CEHENNEMİN KALBİNE YOLCULUK: DUNKIRK

KUSURSUZ BİR BAŞYAPIT

Christopher Nolan’ın yazıp yönettiği 2017 yılındaki savaş başyapıtı ‘Dunkirk’ 150 milyon dolarlık dev bir bütçeye sahip. Film 1940 yılında Almanların, İngilizleri 400 bin müttefik askerle (Fransa’nın Kuzeyinde yer alan) Dunkirk kıyısına sıkıştırmasını ve burada verilen mücadeleyi konu alıyor. Filmin oyuncuları arasında; Tom Hardy, Mark Rylance, Kenneth Branagh ve Fionn Whitehead yer alıyor. 

REALİZMİN ÖNCÜ İSMİ: CHRISTOPHER NOLAN 

Auteur yönetmen Christopher Nolan, bu yapıtında savaş filmlerine adeta yeni bir boyut kazandırmış. Tarihte 2. Dünya savaşına yön veren Dunkirk Tahliyesini izleyiciye; karada 1 hafta, suda 1 gün ve havada 1 saat diye bölümlere ayırmış ayrıca zamanda ileri geri sıçrayışlar yaparak kendi imzası olan farklı anlatım tarzını bir kere daha uygulamış. Bu anlatım tekniğinde birçok unsuru bir araya getirmiş. Sinema tarihinin önemli yapımlarından; 1979 Francis Ford Coppola’nın ölümsüz eseri ‘Kıyamet/Apocalypse Now’ savaşın acımasızlığını anlatmıştı. Stanley Kubrick 1987 yapımı ‘Full Metal Jacket’ ile savaşın insan psikolojisin üzerinde yarattığı yıkımı aktarmıştı. 1998 yılında ‘Terrence Malick’ ise, ‘İnce Kırmızı Hat/Thin Red Line’ ile kendine özgü tarzı ile savaşın acımasızlığını ve anlamsızlığını aktarmıştı. Bu filmi aynı yıl çekilen Steven Spielberg’in yönettiği ‘Er Ryan’ı Kurtarmak/Saving Private Ryan’ izledi ve Spielberg burada 2. Dünya savaşı’nda Normandiya çıkartmasını, sahile yağan şarapnel parçalarını adeta izleyicinin gözüne sokarak işledi. 

SAVAŞ TANRISI VE YIKIM EDEBİYATI

Filmlerinde gerçekçilik/realizm tarzını benimseyen ve uygulayan Christopher Nolan, buradaki anlatımında seleflerinin daha ötesine geçmiş. Örneğin anlatım bakımından edebiyat dünyasındaki savaş yapıtlarını ele alacak ve karşılaştıracak olursak; Fransa’nın gelmiş geçmiş en büyük yazarlarından Victor Hugo başyapıtı ‘Sefiller’de Waterloo savaşını tanrının gözünden betimler. Edebiyatta Gerçekçilik/Realizm akımının öncüsü ‘Stendhal’, ‘Parma Manastırı’ adlı destansı eserinde hikayeyi savaşın içinde yer alan ve neler olduğunu anlamayan ‘Fabrizio Del Dongo’ adlı karakterin gözünden anlatır. Christopher Nolan ise tüm anlatım ustalarının tekniklerini bir araya getirmiş ve gerilimi kat be kat arttırmak için olayı tüm çıplaklığıyla savaşın tam kalbinden… Yani muharebe meydanından vermiş. Ayrıca savaşın sebep olduğu yaşam boyu sürecek travmaları, harp içerisinde yer almak zorunda kalan insanların gözünden seyirciye sunuyor ve yaşatıyor. Savaşı birçok açıdan vererek izleyiciyi muharebe içindeki asker konumuna getiriyor. Hans Zimmer’in besteleri gerilim dozunu devamlı arttırıyor. Zimmer, saat tik tak’larını içeren bestesini yönetmen Christopher Nolan’ın kol saatini kullanarak yaratmış.

RENKLERİN ANLAMI VE ÖNEMİ

Savaş filmlerinden hoşlanıyorsanız ‘Dunkirk’ kaçırmamanız gereken bir yapım. 1 saat 46 dakikalık süresiyle sizi ömür boyu etkisi altına alacak bir sanat eseri. Ayrıca kısa bir not eklemek istiyorum filmin afişinde yer alan ‘Dunkirk’ yazısı; mavi, koyu mavi ve turuncu olmak üzere üç segment renge ayrılmış. Bunun anlamı hava, deniz ve karayı yani filmin 3 bölümünü temsil ediyor.

İyi Seyirler Dilerim

EFE TEKSOY