Cushing Sendromu Nedir, Belirtileri Nelerdir?

Cushing sendromu vücutta aşırı miktarda kortizol hormonu üretimi sonucunda ortaya çıkan bir durumdur. Kortizol normalde böbrek üstü bezleri tarafından yapılan bir hormondur ve yaşam için gereklidir. Ülkemizde pek bilinmeyen Cushing sendromu nedir belirtileri nelerdir?

Cushing sendromu belirtileri, her hastada hafiften ağıra kadar geniş bir yelpazede kendini gösterir. Yetişkinlerde görülen en yaygın belirti kilo artışı olup özellikle gövdede belirgindir. Diğer sık görülen belirtiler hipertansiyon, hafıza problemleri, dikkat ve konsantrasyon kaybı olarak sıralanabilir. 

CUSHİNG SENDROMUNUN DİĞER BAZI BELİRTİLERİ; 

-Huzursuzluk 

-Uykusuzluk 

-Halsizlik 

-Depresif ruh hali 

-Duygusal kontrol kaybı 

-Sivilcelerde artış 

-Yüzde kızarıklık 

-Kemik erimesi 

-Kemiklerde kolay kırılma 

-Aşırı susama 

-Sık idrara çıkma 

-Kan şekeri seviyelerinde yükseklik 

-Aşırı kilo artışı neticesinde obezite 

-Tekrarlayan enfeksiyonlar 

-Ciltte incelme ve kolay morarma 

-Karın, kalçalar, göğüsler ve kollarda pembe veya mor renkte çatlaklar 

-Yara ve enfeksiyonların iyileşmesinde gecikme 

-Kadınlarda aşırı tüylenme 

-Adet düzensizliği 

-Cinsel istekte azalma 

-Erkeklerde erektil fonksiyon kaybı şeklinde sıralanabilir.

CUSHİNG SENDROMU SEBEPLERİ NELERDİR? 

Cushing sendromunun en yaygın nedeni steroid içeren ilaçların uzun süre ve yüksek dozlarda kullanılmasıdır. Bu ilaçların organ nakillerinden sonra, lupus ya da romatoid artrit gibi rahatsızlıkların tedavisinde yüksek dozlarda kullanılması gerekebilir. Astımda kullanılan inhaler ya da ürtiker için kullanılan krem formdaki steroidler düşük dozlarda olduğundan Cushing sendromuna sebep olmazlar. Hastalığın diğer nedenleri; 

-Yüksek miktarda ACTH hormonu üretimine neden olan beyindeki hipofiz bezinin tümörleri 

-Akciğer, pankreas ve tiroid bezinin bazı tümörleri 

-Böbrek üstü bezinin fazla çalışması ya da tümörleri şeklinde sıralanır. 

Bazı hipofiz tümörleri, böbrek üstü bezlerini uyaran ve aşırı kortizol üretmelerine neden olan adrenokortikotropik hormon (ACTH) adı verilen bir hormon üretir. Bu şekilde oluşan durum Cushing hastalığı olarak adlandırılır. Bu hipofiz tümörleri çoğunlukla iyi huyludur ve genellikle kansere yol açmazlar. Bazı bireylerde genetik olarak Cushing sendromuna sebep olan tümöral oluşumlara yatkınlık bulunur. 

CUSHİNG SENDROMU TANISI NASIL KONULUR? 

Tanı için doktorunuz öncelikle hastalığınızla ilgili ayrıntılı sorular sorar. Sonrasında detaylı bir fizik muayene yapar. Eğer Cushing sendromundan şüphelenirse bazı testler yaptırmanızı ister. 

24 saatlik idrarda serbest kortizol düzeyi: Bu test 24 saat boyunca idrarınızı biriktirerek serbest kortizol düzeyinin ölçümüne dayanır. 

Deksametazon baskılama testi: Bu testte gece saat 11’de deksametazon içeren bir hap almanız istenir. Sonraki sabah kan kortizol düzeyinize bakılır. 

Gece yarısı tükürük kortizol seviyesi ölçümü: Bu test gece yarısı yapılan bir testtir. Tükrük kortizol seviyesine bakılır. 

Yapılan testler sonucunda Cushing sendromu tanısı konursa sebebi bulmaya yönelik böbrek üstü bezi görüntülemesi, beyin MR’ı gibi ileri tetkikler yapılır. 

CUSHİNG SENDROMU TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR? 

Cushing sendromu için uygulanan tedavilerde hedef, vücudunuzdaki yüksek kortizol seviyelerini düşürmektir. Tedavi hastalığın nedenine yönelik olarak planlanır. 

Cushing sendromunun sebebi kortikosteroid ilaçların uzun süreli kullanılması ise doktorunuz bir süre boyunca ilacın dozajını azaltmayı düşünebilir. 

Hastalığın sebebi bir tümörden kaynaklanıyorsa cerrahi tedavi seçenekleri değerlendirilir. 

Eğer tümöral doku cerrahi olarak tamamen çıkarılamazsa radyoterapi uygulanır. 

Radyoterapi de yeterli olmazsa kortizol üretimini baskılayan ilaçlar kullanılır. 

Bu tedavi seçeneklerinden hiçbiri uygun değilse veya etkili değilse, doktorunuz böbrek üstü bezlerinin cerrahi olarak çıkartılmasını önerebilir. Bu prosedür aşırı miktarda kortizol üretimini iyileştirir ancak ömür boyu bazı ilaçlar kullanmanızı gerektirir.