Kalp Yetmezliği Ödeme Neden Olabilir

23.07.2020

A⁺

A^-

İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Önder Ovalı, ‘Kalp yetmezliğinde, kalbin kanı pompalama ve toplama gücü azalacağından vücuttaki kan toplar damarlarda göllenir ve hidrostatik basınç nedeniyle damar dışına fazla miktarda sıvı sızar ve ödem oluşur’ açıklamasında bulundu.

ÖDEM NEDİR? NASIL OLUŞUR?

Uzun otobüs yolculuklarının ardından genellikle ayaklar ve bacaklarda bir miktar şişme yaşanabileceğini belirten İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Önder Ovalı, ‘Bir yere şiddetli çarptığımız zaman da çarptığımız yerde şişme olur. Normalde deri ve diğer dokularda hücreler arası mesafede fark edemeyeceğimiz düzeyde bir miktar sıvı vardır. Ancak, dokularda normalden fazla sıvı toplanırsa, buna ödem denir’ dedi.

Ödemin bir hastalık olmadığını, hastalık belirtisi olduğunu kaydeden Ovalı, kollarda, bacaklarda, yüzde, göz kapaklarında, vücudun her yerinde ve hatta iç organlarda dahi ödem olabileceğini ifade etti. Açıklamalarına devam eden Ovalı, travma ve cilt enfeksiyonu gibi doku bütünlüğünün ve direncinin bozulduğu durumlarda ödem oluşabileceğinin altını çizdi.

ÖDEMİN NEDENİ KALP YETMEZLİĞİ OLABİLİR

İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ovalı, damarlardaki sıvı basıncını (hidrostatik basıncı) artıran durumlarda da ödem olabileceğini belirterek, ‘Kalp yetmezliğinde, kalbin kanı pompalama ve vücuttaki kanı geri toplama gücü de azalacağından vücuttaki kan özellikle toplar damarlarda göllenir ve böylece damarlarda artan hidrostatik basınç nedeniyle damar dışına fazla miktarda sıvı sızar ve ödem oluşur’ şeklinde konuştu.

Bu ödemin yer çekiminin etkisiyle bacaklarda daha belirgin olmakla birlikte ileri evre kalp yetmezliklerinde kalçada, belde, karın boşluğunda, karaciğerde ve akciğerlerde bile oluşma olasılığının olduğunu açıklayan Ovalı, ‘Akciğerdeki ödem nedeniyle hastalar nefes darlığı çekebilmekte ve bu hastalar yattıklarında yakınmalar arttığından oturur pozisyonda uyumak zorunda kalabilmektedir’ açıklamasında bulundu.

DOĞUM KONTROL HAPLARI DA ÖDEM NEDENİ

Uzm. Dr. Önder Ovalı, böbrek yetmezliğinde de idrarla vücuttan yeterince sıvı atılamadığından hidrostatik basınç artarak ödem oluşabileceğinin altını çizerek, ‘Bazı karaciğer ve siroz hastalarında da artan hidrostatik basınç nedeniyle bacaklarda ve karın içinde ödem oluşabilir’ ifadesinde bulundu.

Bacaklardaki veya diğer yerlerdeki varislerde de yapısı bozulmuş ve genişlemiş olan damarlarda göllenen kan nedeniyle damarlarda olan basıncın artacağını ve ödem oluşacağını belirten Ovalı, ‘Kanın bu genişlemiş varisli venlerde göllenmesi ve yavaş hareket etmesi, orada pıhtı oluşumuna ve damar duvarı iltihabına da sebep olarak ödemin hızla artmasına, ağrı ve kızarıklığa da yol açabilir’ dedi.

Ovalı, sıvıyı damar içinde tutan onkotik basıncın ise albümin gibi bazı proteinlerin oluşturduğunu söyleyerek, ‘Albümin eksikliğinde damardaki onkotik basınç azalarak ödem oluşur. Bazı karaciğer hastalıklarında albümin yapımı azalabilir, bazı böbrek hastalıklarında da idrarda albümin kaybı artabilir. Aynı şekilde ileri evre kanser hastalarında veya beslenme yetersizliklerinde de protein-albümin eksikliği olabileceğinden ödem gelişir’ ifadesinde bulundu.

Hipertansiyonda ve şeker hastalığında özellikle kalp ve böbrek de etkilenmişse ödem olabileceğine değinen Ovalı, açıklamalarına şu şekilde devam etti: ‘Bazı yüksek tansiyon ve şeker ilaçları, kortizon gibi romatizma ilaçları, doğum kontrol hapları gibi bazı ilaçlar da vücutta ödem yapabilmektedir. Vücudumuzda kan dolaşımından başka bir de lenfatik dolaşım vardır. Örneğin meme kanseri nedeniyle ameliyat olmuş ve koltuk altı lenf bezleri alınmış hastalarda lenf damarlarındaki akım bozulabileceğinden o taraftaki kolda şişme ve lenf ödem olabilir. Ancak bu ödem daha sert bir ödemdir ve üzerine parmakla basınca çökme oluşmaz’ dedi.

İDRAR SÖKTÜRÜCÜ KULLANIMINA DİKKAT EDİLMELİ

Uzm. Dr. Ovalı, tiroit bezinin az çalışmasına yol açan tiroit hastalıklarında, böbrek üstü bezinin veya hipofiz bezinin fazla çalışmasına bağlı olarak vücutta kortizon hormon fazlalığında ödem olabileceğini belirterek, ‘Romatizmal hastalıklarda eklem çevresinde ödem olabileceği gibi kalp ve böbreklerin etkilendiği romatizmal hastalıklarda tüm vücudu ilgilendiren ödem söz konusu olabilir. Bazı alerjik hastalıklarda da özellikle yüzde ödem (anjioödem) olabilir. Hamilelikte ve bayanlarda adet dönemlerinde de fizyolojik olarak ödem olabilir’ dedi.

Dr. Önder Ovalı, vücutta ödem olduğu düşünüldüğünde bunun nedeni tıbben ortaya koyulmadan bitkisel veya ilaç olarak idrar söktürücü maddeler kullanmaması gerektiğine söyleyerek, ‘Çünkü doktor kontrolü dışında yapılan bu tür idrar söktürücü girişimler hayati sonuçlar doğurabilecek ciddi sodyum-potasyum dengesizliğine ve tansiyon düşüklüğüne yol açabilir. Tek başına ödemin değil ödeme sebep olan hastalık tespit edildikten sonra o hastalığın tedavisi yapılmalıdır’ diyerek uyarıda bulundu.