boyu 27-30 derecedeki havası, masalsı koyları ve plajlarıyla dünyanın en güzel yerlerinden biri olan yer birkaç yıl içinde tamamen su altında kalacak.

10- Alaska – ABD
Kuzey Amerika’nın hem kutup iklimine hem yoğun orman örtüsüne sahip bölgesi… Tepelerindeki karların, denizlerindeki buzullarının beslediği nehirler, nehirlerin beslediği ormanlarla Alaska dünyanın en güzel doğal manzaralarına sahip yerlerinden biri.

Ancak kuzey kutbuna yakınlığı başına bela olmaya başladı. Hızla eriyen buzullar sahil şeritlerini sular altında bırakıyor. Kalıcı donuk topraklar çözülüyor ve inanılmaz büyüklükte toprak kaymalarına neden oluyor. O kadar büyükler ki Richter ölçeğinde saptanan titreşimlere neden oluyorlar.

11- Napa Vadisi – ABD
Fransa’daki Rhone Vadisi gibi, ABD Kaliforniya’daki napa Vadisi dünyanın şarap üretimi merkezlerinden. İlk ticari amaçlı üzüm bağının 1859’da açıldığı bölge bugün binden fazla üretici firmaya ev sahipliği yapıyor.

Ve yine Rhone Vadisi gibi şarap üretimi bir yana; sonu gelmeyen dalgalar gibi gözüken yeşil tepeciklerden oluşan bölge inanılmaz coğrafi güzelliklere ev sahipliği yapıyor. Yükselen sıcaklıklar yerel bitki örtüsünün günden güne azalmasına, bazı türlerin dönüşü olmadan ölüp gitmesine neden oluyor.

12- Glacier National Park – ABD
ABD’nin Montana eyaleti ve Kanada sınırı arasında yer alan milli park 1 milyon dönümlük bölgeyi kapsıyor. Yüzlerce hayvan ve binlerce bitki türüne ev sahipliği yapan milli parkın can damarını buzullar oluşturuyor.

Tüm ekosistem üzerinde belirleyici rol oynayan buzullar üzerinde 1966’dan günümüze kadar yapılan gözlemlerin sunulduğu raporda; parkın 39 ayrı buzulunun hepsinde küçülme olduğu belirlendi. Aralarında en ciddi durumda olanıysa yüzde 85 oranında eriyen bir buzul. Erime bu hızla devam ederse yüzyılın sonunda hiç buzul kalmayacak.

13- San Blas Adaları – Panama
Panama’daki bu küçük adalar topluluğu, günümüzde doğal seviyeleri tamamen bozulmuş gelgitlerin yükselttiği suların zorlukla üstünde kalıyor.

Yaklaşık 50 yıl içinde medcezirin yutacağı adalarda yaşayan yerel halkın ne yapacağı bilinmiyor.

14- Yunnan Bölgesi – Çin
Çin’in pirinç yetiştiriciliği, kabile halklarının pazarlarda yerel yiyecekler ve el işlerini sattığı, geleneksel hayat yöntemlerinin yaşanmaya devam ettiği Yunnan’da büyük bir değişim yaşanıyor. İnsan aktivitelerinin yol açtığı iklim değişikliği bölgedeki doğal yaşamı, dolayısıyla da orada yaşayan insanların hayatlarını doğrudan etkiliyor.

Bunun üstüne bir de Çin’in Asya, Basra Körfezi ve Avrupa’yı birbirine bağlayacak, ‘modern İpek Yolu’ olarak anılan ‘Tek Kemer Tek Yol’ projesi Yunnan’ın ormanlarını kesip doğanın tüm dengesini bozacak.

15- Mergui Adaları – Myanmar
Myanmar’daki Mergui adalar sistemi dünyanın en bakir sualtı sistemlerinden birine ev sahipliği yapıyor. En azından son yıllara kadar durum böyleydi. Okyanuslardaki sıcaklığın artışı mercan resiflerinin hızla ölmesine neden oluyor.

Bölgedeki balıkçıların aşırı ve yasa dışı yöntemlerle avlanması doğal yaşamın devamlılığı için büyük bir tehlike oluşturuyor. Mergui Adaları çevresindeki aktiviteler bu yoğunlukla devam ederse sürdürülebilir doğal yaşam sona erecek.Kaynak: Condé Nast Traveler