Diyarbakır’da Geç Roma-Erken Bizans Dönemine Ait Mozaik Bulundu

Diyarbakır’ın Ergani ilçesinde gerçekleştirilen mezar kazısı sırasında bulunan muazzam mozaikte yürütülen bilimsel incelemeler sonucunda, içerisinde haç motifi ve Grekçe yazılar bulunan “Davut Yıldızı” sembolü tespit edilmiştir. Bu önemli keşif, bölgedeki antik kültürel ve dini yapılar hakkında yeni bilgiler sunarken, bölgenin tarihî zenginliğini de ortaya koymaktadır. 8 Mart’ta Özbilek Mahallesi’nde vefat eden bir kişinin cenaze defni sırasında, iş makineleriyle yapılan kazı esnasında ortaya çıkan bu muhteşem mozaik, Diyarbakır Müze Müdürlüğü ekiplerince 11 Mart’ta detaylıca incelenmeye başlanmıştır.

Çalışmalar neticesinde, yaklaşık 35 metrekarelik alanı kapsayan ve Geç Roma-Erken Bizans dönemine ait olduğu değerlendirilen mozaik, gün ışığına çıkarılmıştır. Uzmanlar tarafından yapılan incelemelerde, mozaikte önemli semboller ve yazıtlar dikkat çekmektedir. Özellikle, içerisinde haç motifi ve Grekçe yazılar bulunan “Davut Yıldızı” sembolü, bölgenin dini ve kültürel etkileşimlerine ışık tutmaktadır. Bu yazıtların büyük kısmı tahrip olmuş olsa da, uzmanlar çalışmalarını sürdürüyor ve yazıların içeriğini detaylıca çözmeye çalışmaktadırlar.

Mozaikteki Önemli Unsurlar ve Elde Edilen Bulgular

• Motifler: Mozaikte, ortada yer alan sekizgen ana figür ve çevresinde geometrik desenler bulunuyor. Doğusunda büyük bir haç motifi yer alırken, batısında çeşitli renk ve motifler yer almakta.
• Figürler ve Semboller: Güneybatısında damla motifleri ve büyük eşkenar dörtgenler görülüyor. Ayrıca, Grekçe yazıtlar ve Grekçe karakterlerle yazılmış altı satırlık metinler dikkat çekiyor.
• Yazıların Önemi: Yazıtlar şu an okunamasa da, çalışmalar devam etmekte olup, özellikle altı satırdan oluşan Grekçe metnin anlamı ve içeriği büyük önem taşımaktadır. En dikkat çekici unsur ise, Davut Yıldızı içindeki haç motifi ile birlikte, bölgenin kültürel ve dini yapısına yeni bir pencere açmasıdır.

Gizligöl, Diyarbakır Müzesi Müdür Vekili, bu keşfin bölgenin tarihî dokusuna büyük katkı sağladığını ve bölgedeki antik dönemlere ait önemli bir eser olduğunu vurgulamaktadır. Ayrıca, bölgede yapılan kazıların, bölgenin Roma İmparatorluğu’nun doğu sınırlarına yakınlığı ve uzun süreli yerleşimlere tanıklık ettiğini göstermektedir.

Koruma ve Gelecek Planları

Kazı çalışmaları tamamlandıktan sonra, mozaik yerinde korunmaya alınmış ve bölgeyi muhafaza altına almak amacıyla özel bir brandayla kapatılmıştır. Gizligöl, bu alanın gelecek nesillere aktarılması adına, bölgeye yeni bir mezarlık alanı tahsis edilmesi gerektiğini ifade etmektedir. Ayrıca, bölgedeki kazı ve koruma çalışmalarının, bölgenin tarihî ve kültürel zenginliklerini ortaya çıkarma konusunda devam edeceğine vurgu yapmıştır.

Alanın yaklaşık 66 kilometre uzaklıkta olduğu ve antik dönemdeki konumunun, bir çayın kenarında kurulduğu tahmin edilmektedir. Günümüzde ise, bölgedeki kalıntıların, Roma köyü ve villalara ait olabileceği düşünülmektedir. Bu kazı ve koruma çalışmalarıyla bölgenin geçmişi hakkında önemli bilgiler elde edilirken, yeni keşiflere de kapı aralanmaktadır.