İzmir’de Deprem Sonrası Yapı Envanteri ve Güçlendirme Çalışmaları

İzmir’deki Binaların Güvenlik Durumu ve Envanter Çalışmaları

İstanbul Silivri’de yaşanan 6,2 büyüklüğündeki depremin ardından, Türkiye’nin deprem açısından en riskli bölgelerinden biri olan İzmir’deki yapı stokunun durumu yeniden gündeme taşındı. Bu kapsamda, inşaat mühendisleri ve yerel yönetimler iş birliğiyle gerçekleştirilen detaylı yapı envanteri çalışmaları, İzmir’in deprem dayanıklılığı açısından kritik öneme sahip bir adıma dönüştü. İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) İzmir Şubesi Başkanı Bengi Atak, bu çalışmaların sürdürüldüğünü ve elde edilen verilerin İzmir’in güvenli yapılaşmasını sağlamada temel rol oynadığını belirtti.

Bayraklı ve Bornova’daki Güncel Durum

İMO’nun verilerine göre, Bayraklı ve Bornova ilçelerinde yaklaşık 100 bin bina detaylı şekilde inceleniyor. Ayrıca, önümüzdeki dönemlerde Karşıyaka ilçesinde de yeni bir envanter ve değerlendirme çalışmasının başlatılması planlanıyor. Başkan Atak, bu çalışmaların İzmir genelinde yapı stokunu daha iyi anlamamıza olanak tanıyacağını ve kent genelinde güvenli yapılaşmaya ulaşmak için önemli bir adım olduğunu vurguladı.

Yapıların Güvenliği ve İnşaat Yılı Önemi

Yapıların deprem dayanıklılığı açısından en önemli kriterlerden biri olan inşaat yılı, özellikle 1999 sonrası değişen yönetmeliklerle birlikte büyük bir önem kazandı. Bu tarihten sonra, yeni inşa edilen yapılar hazır beton kullanımı ve güncel yönetmeliklere uygunluk açısından genellikle daha güvenlidir. Ancak, yalnızca inşa yılını dikkate almak yeterli değil. Yapının bulunduğu zemin tipi ve yapıyla zemin arasındaki etkileşim de büyük rol oynuyor. Atak, şu noktayı özellikle vurguluyor: “Kayalık bölgelerdeki yapılar her zaman daha güvenli değildir. Zemin sınıfı ve yapının zeminle olan ilişkisi, depreme karşı direncin belirleyicisi olmalı. Bu nedenle, yapı ve zemin ortak bir uyum içinde olmalı; tek başına yapı ya da zemin bazlı kararlar yeterli değildir.”

İzmir’de Riskli Bölgeler ve Zemin Özellikleri

İzmir’in genel yerleşim alanlarının büyük bir kısmı, yüksek oranda alüvyon zeminler üzerinde bulunuyor. Özellikle Bayraklı, Konak, Bornova, Karşıyaka ve Çiğli ilçeleri, zemin yapısı açısından riskli bölgeler arasında yer alıyor. Yerin kaya derinliği ortalama 200-250 metre civarında olup, bu da yapılaşma ve zemin hareketleri açısından önemli bir parametre. Atak, “Bu bilgiler ışığında, kentte yaşayanların ve yapı sahiplerinin bilinçlendirilmesi ve alınacak önlemler konusunda hızlı hareket edilmesi gerekiyor” diyor.

İşbirliği ve Gelecek Planları

İzmir Büyükşehir Belediyesi ile yapılan ortak çalışmalar sonucunda, Bayraklı ve Bornova’daki yapı stoklarına ilişkin detaylı raporlar hazırlandı ve ilgili kurumlara iletildi. Ayrıca, Karşıyaka’da da çalışmaların yakın zamanda başlayacağı belirtildi. Atak, imar barışından faydalanan yapıların performans analizleriyle daha sağlıklı kararlar alınabileceğine dikkat çekiyor. Bu doğrultuda, ODTÜ gibi üniversitelerle yapılan iş birlikleriyle güçlendirme ve dönüşüm projeleri hızlandırılıyor.

Sonuç ve Tavsiyeler

İzmir’de yapı envanteri çalışmaları devam ederken, uzmanlar ve yerel idari kurumlar, kentin deprem riskine karşı daha dirençli hale gelmesini sağlamak amacıyla acil önlemler almaya çağrılıyor. İMO Başkanı Atak, vatandaşların bilinçlendirilmesi ve güçlendirme projelerinin hızlıca uygulanması gerektiğine inanıyor. Bu çalışmalar sayesinde, İzmir’in güvenli ve sağlam yapılarla örülü bir şehir haline gelmesi hedefleniyor.