Filistin Dayanışması ve Sanatla Hatırlama: Mary Evers’in Gazze Projesi

Filistin Duyarlılığı ve Uluslararası Çeşitlilik

İrlanda kökenli ve ailesi Birleşmiş Milletler (BM) barış gücünde görev yapan Mary Evers, çocukluk yıllarını çeşitli Orta Doğu bölgelerinde geçirerek bölgedeki çatışma ve savaşların iç yüzünü yakından deneyimlemiştir. Filistin başta olmak üzere Suriye, Lübnan ve Mısır’da uzun süre kalan ailesi, Sabra ve Şatila katliamı gibi tarihi olaylara tanıklık etmiş ve bu acı deneyimler onun yaşamında derin izler bırakmıştır. 1980’den itibaren Londra’da yaşamaya başlayan Evers, osteopatlık alanında eğitim almış ve yaklaşık 33 yıl boyunca çeşitli kliniklerde sağlık hizmeti sunmuştur. Ancak, geçirdiği ciddi bir bisiklet kazası sonrasında mesleğine ara vererek aktivizm ve sanat alanına yönelmiş ve bu alanlarda yeni yollar aramaya başlamıştır.

Savaşın ve İnsan Haklarının Sanatla Anılması

Filistin halkına olan bağlılığı ve desteği, Evers’in sanatsal çalışmalarında önemli bir yer tutmuştur. Özellikle, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarına karşı sessiz kalmayan Evers, geçtiğimiz yıl başlattığı “Gazze Şehitleri Projesi” ile dikkat çekmeyi başarmıştır. Bu projede, saldırılar sırasında hayatını kaybeden her bir Filistinlinin adını ve yaşını kumaşa işleyerek, unutulmaya yüz tutmuş isimleri canlı tutmayı amaçlamıştır. Bu yöntem, hem bir hafıza yaratma çabası hem de uluslararası dayanışmanın sembolü haline gelmiştir.

Projenin Derin Mesajı ve Sanatsal Yaklaşımı

“Sayılara isim verdiğinizde insanların tepkisi değişir” diyen Evers, bu projeye ilham veren süreçleri ve verdiği mesajı şöyle anlatmıştır: İlk olarak, Tate Modern’de Bangladeşli sanatçı Yasmin Jahan Nupur’un eserinden etkilenmiş ve onun toprakları işleyerek tarih yazma fikrinden ilham almıştır. Ayrıca, Filistin’de geleneksel dikiş sanatı olan tatreez ile yaşamlarını ve direnişlerini anlatan kadınların hikâyeleri, Evers’in projeye yön vermesinde büyük rol oynamıştır. Ona göre, her isim, yaklaşık bir saatlik nakış işlemeyle kumaşa işleniyor ve her bir dikiş, unutulmaya karşı direnç gösteren güçlü bir hatırlama ve dayanışma sembolü haline geliyor. Bu nakışlar, Filistin bayrağının renkleri olan siyah, kırmızı ve yeşil iplikler kullanılarak erkekler, kadınlar ve çocuklar için ayrı ayrı tasvir edilmiştir.

Küresel Bir Hareket ve Kolektif Hafıza

Başlangıçta yalnızca kişisel çaba olarak başlayan proje, zamanla dünya genelinde 200’den fazla gönüllünün katkısıyla büyümüş ve kolektif bir hareket haline gelmiştir. Evers, bu ilginin artmasıyla birlikte projeyi sergileme fikrine sıcak bakmaya başlamıştır. “Başlangıçta bunu sergilemek gibi bir planım yoktu, ancak beklediğimden çok daha büyük bir ilgi gördü. Şimdi, bu kolektif hafıza çalışmasını geniş kitlelere ulaştırmak istiyorum.” diyerek, sanat ve dayanışma yoluyla Filistin’in hikâyelerini tüm dünyaya anlatmayı amaçlamaktadır.

Sanatın ve Dayanışmanın Gücü

Mary Evers’in nakışla verdiği mesaj, yalnızca kayıpları anmak değil; aynı zamanda, direniş ve hafıza yoluyla adalet arayışını temsil etmektedir. Her bir isim, sessiz ama güçlü bir direnişin sembolü olarak tarihe geçerken, sanatın ve dayanışmanın birleşimi, Filistin halkının yaşadığı trajediyi uluslararası bir bilinç haline getirmektedir.

Filistin Halkıyla Dayanışma ve İnsanlık Duygusu

Filistinlilerin medyada yanlış ve önyargılı şekilde temsil edilmesine dair kişisel gözlemlerini paylaşan Evers, şunları dile getirmiştir: “Tanıdığım her Filistinli nazik, duyarlı ve barışçıl insanlar. Şiddet yanlısı değiller, çocuklarını nefretle büyütmüyorlar. Aksine, güçlü bir dayanışma ve inanç kültürüne sahipler. Gazze’de yaşadıklarım sadece yıkım değil, insanların birbirine nasıl destek olduğu ve dayanışma gösterdiği ile ilgiliydi. Bu dayanışma bana umut veriyor ve modern toplumlarda giderek kaybettiğimiz bu ruhu yansıtmak istedim.”

Her İnsan Bir Değerdir: Verilen Mesaj

Evers, projeyle iletmek istediği en önemli mesajı şöyle özetlemiştir: “Her insan eşsiz ve değerlidir. Her biri bir hayat yaşadı, bir topluluğun parçasıdır ve dünyaya bir şeyler katmıştır. İnsanların ruhlarını ve hikâyelerini yok saymak, onların varlığını inkâr etmektir. Ayrımcılığı anlamıyor ve inanmıyorum. Birbirimize destek olmalı, toplum ruhuyla hareket etmeliyiz. Sadece böyle ilerleyebilir ve dünyayı daha iyi bir yer haline getirebiliriz.”

İletişim ve Katkı Çağrısı

Projeye katkıda bulunmak isteyenler, stitch.their.names.together Instagram hesabı veya say.their.names.gaza@gmail.com e-posta adresi aracılığıyla Mary Evers ile iletişime geçebilirler. Bu kolektif hafıza ve dayanışma hareketine katılarak, Filistin’in hikâyelerini ve direnişini dünyaya anlatmaya yardımcı olabilirler.