Biruni Üniversitesi’nden Uzman Uyarısı: Yapay Zeka ve Sağlık Sektöründe Dikkatli Kullanım Gerekiyor

Yapay Zeka Teknolojilerinin Sağlık Alanındaki Potansiyeli ve Riskleri

Biruni Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve aynı zamanda Diyetisyen olan Dr. Enver Çıracı, yapay zeka teknolojilerinin sağlık hizmetlerinde devrim yaratma potansiyeline sahip olduğunu ancak bu teknolojilerin kontrolsüz ve bilinçsiz kullanımı halinde ciddi halk sağlığı riskleri taşıyabileceğine dikkat çekti.

Yapay Zekanın Sağlıkta Getirdiği Yenilikler ve Sınırlamaları

Üniversiteden yapılan açıklamada, yapay zekanın özellikle tanı, tedavi ve erken uyarı sistemlerinde yüksek doğrulukla analizler yapabilme yeteneğinin sağlık sistemlerinde köklü değişiklikler yaratma potansiyeline sahip olduğu vurgulandı. Ancak, bu teknolojilerin insan vücudunun karmaşık yapısını her zaman tam anlamıyla kavrayamadığını belirtmek önemli. Yapay zeka tabanlı uygulamalar, büyük verilerin analizine dayanmakta ve bu da çeşitli faktörlerin göz ardı edilmesine neden olabilmektedir.

Genetik ve Çevresel Faktörlerin Dikkate Alınması

Çıracı, özellikle genetik altyapı, çevresel etkenler, sosyoekonomik durum ve bireysel psikolojik faktörlerin sağlığı doğrudan etkilediğine dikkat çekerek, bu unsurlar göz önüne alınmadan verilen sağlık önerilerinin kişiye zarar verebileceğine vurgu yaptı.

Diyet Uygulamalarında Yapay Zekanın Tehlikeleri

Özellikle diyet ve beslenme alanında yapay zekanın önerdiği standart çözümlerin, bireysel ihtiyaç ve özellikleri göz ardı edebileceğine işaret eden Çıracı, şu örneği paylaştı: Genetik olarak karaciğer detoks kapasitesi düşük olan bir bireye yüksek proteinli diyet önerilmesi, ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle, her zaman uzmanların değerlendirmesi ve yönlendirmesi şarttır.

Yapay Zeka Destekli Diyet Programlarının Riskleri

Uzman, yapay zeka destekli diyet programlarının, uzman kontrolü olmadan uygulanmasının hormonal dengesizlikler, kronik hastalıkların tetiklenmesi ve diğer olumsuz sonuçlara yol açabileceğine dikkat çekti. Özellikle, tiroid hastaları, diyabet hastaları ve gıda intoleransı olan bireyler bu risklerin daha da arttığını belirtti.

İçerik Üretimi ve Yanlış Bilgi Riski

Yapay zeka teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte, içerik üretiminin de arttığını ifade eden Çıracı, yanlış ve bilimsel temele dayanmayan bilgilerin hızla yayılma riskine dikkat çekti. Sosyal medyada sıkça karşılaşılan, yapay zeka destekli beslenme önerilerinin çoğunlukla yanlış yönlendirmeler içerdiğine ilgi çekti.

Etik ve Veri Güvenliği Konuları

Sağlık verilerinin toplanması ve analiz edilmesi sırasında ortaya çıkan etik sorunlar hakkında uyarıda bulunan Çıracı, verilerin kimlerle paylaşıldığı ve ne amaçla kullanıldığı konularının, hasta mahremiyeti açısından ciddi riskler taşıdığını vurguladı.

Yapay Zekanın Sağlıktaki Pozitif Kullanım Alanları

Yapay zekanın doğru kullanıldığında, genetik verilerin yorumlanması, kişiselleştirilmiş beslenme planlarının hazırlanması ve mikrobesin eksikliklerinin tespiti gibi alanlarda önemli katkılar sağlayabileceğini belirtti. Ayrıca, sıvı alımını izleme, fiziksel aktiviteye dayalı enerji ihtiyacını hesaplama ve özel diyetleri yönlendirme gibi destekleyici uygulamaların da bulunduğunu ekledi. Ancak, bu teknolojilerin kapsamlı klinik kararların yerini almaması gerektiğine vurgu yaptı.

Sağlık ve İnsan Etkileşimi

Çıracı, sağlığın sadece biyolojik değil, aynı zamanda duygusal ve sosyal bir süreç olduğunu belirterek, yapay zekanın insan etkileşiminin yerini tam anlamıyla alamayacağını ifade etti. Ayrıca, özellikle yaşlı bireylerin dijital sistemlerle kurduğu zayıf bağların, tedavi erişiminde eşitsizliklere neden olabileceğine değindi.

Sonuç ve Tavsiye

Çıracı, yapay zekanın sağlık alanındaki gelişimine ilişkin olumlu bir vizyon da sunarak, Ona mucizevi bir kurtarıcı veya kaçınılmaz bir tehdit gözüyle bakmamak gerektiğine işaret etti. İnsan merkezli, etik ve bilimsel ilkeler doğrultusunda kullanıldığında, bu teknolojilerin sağlık sistemlerini daha güçlendirebileceğini sözlerine ekledi.