Cengerli Kilimi: Selçuklu Mirası Geleceğe Taşıyan Kadınlar

Erzincan’da, Selçuklu dönemi Horasan kökenli Oğuz boylarının mirası olarak kalan ve kadınlar tarafından organik yün ipliklerle dokunan “Cengerli kilimi” gelecek kuşaklara aktarılıyor. Coğrafi işaret tescili alan bu kültürel miras, Erzincan Belediyesi Meslek Edindirme ve Eğitim Kursu (ERMEK) halı tezgahlarında yaşatılıyor.

Bitkisel köklerden elde edilen doğal boyalarla renklendirilen yün ipliklerden dokunan kilimin motifleri, her biri ayrı anlam taşıyan unsurlarla zenginleşiyor. Kilim, genç kuşakların da yoğun ilgisiyle karşılaşıyor; kursiyerler bu sanatı geleceğe taşımak için ortak bir çaba içindeler.
Geçtiğimiz ay alınan coğrafi işaret tesciliyle birlikte, kilimin ulusal ve turizm açısından da katkı sağlayacağı düşünülüyor. Kilim ERMEK mağazalarında satışa sunularak talep sahiplerine ulaşmayı sürdürüyor.

Cengerli kilimini dokuyan kadınlar için motiflerin her biri bir duyguyu simgeliyor: sulu mihrap, buzağı, çengel ve tarak gibi figürler, Selçuklu dönemindeki kadınların iç dünyalarını yansıtan anlamlı işaretler olarak öne çıkıyor. İplerimizin kök boyadan elde edildiğini ve bu süreçte soğan ve ceviz kabuğu kullanılarak boyama yapıldığını belirten yetkililer, kilimin geleneksel atkı ve çözgü özellikleriyle özgün bir tasarım ortaya koyduğunu ifade ediyorlar.

Motiflerin hikâyesini kursiyerler şöyle anlatıyor: Geçmişten günümüze uzanan el emeğinin, insanların ruhunu dinlendirdiğini ve sabrın kilime yansıdığını belirten Filiz Öztürk, desenlerin kilime işlenmesiyle Anadolu kadınının duygularını yaşadığını vurguluyor. Gençler arasında yaygın olan ilgiye paralel olarak, bu kültürel mirasın daha geniş kitlelere ulaşması için çalışmalar sürüyor.

Gönül Demir ise genç kadınlara üretimde aktif rol almaları yönünde tavsiyelerde bulunuyor. Bu süreçte kilim dokumanın sadece bir el sanatı olmadığını, aynı zamanda toplumsal ve ekonomik değerler ürettiğini ekliyor.