Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazıyla İlgili Yeni Düzenlemeler ve Hakimler ile Savcılar Kurulu Hakkında Güncellemeler

Giriş

Son zamanlarda kabul edilen yasa değişiklikleriyle, ceza infaz süreçleri ve yargı organlarının yapısıyla ilgili önemli düzenlemeler getirilmiştir. Bu kapsamda, özellikle koşullu salıverilme kriterleri, özel infaz usulleri ve Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun (HSK) yapısında köklü değişiklikler yapılmıştır.

Koşullu Salıverilme ve Genel Düzenlemeler

İyi halli hükümlülerin koşullu salıverilme şartları yeniden tanımlanmış olup, açık ceza infaz kurumlarında veya çocuk eğitim evlerinde bulunan, ve salıverilmeye 1 yıl veya daha az süre kalan hükümlüler için, koşullu salıverilme tarihine kadar ceza infaz kurumunda geçirmeleri gereken toplam sürenin en az on birde biri oranında cezaevi hayatı yaşamış olmaları şartı getirilmiştir. Bu düzenleme, 5 günden az olmamak kaydıyla, salıverilme tarihine kadar olan süreyi kapsar.

İkinci defa tekerrür hükümleri uygulanan hükümlüler için ise, koşullu salıverilme imkanı genişletilmiştir. Bu kapsamda, süreli hapis cezalarında koşullu salıverilme oranı %75’e çıkarılmıştır. Ayrıca, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum hükümlülerden, belirli durumlarda, iyi halli olmaları halinde, toplamda 39 yıl veya daha az süreyle cezalarını konutlarında çekebilmeleri sağlanacaktır.

Özel Infaz Düzenlemeleri ve Uygulama Usulleri

Yeni infaz usulleri kapsamında, hükümlülerin iş yaşamı ve aile durumu göz önüne alınarak, hafta sonları veya hafta içi gece saatlerinde cezaevinden çıkıp, belirli kurallar çerçevesinde ceza çekmeleri öngörülmüştür. Bu uygulama, haftalık ve günlük infaz usulleri ile hükümlülerin yaşam kalitesini artırmayı hedeflemektedir.

Ayrıca, cinsiyet ve yaş durumuna göre çeşitli şartlar belirlenmiş olup, kadınlar ve 65 yaş üzeri hükümlüler için toplam ceza süreleri sınırlandırılmıştır. Bu düzenlemeler, toplumdaki sosyal ve ekonomik yapıya göre infaz süreçlerinin daha insani hale getirilmesine yöneliktir.

Sağlık Durumu ve Konutta Infaz

Hükümlülerin ağır hastalık veya engellilik durumları göz önüne alınarak, toplum güvenliği açısından tehlike oluşturmadıkları takdirde, konutta infaz seçeneği sunulmaktadır. Bu karar, Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından düzenli incelemeler sonucu verilir ve hükümlülerin durumu uygun bulunursa, cezaevinden çıkışları sağlanır.

İnfaz hakimleri, bu süreçte hükümlünün sağlık raporlarını ve toplum güvenliği değerlendirmelerini dikkate alarak, kararlarını verirler. Ayrıca, hükümlülerin elektronik cihazlar kullanarak takip edilmesi esas olacak ve aykırılık durumunda infaz kararı iptal edilecektir.

Hakimler ve Savcılar Kurulu’nda Yapılan Yenilikler

Kurula yönelik düzenlemeler, Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararları doğrultusunda güncellenmiş ve Kurul üyelerinin atanma ve görev süreleri konusunda yeni hükümler getirilmiştir. Bu kapsamda, yüksek mahkeme üyeliğinden seçilenlerin görev süreleri ve atama usulleri yeniden düzenlenmiş olup, görev süresi sona erenler, kalan süreyi tamamlamak veya yeni görevlere atanmak üzere çeşitli imkanlara sahip olacaklardır.

Özellikle, adli ve idari yargı hakim ve savcılarının Kurul üyeliği sona erdikten sonra, uygun görülen görevlere atanabilmeleri mümkün hale getirilmiştir. Seçim ve atama işlemleri 30 gün içinde tamamlanacak olup, ilgililer izinli sayılacaktır.

Yargı ve Hukuki İşlemlerde Güncellemeler

Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda da değişiklikler yapılmış ve senetle ispat ve karşı tanık yasağı gibi temel hükümler, tarafların yaptığı hukuki işlemlerin ve kararların parasal sınırları kapsamında yeniden düzenlenmiştir. Bu düzenlemelerle, davanın açıldığı tarihteki miktar esas alınarak, hukuki işlemlerin geçerliliği ve sınırları netleştirilmektedir.

Sonuç ve Genel Değerlendirme

Görüşmelerin sonunda, TBMM Genel Kurulu tarafından, “10. Yargı Paketi” olarak bilinen ve ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazı ile ilgili kapsamlı yasa değişiklikleri kabul edilmiştir. Bu düzenlemeler, hem infaz süreçlerini daha adil ve insani hale getirmeyi hem de yargı kurumlarının etkinliğini artırmayı amaçlamaktadır.

Meclis Başkanvekili Bekir Bozdağ, kararın ardından milletvekillerini Kurban Bayramı’nı tebrik ederek, önümüzdeki günlerde yeniden toplanmak üzere toplantıyı sonlandırmıştır.