Endemik Olimpos Safranı Hakkında Bilinmesi Gerekenler ve Koruma Çabaları

Türkiye’nin Biyolojik Zenginliği ve Olimpos Safranı

Türkiye, endemik bitki türleri açısından oldukça zengin ve çeşitli bir doğaya sahip bir ülkedir. Akdeniz kıyılarındaki zengin flora, bu endemik türlerin korunması ve sürdürülebilirliği açısından büyük önem taşımaktadır. Bu bağlamda, Antalya’nın Beydağları Sahil Milli Parkı içinde doğal olarak yetişen Olimpos safranı, bölgenin eşsiz ve nadide bitkilerinden biridir. Ancak, bu değerli bitki, ne yazık ki biyokaçakçılar tarafından hedef alınmakta ve tehdit altında kalmaktadır.

Uzman Görüşleri ve Koruma Gerekliliği

Antalya Orkidelerini ve Biyolojik Çeşitliliği Koruma Derneği (ANTOK) Başkanı ve aynı zamanda AÜ Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi olan Prof. Dr. Gökhan Deniz, Olimpos safranının yalnızca Beydağları Sahil Milli Parkı sınırları içerisinde doğal olarak yetişen ve özel bir tür olduğunu vurgulamaktadır. Bu eşsiz bitkinin korunması ve sürdürülebilirliği için alınacak önlemler büyük önem taşımaktadır.

Yasal Düzenlemeler ve Cezalar

Prof. Dr. Deniz, Olimpos safranının dünyada sadece Olimpos Beydağları bölgesinde var olduğunu ve bu nedenle de son derece hassas bir endemik tür olduğunu belirterek, bitkinin izinsiz koparılmasının ciddi yasal sonuçlar doğurduğunu ifade etmektedir. Bu suçun cezası ise tam 557 bin 212 TL olarak belirlenmiş olup, yasa dışı faaliyetlerin önüne geçmek adına önemli bir caydırıcıdır.

Biyokaçakçılık ve Tehditler

Olimpos safranının toprak altında yumru şeklinde rizomu bulunmakta ve genellikle sonbahar aylarında çiçeklenip, ilkbaharda meyve vermektedir. Ancak, gösterişli ve nadide çiçekleri nedeniyle kaçakçılar tarafından hedef alınmakta ve yurt dışındaki koleksiyonculara satılmaktadır. Prof. Dr. Deniz, bu bitkinin “gösterişli ve değerli yapısı nedeniyle kaçakçılar tarafından hedef alınması sorunun ciddi boyutlara ulaştığını belirtmektedir.

İzinsiz Toplanma ve Ekosistem Üzerine Etkileri

Türkiye’de endemik türlerin ve hassas ekosistemlerin korunması adına, izinsiz toplanma kesinlikle yasaklanmış ve suç sayılmaktadır. Prof. Dr. Deniz, bu noktada, “Bu bitkinin ekolojik koşullarda yetiştirilmesi mümkün değildir ve sadece belirli iklim ve topografya şartlarında varlığını sürdürebilir” diyerek, doğaya zarar vermenin ekosisteme büyük zararlar verdiğine dikkat çekiyor.

Tehditlerin Devam Etmesi ve Önleme Çalışmaları

Biyokaçakçılık yapan kişilerin, Olimpos safranını yurt dışındaki çiçek koleksiyonerlerine sattığını belirten Prof. Dr. Deniz, “Geçmişte bir yumruğun yaklaşık 20 sterline, yani yaklaşık 900 TL’ye satıldığını biliyoruz. Günümüzde ise bu kaçakçılık büyük ölçüde engellendi, ancak tehdit devam ediyor” ifadelerini kullanmaktadır.

Koruma Çabaları ve Toplum Bilinci

Tarım ve Orman Bakanlığı, Antalya Orman Bölge Müdürlüğü ve milli park yetkililerinin ortak çalışmalarıyla, biyokaçakçılığı önlemek amacıyla çeşitli önlemler alınmaktadır. Prof. Dr. Deniz, “Bu türlerin doğadan toplanması ve ticarete konu edilmesi ekosisteme büyük zarar veriyor. Genetik mirasımızı korumak adına hepimizin bilinçli hareket etmesi gerekiyor” diyerek, toplumun farkındalığının artırılmasının önemine vurgu yapmaktadır.

Kaynak: İhlas Haber Ajansı (İHA)