Çocuklarda Obezite Belirtileri

Çocukluk döneminde obezite önemli bir sağlık sorunudur. Tüm dünyada artmasıyla birlikte ülkemizde de ciddi bir sorun haline gelmiştir. Çocuklarda obezite belirtileri nelerdir? Çocuklarda obezite tedavisi nasıl olur?

Gelişen teknolojiyle birlikte modern yaşamın giderek artmasıyla hızla değişen bir hayat tarzıyla karşı karşıyayız. Hızla değişen bu hayat tarzının kolaylıkları yanında dezavantajları da bir hayli çoğalmakta. Değişen teknolojiyle birlikte birçok alışkanlıklarımız da hızla değişmiş durumda.  Gelişen teknoloji aynı zamanda insanların beslenme alışkanlıklarını da olumsuz yönde etkilemektedir. Beslenme tarzındaki değişiklikler ve fiziksel hareket azlığı gibi bir takım olumsuz şartlar bir araya geldiğinde obezite riski artmaktadır. Yapılan araştırmalar dünyada olduğu gibi ülkemizde de fazla kilolu olma ve obezite sıklığının giderek arttığını ve obezitenin özellikle çocuklarımızı ve gençlerimizi etkisi altına almaya başladığını göstermektedir. Bu riski en aza indirmek için özellikle çocukluk çağlarında beslenmede dengeye ve hareketli yaşama özen gösterilmelidir. 

Çocuklarda sağlıksız beslenme, fiziksel hareketsizlikle birlikte gelişen obezite erişkin dönemde de devam etme potansiyeli nedeni ile ayrı önem taşımaktadır.

Çocuklarda obezite, son zamanların en önemli sağlık sorunlarından biridir. Giderek artan bu sorunun önlemleri alınmazsa ciddi boyutta zararları meydana gelebilmektedir. Obezitenin gelişiminde en önemli etken rol alışkanlıkların değiştirilmesidir. Yeme alışkanlıkları, genetik, çevre, metabolizma ve yaşam tarzı gibi faktörler obezitenin gelişiminde önemli bir rol oynamaktadır. Obezite astım, diyabet, kalp hastalığı, karaciğer hastalığı, üreme sorunları ve bazı kanserler gibi tıbbi problemler, sosyal izolasyon, depresyon da dahil olmak üzere psikososyal engellilik için artan risk anlamına gelmektedir. 

OBEZİTE NEDİR?

Obezite ya da halk arasında bilinen adıyla şişmanlık, vücutta fazla miktarda yağ birikmesi sonucu ortaya çıkan ve mutlaka tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Obezite, besinlerle alınan enerji miktarının, metabolizma ve fizik aktivite ile tüketilen enerji miktarını aştığı durumda ortaya çıkar.  Obezitenin yarattığı problemler vücut ağırlığı veya kütle artışı değil vücuttaki yağ dokusu artışı sonucudur.

Obezite kalpdamar hastalıkları, yüksek tansiyon, şeker hastalığı, bazı kanser türleri, kronik solunum hastalıkları, kas iskelet sistemi hastalıkları gibi pek çok sağlık probleminin oluşmasına zemin hazırlamakta, hayat kalitesi ve süresini olumsuz yönde etkilemektedir.

OBEZİTENİN NEDENLERİ

Aktivitenin giderek azalması ve bununla ters orantılım olarak sağlıksız ve dengesiz beslenmenin artması bu riski daha da gün yüzüne çıkarmaktadır. Günlük hayat içinde çok kısa mesafelere bile arabayla gidilmekte ve insanlar daha az hareket etmektedir. 

Tıbbi veya genetik olanlar da dahil olmak üzere bir çocuğun obez olmasının birçok nedeni vardır. Hareketsiz yaşam tarzı ve sağlıksız yiyecekler tüketmek en temel nedenler arasında sayılabilir.

Giderek daha fazla çocuğun obez olmasının nedenleri arasında şunlar vardır:

– Beslenme

Fast-food yiyecekler, unlu mamuller ve atıştırmalıkları gibi düzenli olarak yüksek kalorili yiyecekler 

yemek, çocuğunuzun kilo almasına neden olabilir. Şeker ve tatlılar da kilo alımına neden olabilir. Bazı insanlarda meyve suları da dahil olmak üzere şekerli içecekler obeziteyi işaret etmektedir.

– Davranışsal faktörler

Daha büyük porsiyonlar yemek, kalori yönünden zengin fakat besin açısından fakir (abur cubur) yiyecekler yemek, televizyon veya bilgisayarın önünde çok fazla zaman harcamak ve fiziksel aktiviteler için çok az zaman harcamak.

– Çevresel faktörler

Yüksek kalorili abur cuburlara kolay erişim, fiziksel aktivite için çok az fırsat, bazı topluluklarda park veya oyun alanlarının eksikliği.

– Psikolojik faktörler

Kişisel, ebeveyn ve aile stresi, bir çocuğun obezite riskini artırabilir. Bazı çocuklar problemlerle başa çıkmak veya stres gibi duygularla başa çıkmak veya can sıkıntısı ile savaşmak için aşırı yemektedir. Ebeveynlerinin de benzer eğilimleri olabilir.

– Genetik faktörler

En az bir ebeveynin obez olması durumunda, bir çocuğun obezite riski artar.

– İlaçlar

Steroidler, bazı antidepresanlar ve diğerleri

– Tıbbi durumlar

Prader-Willi gibi genetik sendromlar ve hipotiroidizm gibi hormonal durumlar, obeziteye neden olabilecek tıbbi hastalıklar arasındadır.

ÇOCUKLARDA OBEZİTE BELİRTİLERİ

Çocuklarda obezite belirtileri aşağıdakilerden birini veya daha fazlasını içerir:

– Vücuda uymayan kıyafetler

– Merdiven çıkma ya da hareketli oyunlar gibi aktivitelerde sorun yaşama

– Huzursuz uyku ve horlama

– Kabızlık, gastroözofageal reflü

– Dinlenirken veya etkinlikte nefes darlığı

– Yorgunluk

– Erken ergenlik ve kızlarda düzensiz adet döngüsü; erkeklerde gecikmiş ergenlik

ÇOCUKLARDA OBEZİTE TEDAVİSİ

Çocuklarda sağlıksız beslenme, fiziksel hareketsizlikle birlikte gelişen obezite erişkin dönemde de devam etme potansiyeli nedeni ile ayrı önem taşımaktadır. 

Çocukluk çağı obezitesinin önlenmesi ve tedavisi, daha az gıda tüketimi ve artan fiziksel aktivite ile sağlanabilir. Ancak, uzun vadeli kilo verme ve diyet programlarının başarılmasının aşırı derecede zor olduğu kanıtlanmış olduğu unutulmamalıdır.

Çocukların erişkinlere kıyasla göreceli zihinsel ve psikolojik olgunlaşmamışlıkları ve akran baskısına duyarlılıkları, çocukluk çağı obezitesinin başarılı tedavisine ek pratik sorunlar eklemektedir. Çocuklarda obeziteyi azaltma çabalarının çoğu, farmakolojik ve cerrahi tedaviler de mevcut olmasına rağmen, aile veya okul temelli yaklaşımlar kullanmıştır.

Çocukluk çağı obezitesini azaltmanın en iyi stratejilerinden biri, ailenizin tüm yeme ve egzersiz alışkanlıklarını yeniden gözden geçirerek düzenlemektir. Çocukluk çağı obezitesini tedavi etmek ve önlemek, çocuğunuzun sağlığını şimdi ve gelecekte korumanıza yardımcı olur. Çocuklarda sağlıksız beslenme, fiziksel hareketsizlikle birlikte gelişen obezite erişkin dönemde de devam etme potansiyeli nedeni ile ayrıca önem taşımaktadır. uzun süren bir hastalığın önüne geçmek için erken çocukluk döneminde bu durumun önüne geçilmeli ve önlemler alınmalıdır.

Obezite tedavisinin en önemli iki kuralı ise;

1- Alınan enerjinin azaltılması yani yiyeceklerin azaltılması 

2- Harcanan enerjinin yani fiziksel aktivitenin arttırılmasıdır.