Hava Kirliliği ve Sağlık Üzerindeki Etkileri

Hava Kirliliği Sağlığımızı Tehdit Ediyor

Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) Tıp Fakültesi’nden Dr. Öğretim Üyesi Merve Erçelik, hava kirliliğinin solunum yolu hastalıkları, deri rahatsızlıkları, kalp damar hastalıkları, beslenme sorunları ve üreme sistemi üzerindeki olumsuz etkilerini vurguladı. Erçelik, “Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, son yıllarda gerçekleşen ölümlerin neredeyse yüzde 24’ü hava kirliliğine bağlı olarak meydana gelmiştir,” şeklinde açıklamada bulundu.

Türk Toraks Derneği Çevre Sorunları ve Akciğer Sağlığı Çalışma Grubu’nun hava kirliliği üzerine gerçekleştirdiği çalışmada yer alan Dr. Erçelik, Türkiye’deki hava kirliliği verilerini detaylı bir şekilde değerlendirdiklerini belirtti. Erçelik, “Hava kirliliği, özellikle kalp-damar hastalıklarının yanı sıra birçok başka sağlık sorununa da yol açabilir. Bu konuda toplumsal önlemler almak elzemdir; fakat bireysel olarak da alabileceğimiz tedbirler bulunmaktadır,” dedi.

Hava Kirliliği Haritası Oluşturuldu

Dr. Erçelik, Türkiye’deki hava kirliliği durumu hakkında bilgi verirken, “2023 yılı itibarıyla hava kalitesi açısından ulusal verileri inceledik. Ulusal Hava Kalitesi İzleme Ağı’ndan yıllık verileri indirerek ülkemizin hava kirliliği haritasını oluşturduk. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, partikül madde (PM) için yıllık olarak 15 miligram/metreküpün üzerinde kirli hava solunması sağlığa zararlı kabul edilmektedir. Biz de bu limit değeri esas alarak ülkemizi değerlendirdik. Maalesef, tüm şehirlerimizde hava kirliliği sorunu mevcut. Tüm şehirlerin PM değerleri 15 miligram/metreküpün üzerinde. Hava kirleticileri sadece PM ile sınırlı değil; ozon, sülfür dioksit ve nitrik oksit gibi maddeler de hava kirliliğine katkıda bulunuyor. Ancak PM’nin sağlık üzerindeki etkileri daha belirgin olduğu için bu konuda detaylı bir çalışmaya yöneldik,” ifadelerini kullandı.

Isparta’da Hava Kirliliği Seviyeleri Endişe Verici

Isparta’da hava kirliliği ile ilgili veriler de dikkat çekici. 2021 yılında 36, 2022 yılında 31, 2023 yılında ise 27 mikrogram/metreküp değeri ile DSÖ’nün belirlediği 15 miligram/metreküp değerinin iki katı oranında hava kirliliği ölçüldüğünü belirten Erçelik, “Kentte yaşayan bireyler kirli hava solumakta. Hava kirliliği yalnızca solunum yolu hastalıklarını değil, kalp damar hastalıkları, gastrointestinal sorunlar, deri problemleri ve üreme sistemi üzerinde de olumsuz etkiler yaratmaktadır. Özellikle göğüs hastalıkları alanında, astım hastalarının atak geçirmesi, KOAH ve akciğer kanseri gibi hastalıkların gelişmesine neden olabiliyor. Bu nedenle hava kirliliğinin farkında olmamız ve buna karşı önlemler almamız son derece önemlidir,” şeklinde konuştu.

Hava Kirliliğini Azaltmak İçin Neler Yapmalıyız?

Dr. Merve Erçelik, hava kirliliğini azaltmak amacıyla alınabilecek önlemleri sıraladı:

• Kişisel araç kullanmak yerine toplu taşıma araçlarını tercih edebiliriz.
• Isınma sırasında kullandığımız maddelerin kalitesine dikkat etmeliyiz.
• Özellikle yaz aylarında anız yakmaktan kaçınmalıyız; bu durum hava kirliliğine ciddi katkı sağlamaktadır.
• İç ortam havamızın temizliğine özen göstermeliyiz.
• Hava kalitesini artırmaya yönelik çabalar göstermeli ve iklim değişikliğine karşı durmalıyız.
• Gelecek nesiller için gerekli önlemleri alarak, sağlıklı bir yaşam alanı oluşturmalıyız.

Erçelik, son olarak, “Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, son yıllarda gerçekleşen ölümlerin neredeyse yüzde 24’ü iç ve dış ortam hava kirliliğine bağlı olarak meydana gelmiştir. Bizim de hastalıklarımızın önemli bir kısmının nedeni hava kirliliğidir. Bu nedenle, hava kirliliğini önlemek için hep birlikte çaba göstermeliyiz,” diyerek sözlerini tamamladı.