Çölyak Nedir? Çölyak Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

17.07.2020

A⁺

A^-

Çölyak hastalığının belirtileri genellikle 1 yaşında ortaya çıkmaya başlar. Başlangıçta bulantı, kusma, ishal, halsizlik gibi belirtiler görülür. İlerleyen dönemlerde ise belirtiler artar ve anemi, cilt dökülmesi gibi farklı belirtiler de görülmeye başlar. Kronik bir hastalık olmasına rağmen tedavisi mümkündür. İşte çölyak hastalığı hakkında merak edilenler…

ÇÖLYAK HASTALIĞI NEDİR?

Çölyak hastalığı, görülme sıklığı her geçen gün artan ciddi bir hastalıktır. Vücudun bağışıklık sistemi ile ilgili olan çölyak hastalığı, gluten sensitif enteropati olarak da adlandırılır. İnce bağırsağın, glüten adlı proteine karşı gösterdiği reaksiyon sonucu oluşan bir hastalıktır.

Tükettiğimiz besinler, ince bağırsakta bileşenlerine ayrışıp bağırsak mukozasından kana karışır. Vücudumuzun ihtiyacı olan besini alabilmesi, ince bağırsakta bulunan ve villus çıkıntısı olarak adlandırılan kıvrımlar tarafından sağlanır. Çölyak hastası olan birey, glüten içerikli besin tükettiği zaman bağırsak mukozasında alerjiye neden olur ve villus çıkıntıları ile kıvrımları tahrip olarak azalır. Bundan dolayı bağırsak yüzölçümü azalmaya başlar ve gıdalar emilemez hale gelir. Sonuç olarak beslene yetersizliğine bağlı olarak hastalıklar gelişmeye başlar.

ÇÖLYAK HASTALIĞI BELİRTİLERİ NELERDİR?

Çölyak hastaları glüten içerikli besinler tükettiği zaman vücut bazı belirtiler gösterir. Bunlar arasında en sık görülen karın ağrısı, şişkinlik ve yağlı ishaldir. Kısa süreli bu belirtileri ilerleyen zamanlarda kronik şikâyetler takip etmeye başlar. İşte çölyak hastalığı belirtileri:

Kaşıntı ve kırmızı cilt döküntüsü Demir eksikliğine bağlı kansızlık Kalsiyum eksikliğine bağlı kemik erimesi K vitamini eksikliğine bağlı kanamalar Gece körlüğü Depresyon bulguları Ses kısıklığı Epileptik nöbetler Baş dönmesi ve denge sorunları Hormon seviyelerinde dengesizlik Eklem sorunları Ağız içerisinde aft oluşumu Dikkat bozukluğu

ÇÖLYAK HASTALIĞI NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Çölyak hastalığının tek tedavisi beslenme düzeninden glüten içeren besinlerin tamamıyla çıkarılmasıdır. Bu nedenle hangi besinin glüten içerdiğinin bilinmesi gerekir. Buğday, arpa, çavdar ve bunlardan elde edilen bulgur, irmik, makarna, erişte, kek, börek gibi yiyecekler glüten içermektedir.

Yanlışlıkla glüten içeren bir besin tükettiğiniz zaman karın ağrısı, bulantı ve ishal gibi belirtiler yaşayabilirsiniz. Bazı insanlar glüten içeren besin tükettikleri zaman herhangi bir belirti göstermezler ancak bu, glütenin onlara zarar vermediği anlamına gelmez.

ÇÖLYAK HASTALARI NASIL BESLENMELİDİR?

Yukarıda da belirttiğimiz gibi çölyak hastaları hangi besinin içerisinde glüten olup olmadığını bilmek zorundadır. Bu nedenle tükettikleri her besini sorgulamaları gerekir. Kişinin glütensiz ve sağlıklı bir beslenme alışkanlığı kazanması gerekir. Örneğin: mısır, pirinç, patates, nohut, mercimek, kestane, soya fasulyesi, fındık gibi besinleri ve bu besinlerden elde edilen un ve nişastayı tercih etmeleri gerekir. Ceviz, fındık gibi kuruyemişle ile kuru üzüm ve inciri beslenme programlarından eksik etmemeleri oldukça önemlidir. Aynı zamanda kümes hayvanları ve kırmızı et, tüm sebze ve meyveler, bakliyatların tamamı, yumurta, bal gibi besinler rahatlıkla tüketilebilmektedir. Buğday ekmeği yerine mısır ekmeği yenilebilir.