Hac İbadetine Dair Güncel Sorular ve Diyanet’in Cevapları

Hac Kutsal Topraklarda Yeniden Başladı

Her yıl milyonlarca Müslüman, Allah’ın rızasını kazanmak ve ruhani arınma amacıyla kutsal topraklara hac yolculuğuna çıkıyor. Ancak, hacla ilgili pek çok soru ve merak konusu devam etmektedir. Bu doğrultuda, Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, hac ibadetiyle ilgili en çok sorulan 10 önemli soruya detaylı cevaplar vermiştir.

1. Hac Kimlere Farzdır ve Hangi Şartlar Gereklidir?

Hac, sağlık, maddi imkan ve yol güvenliği gibi temel şartları sağlayan, aklı yerinde ve büluğ çağını geçmiş, Müslüman bireyler için farz kılınmıştır. Bu şartlara sahip olan kişinin, imkan oluştuğunda vakit geçirmeden hac ibadetini yerine getirmesi gerekir. Kota sınırlamaları nedeniyle kura çekilişi sonucunda isimleri çıkmadığı veya çeşitli nedenlerle hacca gidemeyenler ölüme kadar hac imkanına ulaşamazlar. Ayrıca, ciddi hastalık veya yaşlılık gibi durumlardan ötürü hac yapamayacak durumda olanlar ise, bu yükümlülükten muaftır.

2. Hacda Kurban Ne zaman Kesilir ve Hangi Mezhebe Göre Nasıl Yapılır?

Hanefi mezhebine göre, kurban bayramının ilk üç günü içinde kesilir ve bu süre dışında kesilmesi uygun değildir. Eğer daha önce kesilirse, bu durum günah sayılır ve daha sonra kesilecek kurbanın yanı sıra ayrıca bir koyun veya keçi kesilmesi gerekir. Şafii mezhebine göre ise, kurban bayramının dördüncü günü gün batımına kadar kesilebilir. Bu kurban, dini kurallara uygun olarak ve belirlenen zaman diliminde kesilmelidir.

3. Vekâlet Yoluyla Hac Yapmak Mümkün mü ve Nasıl?

Kişi, sağlık ve yaşlılık gibi nedenlerle kendi imkanlarıyla hacca gidemezse, başkası adına vekil tutarak hacca gitmek mümkündür. Bu durumda, hayattayken birine vekâlet vermek veya vefatından sonra mirasçıların vasiyet yoluyla kendi adına bedel hac yaptırması mümkündür. Vekil aracılığıyla yapılan hac, dini kurallara uygun ve usulüne uygun olmalıdır.

4. Evlenme Çağında Bekar Çocuk Sahibi Bireyler Hacca Gitmeyi Erteleyebilir mi?

Hac, sağlık, maddi imkan ve akıl sağlığı gibi temel şartları taşıyan, büluğ çağını geçmiş ve müslüman bireyler için ömürde bir defa yerine getirilmesi gereken bir ibadettir. Bu şartlara sahip olan her bireyin, imkan bulur bulmaz hac ibadetini yerine getirmesi farzdır. Dolayısıyla, evlenme çağında bekar çocuk sahibi olanlar da bu şartlara uyuyorsa, hac ibadeti ertelememeli ve vakti geldiğinde yerine getirmelidir. Hac parasını başka amaçlar için kullanmak ise, bu yükümlülüğü ortadan kaldırmaz.

5. Kura Sistemi Dışında Hacca Gitmek İçin Başka Yöntemler Caiz Mi?

Hac ibadeti, belirli zaman ve mekânda, belirli kurallara göre yerine getirilir. Bu ibadetin kabul edilmesi için, kişinin Müslüman, ergenlik çağında ve akıl sağlığı yerinde olması şarttır. Kişi, bu şartları sağladığı takdirde, hac ibadeti geçerlidir. Ancak, kura sisteminin dışında, yalan beyan veya gerçek olmayan bilgilerle başka yollarla hacca gitmek, dinen uygun değildir. Yalan söylemek ve yanıltıcı davranışlar, İslam ahlakına aykırıdır ve bu tür yöntemler dini açıdan kabul edilmez.

6. Çocuklarını Güvenli Bir Yere Bırakamayan Kimse Hacca Giderebilir mi?

Bir kimse, çocuklarını bırakacak güvenli bir yer veya bakım imkânı olmadığını düşünüyorsa, bu durumda da hac yükümlülüğü ertelenmez. Güvenli ve uygun bir ortam sağlandıktan sonra, imkan bulur bulmaz hac ibadetini yerine getirmeli ve bu görevi geciktirmemelidir. Bu, kişinin dini sorumluluğudur ve imkanlar sağlandığında hemen yerine getirilmelidir.

7. Evli Kadınlar Hacca Giderken Eşlerinin Rızası ve Mahrem Durumu Nasıl Olmalı?

Hanefi ve Hanbeli mezheplerine göre, kadınların yanında bir mahreminin bulunması şarttır. Şafiilere göre, üç veya daha fazla güvenilir kadın, yanlarında kocası veya mahremleri olmadan da hacca gidebilir. Maliki mezhebine göre ise, kadınlar güvenilir bir grup içinde tek başına da hacca gidebilir. Evlilik halinde, kadın eşiyle birlikte ve eşinin rızasıyla hacca gidebilir. Kadının mahremi yoksa ve eşi izin vermezse, bu durumda da hac yapmak uygun değildir. Ancak, güvenilir bir organizasyonla ve mahremleriyle birlikte gitmek mümkündür ve eşler bu konuda birbirlerine engel olamaz.

8. Sağlık Durumu El Vermeyen Kişi, Sadaka Vererek Hac Borcundan Kurtulabilir Mi?

Sağlık veya ileri yaş nedeniyle hac yapamayacak durumda olan kişiler, kendi yerine vekil aracılığıyla hac yaptırabilir. Ancak, bu kişilerin, vekil tutmak için harcadıkları parayı fakirler veya hayır kurumlarına sadaka olarak vererek, hac borcunu yerine getirmiş sayılmazlar. Sadaka vermek, ibadetin yerine getirilmesi anlamına gelmez; bu durumda, hac borcu silinmez, sadakanın sevabı ise alınır.

9. Borçlanarak Hacca Gitmek Doğru ve Uygun Mu?

Hac için maddi imkanlara sahip olmayan kişiler, borçlanarak hacca gitmek zorunda değildir. Ancak, bu yolla hacca gidilirse, hac ibadeti geçerlidir ve yükümlülük ortadan kalkar. Gerekli şartları taşıyan ve mevsiminde parasını temin edemeyen kişiler, borç alarak hac ibadetini yerine getirmeleri uygun olur. Bu, dini sorumluluğu zamanında yerine getirmede önemli bir kolaylıktır.

10. Vadeli Hesaptaki Parayla Hac Yapmak Mümkün Mü?

İslam dini, helal kazanç ve meşru yollarla geçim tembih eder. Bankadaki vadeli hesapta tutulan para, helal kabul edilir ve bu parayla hac yapılabilir. Ancak, faiz gelirleri elde edilirse, bu gelirler sevap beklenmeden ihtiyaç sahiplerine dağıtılmalı ve tövbe edilmelidir. Faizli kazançlar, dini açıdan uygun değildir ve uygun yollarla kullanılmalıdır.

Kaynak: Anadolu Ajansı (AA)
Kaynak: Ensonhaber