Guatr ve Tiroid Tedavisine Dair Merak Edilenler

12.05.2020

A⁺

A^-

Guatr ve tiroid tedavisi ile ilgili açıklamalarda bulunan Genel Cerrahi ve Cerrahi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Gürkan Yetkin, “Boyunda yer alan tiroid bezinin herhangi bir nedenle büyümesine guatr denir. Tiroidin bir veya birkaç bölgesinde, ortaya çıkan yumrulara tiroid nodülü denir. Büyümüş tiroid bezinde nodül ya da nodüller bulunursa buna nodüler guatr denir. Guatrın belirtileri büyüklüğüne ve fonksiyon bozukluğu olup olmadığına kadar değişir. Tiroid adi çalışıyorsa guatr, hastaların büyük çoğunluğunda boyunda şişlik dıştan herhangi bir şikayete yol açmaz. Ancak çok büyürse nefes borusuna baskı yaparak tıkanıklık duygusal, öksürük ve solunum güçlüğü ortaya çıkabilir. Guatrda tiroid bezinin salgıladığı hormon düzeylerinin gerekenden eksik veya fazla olmasından kaynaklanan belirtiler de görülebilir. Hormon salgılanmasının artı olduğu durumlarda, hastada asabiyet, çarpıntı, ellerde titreme, kilo kaybı, kadınlarda adet düzensizliği görülebilir. Hormon salgılanmasının normalden eksik olması sonucunda ise kilo alma, kabızlık, halsizlik, ciltte kuruma, saç dökülmesi gibi bulgular söz konusu olabilir,” dedi.

AMELİYAT HANGİ DURUMLARDA GEREKİYOR?

Guatrda nodülleri olan bir hastanın, nodüllerde kanser olup olmadığının belirlenmesi ve tiroid ameliyatına gerek olup olmadığı kararının verilmesinin fazla manâlı olduğunu gösteren Dr. Yetkin, şu açıklamalarda bulundu:

“Çünkü bir tiroit nodülünde kanser yeralma ihtimali yüzde 5 civarındadır. Guatrdan şüphelenilen durumlarda önce boyun bölgesinin muayenesi yapılır. Bunun yanı sıra guatrın vücutta sebep olabileceği diğer bulgular (ellerde titreme, ciltte nemlilik veya kuruluk, saçların incelmesi veya dökülmesi, gözlerin öne içten çıkması gibi) araştırılır. Muayeneden sonra kanda T3,T4,TSH hormonlarının (tiroid fonksiyon testleri) seviyesine bakılır ve görüntüleme yöntemleri (ultrasonografi ve icabında sintigrafi) yapılır. Böylece keza tiroidin alışılagelmiş çalışıp çalışmadığı hem de tiroidin büyüklüğü, nodül bulunup bulunmadığı anlaşılmış olur. Tiroid nodülünde değişken bir koşul saptanırsa ince iğne aspirasyon biopsisi ile teşhis kesinleştirilir. Guatrda nodül bulunmuyorsa, hastanın herhangi bir şikayeti yoksa, tiroidin fonksiyonunda bozukluk olup olmadığı araştırılmalıdır. Tiroid fonksiyonlarında biçimsizleşme varsa uygun bir şekilde tedavi edilmelidir. Hormon eksikliği olan hastalara tiroid hormonu bulunan ilaçlar verilmektedir. Hormon fazlalığı olan hastalara hormon yapımını azaltacak ilaçlar verilerek hormon düzeyi normale getirildikten sonradan ameliyat ya da radyoaktif iyot tedavisi yapılır. Tiroid fonksiyonlarında bozukluk yahut sadece izlemek yeterli olur. Eğer hastada guatra ait şikayetler varsa ama bunlar guatrın nefes ve yemek borusuna zorlama yapması sonucu oluşan nefes almada zorluk, yutma bozukluğu, boğazda düğümlenme hissidir, hastanın ameliyat olması gündeme gelir. Hem guatr kozmetik kaygılara yol açacak dek büyükse tekrar ameliyat yapılabilir.”

POZITIF ÇALIŞAN TİROİDLERE DİKKAT!

Nodüler guatrda, tiroid pozitif çalışıyorsa ve nodüller tiroidin her iki lobunda da görülüyorsa, tiroidin tamamının çıkarılması gerektiğini açıklayan Dr. Yetkin, “Nodüller tiroidin yalnızca bir lobunda ise, nodüllerin olduğu tiroid lobu (lobektomi) çıkarılır. Nodüler guatrda tiroid hormonları alışılagelmiş ise nodüllerde kanser veya kanser şüphesi varsa ameliyat gerekir. Bunun yanı sıra; Nodüler guatrlı hastada boyun bölgesine daha önce bambaşka sebeplerle radyoterapi yapılmışsa, nodül çapı 4 cm’nin üzerindeyse, nodüllerde seri artma saptanırsa yine ameliyat gereklidir. Ameliyat gerektiren koşullar yahut hastalar izleme alınır. Yaygın nodüler guatrda ameliyat kararı verilmişse total tiroidektomi yapılması önerilmektedir. Tiroid nodül ya da nodülleri tek yanlı ise yerinde klinik durumlarda tek yanlı tiroidektomi (lobektomi) yapılabilir,” diye konuştu.