Gaziantep’te Kalaycılık Mesleği Yok Olma Tehdidi Altında
Gaziantep’te kalaycılık, gelecek için tehlike altında. Geleneksel zanaatın korunması ve nesilden nesile aktarılması için farkındalık yaratıyoruz.
Gaziantep’in kalaycılık geleneğini yarım asırdır sürdüren, 65 yaşındaki Hüseyin Amiklioğlu yaşamının büyük bir kısmını bu mesleğe adadı. 8 yaşında başladığı çıraklık serüveni, kalfalık ve ustalık mertebelerini birer birer geçmesini sağladı; ustası, vatani görevini tamamlayıp dönünce ona iş yerini açması için destek oldu. Şimdilerde, komşusu olan ustasıyla birlikte bakır kapları kalaylayarak geleneği canlı tutmaya çalışıyor.
Güneydoğu Anadolu’nun kapalı çarşılarında süregelen Bakırcılar Çarşısı geleneğinin kırıntılarıyla yaşamını sürdüren Amiklioğlu, geçmişin izlerini taşıyan bu mesleğin son temsilcilerinden biri olarak görülüyor. Yıllar boyunca öğrendiği ince işçilik ve sabırla bakır kapları parlatırken, teknolojinin ilerlemesiyle yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalan mesleğini sıcak ocak başında bugün de devam ettiriyor.
Gaziantep’in tarihsel Bakırcılar Çarşısı civarında bulunan atölyesinde, kendisine getirilen bakır kapları toz nişadır yardımıyla kalaylıyor. Şehrin son kalaycıları arasından biri olan Amiklioğlu, bakır kalaylama mesleğini sürdürmenin mutluluğunu dile getiriyor. Babasının önerisiyle mesleğe adım atan ve 50 yılı devirmiş olan Amiklioğlu, mesleğin zorluklarına rağmen bu yolda yürümeye devam ediyor.
“50 seneden beri bu mesleği yapıyorum. Çırak olarak başladım, kalfa oldum, şimdi ise ustalık çağındayım. Bu mesleği bana babam öğretti; ona ‘eti senin kemiği benim’ diyerek ustama verildi. Gaziantep’te çocuklar genelde çalışıp evlerindeki dayanışmayı sürdürürken, bugün birkaç yıl çalışanlar bile mesleği terk edebiliyorlar. Ustam bana kendi dükkanını açtı ve bana öylece yol gösterdi,” diye anlatıyor Amiklioğlu.
Bugün mesleği sürdürmekte zorluk çektiğini ifade eden Amiklioğlu, kazancın yeterli bulunmaması nedeniyle gençlerin kalaycılığı seçmediğini belirtiyor. Şehrin geçmişte kalabalık olan kalaycı ustalarının yerini şimdi en fazla 12 kişiyle sınırlı sayıda kalmış durumda olan bir topluluk almış durumda. Amiklioğlu, bu duruma rağmen mesleğini yaşatmaya kararlı olduğunu ve ilk günkü heyecanla hizmet vermeye devam ettiğini söylüyor.
Beş çocuğunu bu meslek ile büyüttüğünü ve evlendirdiğini belirten Amiklioğlu, sağlık el verdiği sürece bu zorlu ama anlamlı mesleği sürdürmeyi planlıyor. Ayrıca bakırın sağlıklığına dair inancını da dile getiriyor: “Bakır kullanımı son derece sağlıklıdır. Evimde de bakır kullanıyorum ve herkese tavsiye ediyorum.”
Gaziantep kentinin Bakırcılar Çarşısı yakınlarındaki atölyesi, 500 yılı aşkın süredir süregelen geleneksel kalaycılık için hala önemli bir adres olmaya devam ediyor.