Genetik Teknolojisi Kullanılarak Türkiye’nin İlk ‘mRNA’ Aşısı Geliştirildi

Hayatımızı esir alan koronavirüs pandemisine çözüm arayışı devam ederken bu konuda Türkiye’de de önemli işler yürütülüyor. Bu bağlamda 13 merkez, COVID-19’a karşı aşı geliştirmeye çalışıyor. Bu merkezlerden bir tanesi de Selçuk Üniversitesi Tıbbi Genetik Bölümü. Selçuk Üniversitesi Tıbbi Genetik Bölümü’nün haberimize konu olmasının nedeniyse üzerinde çalıştığı mRNA tabanlı aşı.

Koronavirüs aşısı geliştirmeye çalışan kurumlar, farklı teknikler deniyorlar. Örneğin BioNTech ve Moderna gibi firmalar mRNA tabanlı aşılar üzerinde dururken, bazı kurumlarsa öldürülmüş aşıyla bağışıklık sağlamaya çalışıyorlar. Selçuk Üniversitesi’nde geliştirilmeye çalışılan ve Türkiye’de ilk olan aşıyla ilgili yaşanan son gelişmeler, salgına karşı yeni bir ümidimizin daha olduğunu gözler önüne seriyor.

Türkiye’deki mRNA tabanlı ilk aşının hayvan testlerine başlandı

Aşı projesinin yürütücüsü olmasının yanı sıra Selçuk Üniversitesi Tıbbi Genetik Bölümü Ana Bilim Dalı öğretim üyesi olan Doç. Dr. Nadir Koçak tarafından yapılan açıklamalarda, laboratuvarda sentezlenen aşının hayvan deneyleri aşamasına gelindiği ifade edildi. Çalışmaya 15 Haziran itibarıyla başladıklarını belirten Koçak, şu ana kadar 4 aşı prototipi oluşturmaya çalıştıklarını, bunların en iyisiyle yola devam edeceklerini söyledi.

mRNA teknolojisinin dünya genelinde 4-5 yıllık bir geçmişe sahip olduğunu söyleyen Koçak, kendi ekibinin bu teknolojiyi takip edip kanser aşıları üzerinde çalıştıklarını, pandemiyle birlikte de koronavirüs aşısı için harekete geçtiklerini ifade ediyor. mRNA teknolojisine “sentetik biyoloji” dediklerini vurgulayan bilim insanı, yapmaya çalıştıkları şeyin protein üreterek virüsle başa çıkmak olduğunun altını çiziyor.

Aşı, 2021 yazında uygulanmaya başlayabilir

Nadir Koçak, 15 Haziran’da başlattıkları çalışmalar kapsamında BionTech ve Moderna’yı takip ettiklerini, kendi çalışmalarını da bu doğrultuda geliştirdiklerini söylüyor. Hayvan deneylerini iki ay içerisinde tamamlamak istediklerini belirten bilim insanı, amaçlarının 2021 yazı olduğunu, o günler geldiğinde aşının uygulanabilir olmasını sağlamak olduğunu vurguluyor. 

Doç. Dr. Nadir Koçak, aşının nasıl çalıştığını da açıkladı. Geliştirdikleri mRNA’yı kas yoluyla bireylere uyguladıklarını söyleyen bilim insanı, enjekte edilen mRNA’nın hücreye girdiğini, bunun sonrasında da virüs proteini haline geldiğini ifade ediyor. Bağışıklık hücrelerinin, vücutta oluşan virüs proteinlerini tanıyıp bunlara karşı antikor oluşturmaya başladığını belirten Koçak, bu sayede de bağışıklığın oluştuğunu söylüyor. Umut verici çalışma, önümüzdeki günlerde Türkiye’nin bir numaralı gündem maddesi olacak gibi görünüyor.