Depozito Yönetim Sistemi Hakkında Bilgiler

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Depozito Yönetim Sistemi’nin (DYS), Sıfır Atık hareketinin bir parçası olarak hayata geçirileceğini duyurdu. Bu sistemle ilgili vatandaşların sıkça sorduğu 11 önemli soru ve yanıtı da paylaştı. İşte DOA sisteminin nasıl işleyeceğine dair detaylar:

1- Depozito Yönetim Sistemi (DYS) nedir?

Depozito Yönetim Sistemi, belirli bir depozito ücreti alınarak piyasaya sürülen ürünlerin, tüketim sonrası iade edilmesi ve depozito bedelinin geri ödenmesi esasına dayanan bir sistemdir.

2- Depozito ne sağlar?

Bu sistem, ambalajların kaynağında ayrı toplanmasını sağlamanın yanı sıra geri dönüşüm değerinin korunmasına, doğal kaynakların korunmasına, ikincil ham madde kullanımıyla enerji tüketiminin azaltılmasına, karbon emisyonlarının düşürülmesine ve 2053 Net Sıfır Emisyon hedefine ulaşılmasına önemli katkılar sunar. Ayrıca, sıfır atık ve döngüsel ekonominin desteklenmesine de yardımcı olur.

3- Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA) uygulaması nedir?

Tüketicilerin iade işlemlerini gerçekleştireceği mobil uygulamadır. Bakanlık tarafından onaylanmış makineler ile manuel iade noktalarında, tüketiciler DOA mobil uygulamasını kullanarak depozito iadelerini yapabileceklerdir.

4- DOA uygulaması nasıl çalışır?

Uygulama, Android ve iOS mağazalarından ücretsiz olarak indirilebilir. Karekod okuyucu ile çalışan uygulama sayesinde, depozito iade makinelerine bırakılan ambalajlar için depozito bedeli kullanıcının e-cüzdanında birikir. Bu birikim, QR kod ile ödeme özelliği olan tüm POS cihazlarında, anlaşmalı restoran ve marketlerde harcanabilir.

5- DOA bankacılık sistemine entegre midir?

Tüm finansal işlemler, Türkiye Emlak Katılım Bankası’nın altyapısı üzerinden DOA mobil uygulaması aracılığıyla e-cüzdan entegrasyonu ile yürütülmektedir. Kullanıcılar, biriken bakiyelerini banka hesaplarına da havale edebilirler.

6- Uygulama Türkiye genelinde ne zaman başlayacak?

Sakarya’da pilot olarak başlatılan uygulamanın, 2025 yılı sonuna kadar Türkiye’nin her il ve ilçesinde hayata geçirilmesi planlanmaktadır.

7- DOA’ya hangi kurum ve kuruluşlar destek veriyor?

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın bünyesindeki Türkiye Çevre Ajansı (TÜÇA), depozito yönetim sisteminin yöneticisi olarak görev alacak. Ayrıca, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) ile işbirliği içinde yürütülecektir.

8- Yılda ne kadar ambalajda geri kazanım sağlanacak?

Türkiye genelinde, 783 bin kilometrekarelik bir alanda yılda yaklaşık 25 milyar adet ambalajın toplanması hedeflenmektedir.

9- Ne kadar üründe DOA logosu var?

Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü işbirliği ile 1 Ağustos 2023 tarihinden itibaren toplam 22 milyar adet içecek ambalajı işaretlenerek piyasaya sürülmüştür.

10- DOA ile yıllık ne kadar kazanç elde edilecek?

Bu sistemin ülke ekonomisine yıllık yaklaşık 520 milyon avro katma değer sağlaması hedeflenmektedir.

11- Hangi ambalajlara depozito ödenecek?

Cam, plastik ve alüminyum malzemelerden üretilmiş, 0,1 litre ile 3 litre arasındaki tek kullanımlık ambalajlar zorunlu depozito kapsamına alınmıştır. Üzerlerinde depozito logosu bulunan bu ambalajlar için depozito bedeli ödenecektir.