İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Bağlı Kuruluşlara Yönelik Operasyonlar ve Detaylar

Operasyonun Gelişmeleri ve Gözaltılar

İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen ve büyük yankı uyandıran soruşturma kapsamında, İzmir Büyükşehir Belediyesi ve bağlı kuruluşlarına yönelik kapsamlı bir operasyon gerçekleştirildi. Koordinasyonu Soruşturma Bürosu ve Organize Suçlar Birimi tarafından yürütülen soruşturma neticesinde, 1 Temmuz tarihinde toplam 157 şüpheli hakkında gözaltı kararı çıktı. Bu kişiler arasında eski İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, CHP İzmir İl Başkanı Şenol Aslanoğlu, eski İZBETON Genel Müdürü Heval Savaş Kaya, İZSU Genel Müdürü Gürkan Erdoğan, Genel Sekreter Yardımcısı Övünç Özgen, eski Genel Sekreter Barış Karcı gibi önemli isimler de bulunuyor.

Gözaltına alınan kişilerden 137’si adliyeye sevk edildi. 99 kişi mahkemeye çıkarılırken, 60 kişi tutuklandı. Ayrıca, 58 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Bir kişi ise ifadesinin ardından serbest bırakıldı.

Rapor ve Operasyonun İçeriği

Operasyonlar sırasında, İzmir Büyükşehir Belediyesi ve bağlı kuruluşlar tarafından gerçekleştirilen usulsüzlükler ve mali kayıplar detaylı şekilde ortaya kondu. Özellikle, 2024 Nisan ayında belediyeye iletilen raporlar, yapılan usulsüzlüklerin ve mali zararın boyutunu gözler önüne serdi.

İç Denetim ve Raporların Detayları

İç denetim raporları, belediyenin çeşitli birimlerinde ve ihale süreçlerinde ciddi usulsüzlükler tespit etti. 18 Nisan 2024 tarihinde İç Denetim Birimi Başkanlığı’na gönderilen yazıyla, İZBETON A.Ş. tarafından yapılan çeşitli mal ve hizmet alımlarında ve ödemelerde usulsüzlükler rapor edildi. Bu raporlar, Tugay’ın onayıyla savcılığa iletildi ve detaylı incelemeler başlatıldı.

Usulsüz Ödemeler ve Mali Kayıplar

• İZBETON A.Ş.’nin asfalt kaplama ve yol bakım onarım çalışmalarında toplam 2.925.659 TL tutarında yersiz ödeme yaptığı belirlendi.
• Güney Bölge Yol İşleri Şube Müdürlüğü stok sahasına yapılmayan kilit parke sevkiyatları nedeniyle 350.723 TL fazla ödeme yapıldığı tespit edildi.
• Alt yüklenici Balaban Hafriyat ve MCA Beton Yapı Elemanları A.Ş. arasındaki sevkiyat ve ödeme usulsüzlükleri detaylandırıldı. Sevkiyat yapılmayan alanlar için yapılan ödemelerin toplamı 1.032.752 TL‘yi buldu.
• Merkez Şantiye Kilit Parke Alımı işinde, üretim sahasıyla şantiye arasındaki sevkiyatların gerçekleşmediği halde, belediyenin 5.779.655 TL tutarında yersiz ödeme yaptığı ortaya çıktı.
• Yapılan incelemelerde, toplam 20.248.974 TL tutarında yersiz ödeme, sözleşme ve şartnamelere uyumsuzluklar tespit edildi.

İhale ve Kontrol Süreçlerindeki İhlaller

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 2023 ve 2024 yıllarına ait iş makineleri ve kara taşıtları kiralama ihale süreçlerinde, görev yapan kontrol heyeti üyelerinin mevzuata uygun hareket etmediği ve bu nedenle kamu zararına sebep oldukları belirlendi. Bu ihlaller sonucunda, toplamda 1.712.118 TL tutarında fazladan ve yersiz ödeme yapıldığı tespit edildi.

Mükerrer Ödemeler ve Sahte İşlemler

• İZBETON’un, aynı araç ve iş makinelerini hem kiralama hem de nakliye hizmetleri kapsamında tekrar tekrar göstererek toplam 3.683.392 TL tutarında mükerrer ödeme yaptığı ortaya çıktı.
• İki farklı ihale kapsamında, kullanılmayan araçlara ödenen tutar, toplamda 4.214.676 TL tutarında yersiz ödemeyi oluşturdu.
• İş makineleri ve araç kiralamalarına ilişkin ödemelerin, gerçek hizmet ve araç kullanımıyla uyumlu olmadığı ve bu nedenle ciddi mali kayıplar yaşandığı raporlandı.

Şirket Giderleri ve Fatura Usulsüzlükleri

2021-2024 yılları arasında gerçekleştirilen şirket giderleri ve harcamalara ilişkin detaylar da raporda yer aldı. Toplam 6.534.000 TL tutarında çeşitli harcamalarda usulsüzlük ve belge eksiklikleri tespit edildi. Bu kapsamda, toplam 129 faturanın detayları incelendi ve şu bulgular ortaya çıktı:

• Faturalara ait yevmiye fişlerinde, ödemelerin şirket faaliyetleriyle ilgisini gösteren belge veya açıklama bulunmadı.
• Faturaların yalnızca arka yüzlerinde, üst düzey yöneticilerin imzaları veya parafları yer aldı.
• İşlemlerin, şirket yönetim kurulu ve ilgili mevzuata uygun şekilde onaylanmadığı belirlendi.
• İbraz edilemeyen 11 faturanın asıllarının bulunmaması, ödemelerin kimin talimatıyla yapıldığının tespiti önünde engel teşkil etti.

Seyahat ve Organizasyon Giderlerindeki Usulsüzlükler

Seyahat ve organizasyon giderleri kapsamında, toplam 5.937.136 TL tutarında faturanın incelendiği raporda, şu önemli detaylar yer aldı:

• Faturaların büyük bir bölümü, Genel Müdür, Genel Müdür Vekili ve Genel Müdür Yardımcısı tarafından imzalanmış veya paraflanmış.
• Harcamaların çoğu, şirket faaliyetleriyle doğrudan ilgisi olmayan seyahat, konaklama, yemek ve uçak bileti giderleri içeriyor.
• Yönetim Kurulu onayı olmadan gerçekleştirilen bu harcamaların, şirket içi düzenlemelere aykırı olduğu tespit edildi.
• İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin, bu giderler için toplam 4.044.293 TL tutarında ödeme yaptığı belirlendi.

Sonuç ve Değerlendirme

Yapılan kapsamlı incelemeler, hem kamu kaynaklarının hem de belediye bütçesinin ciddi anlamda zarar görmesine neden olan çeşitli usulsüzlükleri ortaya koydu. Bu usulsüzlükler ve mali kayıplar, ilgili yetkililerin ve yöneticilerin sorumluluğunu gündeme getirirken, adli ve idari soruşturmaların devam ettiği bildirildi. Bu gelişmeler, belediye yönetiminde şeffaflık ve denetim mekanizmalarının güçlendirilmesi gerektiğine işaret ediyor.