Kemaliye’de Dut Pekmezinin Öne Çıkan Özellikleri ve Faydaları

Kemaliye’de Dut Pekmezinin Geleneksel Hazırlanış Süreci

Erzincan’ın güzel ilçesi Kemaliye’de, geleneksel yöntemlerle yapılan dut pekmezi, bölgenin en önemli ve sevilen doğal ürünlerinden biridir. Bu pekmezin oluşumu için özellikle bol güneşli ve hafif rüzgarlı havalar tercih edilirken, yaz aylarının kuru ve sıcak iklimi ideal ortam sağlar. Bu nedenle, dut pekmezi temmuz ve ağustos aylarında özenle hazırlanır.

Üretim aşamasında, büyük kazanlarda odun ateşi kullanılarak doğal kaynak suyu eşliğinde dutlar kaynatılır. Dutlar kaynama noktasına ulaştığında, şırası dikkatlice alınır ve güneş gören alanlardaki tepsilere yayılır. Bu işlem, pekmezin olgunlaşması ve doğal aromalarını kazanması için yaklaşık bir hafta kadar sürer. Bu süreçte, güneşin etkisiyle dut pekmezi doğal yollarla kıvam alır ve lezzetini artırır.

Özgünlük ve Kaliteyi Koruyan Geleneksel Hazırlama Yöntemleri

Kemaliye pekmezinin en belirgin farkı, kurutulmuş beyaz dut kullanılarak yapılması ve az kaynatılarak doğal biçimde güneşte olgunlaştırılmasıdır. Bu sayede, pekmezin besin değerleri ve doğal aroması korunur. El emeğiyle, hiçbir katkı maddesi kullanılmadan hazırlanan pekmezler, kış aylarında sağlık açısından oldukça faydalı bir doğal şifa kaynağı olarak tüketilir.

Medine Turgut, bu işlemin zorluklarına değinerek şunları anlatıyor: “Uzun uğraşlar ve zahmetler sonucu, el işçiliği ile tamamen doğal yöntemlerle, katkısız ve doğallığını bozmadan üretilen pekmezlerimiz, kış aylarında her derde deva olarak kullanılır. Dutlar, büyük kazanlarda dikkatle kaynatılır, şırası elde edilir. Kaynatma işlemi, açık yayvan kaplarda düşük ısıda ve sabırla yapılır. Şıranın kaynamasıyla birlikte oluşan köpükler kepçe ile alınır. Kaynama ilerledikçe, şıranın üzerinde sarımsı köpükler oluşur, şıra içten içe kızarır ve pekmez kokusunu yayar.”

Pekmezin Sağlığa Faydaları ve İçeriği

Pekmez, yüksek şeker içeriği sayesinde güçlü bir karbonhidrat ve enerji kaynağıdır. Aynı zamanda zengin mineraller içerir; özellikle demir, kalsiyum, magnezyum ve potasyum bakımından oldukça zengindir. Bu mineraller, bağışıklık sistemini güçlendirmede ve vücut direncini artırmada önemli rol oynar. Hamilelik, emzik dönemi, veremli hastalar ve iyileşme sürecindeki bireylerin beslenmesinde pekmez önemli yer tutar.

Pekmezin içeriğindeki krom, özellikle dikkat çekicidir. Krom, vücutta insülinin etkinliğini artıran ve glikoz metabolizmasını düzenleyen önemli bir mineraldir. Rafinasyon işlemi sırasında, pek çok gıdadan krom miktarı büyük ölçüde azalırken, pekmezin içerdiği krom, bu açıdan büyük bir avantaj sağlar. Ayrıca, yapılan araştırmalar gösteriyor ki, pekmez, thiamin, riboflavin ve demir açısından baldan daha zengin besin öğeleri içermektedir.

Sonuç ve Öneriler

Doğal ve geleneksel üretim yöntemleriyle hazırlanan Kemaliye dut pekmezi, hem lezzeti hem de sağlık açısından sunduğu faydalarla öne çıkar. Günümüzde, sağlıklı beslenmeye önem verenler tarafından tercih edilen bu doğal ürün, kış aylarında enerji ve sağlık kaynağı olarak sofralarda yer almaya devam ediyor.