Deprem Master Planı’nın Önemi ve Uygulama Aşamaları

Deprem Master Planı’nın Önemi ve Uygulama Aşamaları

Doç. Dr. Bayrak, Deprem Master Planı’nın, illerin deprem riskini minimize etmek amacıyla oluşturulan yol haritaları ve stratejik planlardan oluştuğunu belirtti. Bu planın, Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği gibi diğer yönetmeliklerden farklı olduğunu vurgulayan Bayrak, “Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği tüm ülkeyi kapsarken, Deprem Master Planı bu yönetmeliği temel alarak il özelinde gerçekleştirilmesi gereken önlemleri sunar.” dedi.

Bayrak, bu planın genellikle belediyeler bünyesinde, çoğunluğu akademisyenlerden oluşan ekipler tarafından hazırlandığını ifade etti. Planda, öncelikle deprem sırasında zemin davranışını anlamak için mikrobölgeleme çalışmalarının yapılması gerektiğini anlattı.

“Deprem Master Planı, Tüm Aşamalar İçin Yol Haritası Sunuyor”

Zemin özelliklerinin detaylı bir şekilde belirlendikten sonra, mevcut yapıların durumunun ele alınması gerektiğini belirten Bayrak, şunları söyledi:

• Yapıların inşa tarihleri, riskli ve tadilat durumları, yönetmeliğe uygunlukları, ildeki her bir site ve apartman için ayrı ayrı araştırılarak haritalanmalıdır.
• Bu haritalama çalışmasının ardından, illeri tehdit eden deprem senaryoları oluşturulmalı ve en riskli bölgelerden başlanarak kentsel dönüşüm süreci başlatılmalıdır.
• Üst yapının yanı sıra altyapı da Deprem Master Planı’nda, depreme karşı dirençli şehirlerin inşası açısından önemli bir aşamadır.
• Deprem anında ya da sonrasında enerji hatları, elektrik, su ve doğal gaz kesintileri gibi sorunlarla karşılaşılabilir. Kahramanmaraş merkezli depremlerde bu durumları gözlemledik; iletişim sağlamakta zorluk yaşandı.

Bayrak, mevcut baz istasyonlarının depreme karşı güvenliğinin değerlendirilmesi gerektiğini ve bu konuda önceden tedbirler alınmasının önemini vurguladı. “Yani, Deprem Master Planı, tüm bu aşamalar için kapsamlı bir yol haritası sunmaktadır.” şeklinde konuştu.

Bayrak, 2000’li yıllarda İstanbul Büyükşehir Belediyesince hazırlanan Deprem Master Planı’nın kamuoyuyla şeffaf bir şekilde paylaşıldığını ve ardından bazı büyükşehir belediyelerinin bu yönde hazırlık sürecine girdiğini belirtti.

“Her İlin En Riskli Noktasını Belirleyip Çözüm Üretebiliriz”

Master planında; jeofizik, inşaat ve jeoloji mühendisleri, mimarlar, doktorlar, eczacılar ve kent planlayıcıları gibi çeşitli meslek gruplarından uzmanların görev aldığını belirten Bayrak, bilim insanlarının şehir ve depremle ilgili tüm süreçleri kapsayarak şehir planlamasına özen gösterdiğini, bu süreçte toplumun bilinçlendirilmesinin de büyük önem taşıdığını ifade etti.

Bayrak, Deprem Master Planı’nın dinamik bir süreç olduğunu ve her yıl güncellendiğini belirterek, “Deprem Master Planı ile en riskli durumları ortaya koyduğumuzda, belediyeler, valilik veya karar vericiler, bu duruma karşı hazırlık yapabiliyorlar. Yani, kentsel dönüşüm sürecini yapılan senaryoya göre ilerleterek riskleri minimize edebiliriz. Her ilde uygulanması son derece önemlidir; çünkü her ilin yaşayacağı deprem senaryosu, zemin durumu, faya olan uzaklığı ve yapı türleri farklılık göstermektedir. Bunu il özelinde belirleyerek, her ilin en riskli noktalarını tespit edip çözüm üretebiliriz.” dedi.

Bölgede, Bingöl Üniversitesinden Dr. Öğretim Üyesi Kenan Akbayram’ın koordinatörlüğünü yürüttüğü Deprem Master Planı’na Atatürk Üniversitesi akademisyenleri olarak destek verdiklerini aktaran Bayrak, Erzurum Büyükşehir Belediyesinin de bu konuda daha önce adım attığını kaydetti.