Çocuklarla Kişisel İlişki Kurma Davası: Büyükanne ve Büyükbabanın Hakları

Çocuklarla Kişisel İlişki Kurma Davası

Diyarbakır’da yaşayan O.G., 2022 yılında geçirdiği beyin kanaması nedeniyle hayatını kaybetti. İki çocuk babası olan O.G.’nin vefatının ardından, evlatlarını kaybetmenin derin üzüntüsünü yaşayan eşi H.G. ve babası M.G., torunları 8 yaşındaki B.G. ve 5 yaşındaki H.G. ile görüşmek ve onlarla zaman geçirmek istediler. Ancak, gelinleri R.G.’nin torunlarını kendilerine göstermediği gerekçesiyle, H.G. ve M.G. avukatları Gülben Elhakan aracılığıyla 30 Aralık 2022 tarihinde “çocukla kişisel ilişki kurulması” davası açtılar.

Mahkeme Süreci

Diyarbakır 3. Aile Mahkemesi’nde görülen davada, gelin R.G. avukatı aracılığıyla sunduğu dilekçede, çocuklarla kişisel ilişki kurulmasının psikolojik etkilerini göz önünde bulundurulmasını istedi. R.G., mahkemeden “kişisel ilişkilerin kaldırılmasını” talep etse de, mahkeme 20 Eylül 2024 tarihli duruşmada davacı büyükanne H.G. ve büyükbaba M.G.’nin torunlarıyla belirli koşullar altında görüşmesine karar verdi. Buna göre, torunlar 2 ayda bir, saat 09.00 ile 19.00 arasında büyükanneleri ve büyükbabalarıyla buluşabilecek. Ayrıca, Ramazan Bayramı’nın birinci günü saat 13.00’ten ertesi gün saat 09.00’a kadar, Kurban Bayramı’nın üçüncü günü de saat 17.00’den ertesi gün saat 17.00’ye kadar yatılı kalmalarına karar verildi.

Mahkeme Gerekçesi

Mahkemenin 24 Ekim 2024 tarihli gerekçeli kararında, tanık beyanlarına göre çocukların duygusal tepkilerinin değerlendirildiği, bu durumun çocukların gelişimi için olumsuz etkiler yaratmayacağı ifade edildi. Ayrıca, tarafların aynı şehirde yaşamaları ve davalı kadının istediği zaman Diyarbakır merkeze gidip gelebilmesi gibi hususlar dikkate alındı. Bu değerlendirmeler ışığında, kişisel ilişki kurulmasının çocukların yüksek menfaatine uygun olduğu belirtildi.

Şikayet Süreci

Büyükanne H.G. ve büyükbaba M.G., mahkeme kararına rağmen gelinleri R.G.’nin torunlarıyla görüşmelerine engel olduğu gerekçesiyle şikayette bulundular. Avukat Gülben Elhakan, mahkemenin “kişisel ilişki tesis edilmesi” kararına rağmen R.G.’nin çocukları sadece 2,5 yılda 3 kez, adli destek biriminin müdahalesiyle teslim ettiğini belirtti. Diyarbakır 5. Aile Mahkemesi, R.G.’yi 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu’nun ilgili maddeleri uyarınca 3 gün disiplin hapsiyle cezalandırdı. Mahkeme, “kesin” olan hapis cezasının, çocukların hak sahibine teslim edilmesi halinde düşeceğine karar verdi.

Çocukla Kişisel İlişki Kurma Hakkı

Avukat Gülben Elhakan, çocukla kişisel ilişki kurma hakkının sadece velayet haklarıyla sınırlı olmadığını vurguladı. Bu hakkın, ebeveynler dışındaki akrabalar için de geçerli olduğunu belirten Elhakan, Medeni Kanun’un 325. maddesi gereğince olağanüstü hallerde bu hakkın kullanılabileceğini ifade etti. Çocukların sosyal ve psikolojik gelişimleri açısından büyükanne ve büyükbaba ile olan ilişkilerin önemine dikkat çekti.

Müvekkillerinin çocuklarını kaybettikten sonra torunlarıyla olan ilişkilerini yeniden kurmak istediklerini belirten Elhakan, “Müvekkiller evlatlarını kaybettikten sonra gelin, çocukları alarak ailesinin yanına yerleşti ve torunlarıyla görüşmelerine engel oldu. Mahkeme de bu durumu göz önünde bulundurarak müvekkiller ile çocuklar arasında kişisel ilişki kurulmasına karar verdi. Ancak, bu 2 ayda 1 görüşme süresi bizim için yeterli değil, bu nedenle karara kısmen itiraz ettik.” dedi.

Elhakan, R.G.’nin mahkeme kararına uymadığı için şikayet ettiklerini ve gelinin 3 gün hapis cezasına çarptırıldığını belirtti. “Çocuk teslimine karşı çıkan anne, hiçbir haklı gerekçe olmaksızın çocukların büyükanne ve büyükbaba ile görüşmesini engelledi.” şeklinde konuştu.