CRP Nedir? Vücutta Rolü ve Ölçüm Yöntemleri

CRP Nedir ve Vücutta Ne İşe Yarar?

CRP yani C-reaktif protein, karaciğerde sentezlenen bir protein türüdür. Sağlıklı bireylerde CRP seviyeleri genellikle çok düşüktür. Vücut, enfeksiyon, tümör, travma gibi çeşitli durumlara karşı karmaşık bir yanıt mekanizması geliştirir; bu durumda serum CRP seviyesinin artışı, vücut ısısının yükselmesi ve beyaz kan hücresi sayısının artması ile ilişkilidir. Bu mekanizma, enfeksiyona veya enflamasyona neden olan etkenlerin ortadan kaldırılmasını, doku hasarının azaltılmasını ve vücudun onarım süreçlerinin harekete geçirilmesini sağlamayı amaçlar.

CRP Değeri Nasıl Ölçülür?

CRP değeri, alınan kan örneğinin laboratuvar ortamında incelenmesi ile belirlenir. Bu testin açlık veya tokluk durumu üzerinde bir etkisi yoktur. Gün içinde CRP seviyelerinde belirgin bir değişiklik olmamakla birlikte, herhangi bir saat diliminde test yapılabilir. Ancak, aynı anda yapılacak diğer testlerin bazıları açlık gerektirebileceğinden, tercihen açken ölçüm yapılması önerilir.

CRP Değeri Neden Ölçülür?

CRP testi, iltihabi hastalıklar, enfeksiyon, tümör oluşumu, tümör metastazı, kalp krizi ve inme riski gibi durumların teşhis edilmesi amacıyla doktor tarafından istenebilir. Ayrıca, bu tür hastalıklara yönelik tedavi sürecinin vücut üzerindeki etkisini değerlendirmek için de CRP testi yapılabilir.

CRP Normal Değeri Kaçtır?

Yeni doğan bebeklerde CRP seviyeleri genellikle düşüktür, ancak birkaç gün içerisinde normal seviyelerine ulaşır. Sağlıklı bireylerde ortalama serum CRP düzeyi 1.0 mg/L civarındadır. Yaşlanma ile birlikte bu değer 2.0 mg/L seviyesine çıkabilir. Sağlıklı bireylerin %90’ında CRP düzeyi 3.0 mg/L’nin altında seyreder ve bu seviye normal kabul edilir. Eğer CRP seviyesi 3 mg/L’in üzerinde ise, görünürde bir rahatsızlık olmasa bile, belli bir hastalığın belirtisi olabileceği düşünülmektedir.

CRP (C-Reaktif Protein) Değeri Hangi Hastalıklarda Yükselir?

CRP seviyesi yaşla birlikte artış gösterse de, 3 mg/L’nin üzerindeki değerler normal sayılmamaktadır. İşte CRP’nin yükselmesine neden olan durumlar:

• Enfeksiyonlar
• İnme
• Kalp krizi
• Menenjit
• Enflamatuar bağırsak hastalıkları
• Crohn hastalığı
• Akdeniz ateşi
• Kawasaki hastalığı
• Romatoid artrit (eklem romatizması)
• Sistematik lupus eritematozus (SLE)
• Travmalar
• Yanıklar
• Kırıklar
• Organ ve doku hasarları
• Kanser
• Cerrahi girişim sonrası CRP seviyesinin yükselmesi

CRP Değeri Nasıl Düşürülür?

Yukarıda belirtilen hastalıkların tedavi edilmesi durumunda CRP düzeyi doğal olarak düşecektir. CRP değerini doğrudan düşüren spesifik bir ilaç veya tedavi yoktur. Ancak, yaşam tarzında yapılacak bazı değişiklikler, CRP seviyesinin yükselmesini önleyebilir. Dolayısıyla, CRP değerinin düşmesi için şu önlemler alınabilir:

• Fazla kilolardan kurtulmak
• Sigara ve alkol tüketiminden kaçınmak
• Yüksek kalorili ve aşırı yağlı gıdalardan uzak durmak
• Margarin gibi işlenmiş yağlar yerine zeytinyağı gibi sağlıklı bitkisel yağlar tercih etmek
• Peynir ve yoğurt gibi süt ürünlerini yarım yağlı tercih etmek
• Hayvansal gıdalar yerine sebze, tahıl ve baklagil tüketmek
• Posadan zengin besinlerle beslenmek (örneğin fasulye, yulaf, çavdar, bezelye gibi)
• Kırmızı et tüketimini haftada bir veya iki porsiyonla sınırlamak
• Omega-3 yağ asitlerinden zengin beslenmek
• Düzenli egzersiz yapmak
• Paketlenmiş ve işlenmiş gıdalardan kaçınmak
• Trans yağ içeren besinlerden uzak durmak

Bu önlemler, CRP seviyelerinin kontrol altında tutulmasına yardımcı olacaktır.