İyilik ve Kötülük: Ramazan Ayında Ahlak ve Merhamet

﷽

وَلَا تَسْتَوِي الْحَسَنَةُ وَلَا السَّيِّئَةُۜ اِدْفَعْ بِالَّت۪ي هِيَ اَحْسَنُ فَاِذَا الَّذ۪ي بَيْنَكَ وَبَيْنَهُ عَدَاوَةٌ كَاَنَّهُ وَلِيٌّ حَم۪يمٌ.

وَقَالَ رَسُولُ اللّٰهِ صَلَّي اللّٰهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: اَلْبِرُّ حُسْنُ الْخُلُقِ وَالْإِثْمُ مَا حَاكَ فِى نَفْسِكَ وَكَرِهْتَ أَنْ يَطَّلِعَ عَلَيْهِ النَّاسُ.

İYİLİK AYI RAMAZAN

Muhterem Müslümanlar! Peygamber Efendimiz (s.a.s), Medine’ye hicret ettikten sonra birçok insan İslam’ı öğrenmek amacıyla bu mübarek şehre akın etmeye başladı. Bu kişilerden biri de genç yaşta İslam’la tanışan Hz. Nevvâs’tır. Nevvâs (r.a), bir gün Sevgili Peygamberimiz (s.a.s)’e iyilik ve kötülüğün ne olduğunu sordu. Bunun üzerine Allah Resûlü (s.a.s) ona şu hikmet dolu cevabı verdi: “İyilik, güzel ahlaktır; kötülük ise, vicdanını rahatsız eden ve insanların bilmesini istemediğin şeydir.”[1]

Aziz Müminler! Yüce dinimiz İslam’a göre iyilik, sırf şekle indirgenebilecek, gösterişe dönüştürülebilecek bir söz, tutum ve davranış değildir. İyilik; hayatımızın hedefi, imanımızın ve kulluğumuzun gereğidir. En büyük kazanımımız, en değerli mirasımızdır. Ahlakın zirvesi ve toplumsal barışın en sağlam temelidir. Yüce Rabbimiz, Bakara sûresi yüz yetmiş yedinci ayette gerçek iyiliği şöyle tarif etmektedir: İyilik; Allah’a, ahiret gününe, meleklere, kitaba ve peygamberlere iman etmektir. Dünya malına olan aşırı sevgiye rağmen, onu yakınlara, yetimlere, yoksullara, yolda kalanlara, ihtiyaç duyanlara ve kölelere vermektir. Namazı dosdoğru kılmak, zekâtı hakkıyla vermek, sözleşme yaptığında sözünü tutmak ve darlıkta, hastalıkta, cihadın en çetin olduğu zamanlarda sabır göstermektir.[2]

Kıymetli Müslümanlar! Her zaman, her yerde ve her birimizin; elimiz, dilimiz, malımız, ilmimiz, mesleğimiz ve deneyimlerimizle yapabileceğimiz bir iyilik mutlaka vardır. Bazen iyilik; hürmetkâr bir evlat, vefakâr bir eş, merhamet dolu bir anne baba, güler yüzlü ve tatlı dilli bir insan olmaktır. Bazen de iyilik; büyük küçük demeden herkese selam vermek, hatır sormak, bir çocuğa sevgi, bir yaşlıya saygı göstermektir. Bir canlıya merhamet etmek ve kimseyi el ile ya da dille incitmemektir.

Değerli Müminler! Ne yazık ki, iyiliğin zedelenip, kötülüğün yaygınlaştırılmaya çalışıldığı bir dönemde yaşıyoruz. İyilikten mahrum kalanlar yüzünden dünyamızda savaş, öfke, kin, nefret ve şiddet her geçen gün artıyor. Kötülükten beslenen zalimler, başta Gazze olmak üzere İslam beldelerinde masumları katletmeye devam ediyorlar. Kardeşlerimizin en temel ihtiyaçlarını bile karşılamalarına engel oluyorlar. Bizlere düşen görev ise, وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوٰىۖ “İyilik ve takvada yardımlaşın.”[3] ayetinin gereği olarak iyiliklerimizi artırmak, mazlumları zalimlerin insafına terk etmemektir. Zalimlere destek olanların ürünlerini hayatımızdan çıkarmak, sofralarımızdan ve evlerimizden uzaklaştırmaktır.

Aziz Müslümanlar! İyiliğin dönüştürücü bir gücü vardır. Yüce Rabbimiz, “İyilikle kötülük bir olmaz. Sen kötülüğü iyilikle önle. O zaman göreceksin ki seninle arasında düşmanlık bulunan kimse samimi bir dost oluvermiş!”[4] buyurmaktadır. O halde, Ramazan ayını vesile kılarak aramızdaki kırgınlıkları, küskünlükleri sonlandıralım. Bağışlayıcı ve affedici olalım. Kardeşliğimize, birlik ve beraberliğimize zarar veren kin, nefret ve hasedi hayatımızdan çıkaralım. Yüreğimizi kardeşimize açalım, kapımızı komşumuza aralayalım; bu Ramazan ve her daim.

Allah Resûlü (s.a.s), إِنَّ اللّٰهَ كَتَبَ الْإِحْسَانَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ “Allah, her işte iyiliği emretmiştir.”[5] buyurmuştur. O halde, iyiliğe ailemizden başlayalım. Yuvalarımızı iyilikle bereketlendirelim. Çocuklarımızın gönüllerine iyilik tohumları ekelim. Günaha dalmış, kötülüğe bulaşmış, hayattan umudunu kesmiş kardeşlerimize iyilik elimizi uzatalım. İyilik yapalım ki hayatımız güzelleşsin. İyilik yapalım ki dünyamız değişsin. Sermayemiz iyilik, mükâfatımız cennet olsun, bu Ramazan ve her zaman. Hutbemi Peygamber Efendimiz (s.a.s)’in şu duasıyla bitiriyorum: “Allah’ım! Hayatımı benim için her türlü iyiliği artırma vesilesi kıl. Ölümü de benim için her türlü kötülükten kurtuluş sebebi eyle!”[6]

• [1] Müslim, Birr, 15.
• [2] Bakara, 2/177.
• [3] Mâide, 5/2.
• [4] Fussilet, 41/34.
• [5] Tirmizî, Diyât, 14.
• [6] Müslim, Zikir, 71.