Gökçeada’da 15 Yıldır Süren Arkeolojik Kazı Çalışmaları ve Bulgular

Gökçeada’nın Kuzey Ege Adalarındaki Tarihî Derinlikleri

Türkiye’nin en büyük ve en önemli adalarından biri olan Gökçeada, Kuzey Ege kıyılarında yer almakta olup, uzun yıllardır devam eden arkeolojik kazı çalışmalarıyla adanın tarihî ve kültürel zenginlikleri gün yüzüne çıkarılmaya devam ediyor. Bu çalışmalar, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün izni ve mali destekleriyle, yaklaşık 15 yıldır aralıksız sürdürülmektedir.

Tarım ve Hayvancılığa Dayalı İlk Köy Yerleşimi

Yapılan kazılar sonucunda, Gökçeada’nın Uğurlu-Zeytinlik bölgesinde bulunan yerleşim alanının, Ege adaları içinde besin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalı ilk köy yapısını temsil ettiği ortaya çıkmıştır. Bu, bölgenin tarih boyunca sürdürülebilir tarım ve hayvancılıkla iç içe olduğunu gösteren önemli bir kanıttır.

En Eski Şehircilik ve Sanat Kanıtlarına Ev Sahipliği

Arkeolojik bulgular, Ege adalarında çanak çömlek yapımının, metalürjinin ve anıtsal mimarinin en erken örneklerini barındıran yerleşimlerin burada bulunduğunu ortaya koyuyor. Bu da bölgenin, şehircilik ve sanat alanlarında bölgesel gelişmişliğin önemli bir merkezi olduğunu göstermektedir.

Anahtar Konumda Bir Yerleşim

Uğurlu-Zeytinlik Höyük, Doğu Ege adalarında bilinen en eski Neolitik Çağ yerleşimlerinden biri olma özelliği taşıyor. Bu önemli arkeolojik alan, hem Avrupa’da Neolitik yaşam biçiminin başlangıcına dair önemli bilgiler sağlayacak hem de Ege Adaları, Anadolu ve Balkanlar arasındaki tarihî ilişkileri anlamamıza katkıda bulunacak kritik bir konumda bulunmaktadır.

Yapılan Kazılarda 6 Farklı Kültür Katmanı Gün yüzüne Çıkarıldı

Kazı çalışmalarında, bölgede toplamda 6 farklı kültür katmanı keşfedilmiştir. En erken katman olan VI. Kültür Katı, MÖ 6800-6600 yıllarına tarihlendirilen Çanak Çömleksiz Neolitik Çağı temsil etmektedir. Bu dönemde ilk çanak çömlekler ise yaklaşık MÖ 6600 yıllarında ortaya çıkmıştır. Diğer katmanlar ise sırasıyla:

• V. Kültür Katı: MÖ 6500-5900
• IV. Kültür Katı: MÖ 5900-5500
• III. Kültür Katı: Neolitik ile Kalkolitik geçiş dönemini yansıtarak MÖ 5500-4900
• II. Kültür Katı: MÖ 4500-4300

Her bir katman, bölgenin tarihî gelişiminde önemli bir aşamayı temsil ediyor ve özellikle IV. ve III. Kültür Katları, şehirciliğe dair en eski kanıtları sunuyor.

Kazı Çalışmalarının Başlangıcı ve Günümüzdeki Durumu

İlk olarak 1998 yılında tespit edilen Uğurlu-Zeytinlik Höyük, uzun yıllar boyunca çeşitli araştırmalara konu olmuştur. 2009 yılından itibaren ise, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün izinleri doğrultusunda, Akdeniz Üniversitesi’nden Prof. Dr. Burçin Erdoğu başkanlığındaki uzman ekip tarafından yürütülen kazı çalışmaları devam etmektedir.

Bu çalışmalar, bölgenin tarihî ve kültürel zenginliklerine ışık tutmakla beraber, bölgenin tarih öncesi dönemlere ait en eski yerleşimlerini anlamamızda kritik bir rol oynamaktadır.